پوتین بهدنبال شکستن وحدت در اروپا/ چرا رئیس جمهور روسیه از جریانهای راست افراطی در غرب حمایت میکند؟
رئیسجمهور روسیه برای نخستین بار از زمان آغاز تهاجم کامل به اوکراین، او صراحتاً اروپا را عامل ادامه جنگ دانست و گفت: «تاکنون نتوانستهایم درگیریها را متوقف کنیم، اما مسئولیت آن بر عهدهی اقلیتی است، در درجهی اول اروپا که به تشدید تنش ادامه میدهد.»
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، بالاخره حرفی را که همیشه پنهان میکرد آشکارا گفت.
به گزارش خبرآنلاین، برای نخستین بار از زمان آغاز تهاجم کامل به اوکراین، او صراحتاً اروپا را عامل ادامه جنگ دانست و گفت: «تاکنون نتوانستهایم درگیریها را متوقف کنیم، اما مسئولیت آن بر عهدهی اقلیتی است، در درجهی اول اروپا که به تشدید تنش ادامه میدهد.»
در سخنرانی امسال پوتین در باشگاه والدای (که معمولاً مسیر سیاست خارجی روسیه را مشخص میکند) سه تغییر مهم در رویکرد او نسبت به اروپا دیده شد:
۱- فزایش فشار نظامی و تبلیغاتی
پوتین اتحادیه اروپا را به نظامیسازی و سیاستهای ضدروسی متهم کرد که به گفته او، امنیت و ثبات داخلی اروپا را تهدید میکند. او وعده داد با افزایش فشار نظامی، تحریکات مرزی و گسترش زرادخانه روسیه پاسخ دهد.
۲- حمایت از احزاب ضدنظام در اروپا
پوتین آشکارا از سیاستمداران و احزاب ضدساختار اتحادیه اروپا حمایت کردهاست. از جمله او احزاب راست افراطی در فرانسه و آلمان، و از ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان، نام برد. به باور او، این جنبشها فرصتیاند برای شکستن وحدت اروپا، تضعیف تحریمها و تأثیرگذاری بر افکار عمومی از طریق «جنگ اطلاعاتی». این در واقع تأییدی ضمنی بر ادامه عملیات نفوذ روسیه در فضای سیاسی اروپاست.
۳- تلاش برای نزدیکی به آمریکا از مسیر ترامپ
پوتین در سخنرانی خود بارها از دونالد ترامپ بهعنوان رهبری یاد کرد که کشورش را از «دستورکار جهانیگرایان» دور کرد و تمرکز را به مسائل داخلی برگرداند. الگویی که او معتقد است اروپاییها هم باید از آن پیروی کنند. او در طول سخنرانی و پرسش و پاسخ حداقل شش بار از ترامپ تمجید کرد، نشانهای از تمایل کرملین برای نزدیکی دوباره به واشنگتن و بیاثر کردن نقش اروپا.
پیامدها و راهحلهای پیشنهادی
این سخنان فقط شعار نیست. از یاد نبریم که همزمان پهپادها و جنگندههای روسی بارها حریم هوایی اروپا را نقض کردهاند. بنابراین، اتحادیه اروپا باید از طریق ناتو سرمایهگذاری در دفاع مرزی شرق و نیروهای واکنش سریع را ادامه دهد و خود را برای افزایش حوادث احتمالی آماده کند.
روسیه همچنین هزینههای خود برای جنگ اطلاعاتی را افزایش داده است. از آنجا که کرملین تصور میکند اتحادیه اروپا در حال ضعف و فروپاشی است، قطعاً تلاشهایش برای ایجاد اختلاف داخلی در اروپا را تشدید خواهد کرد. پوتین بارها گفته مشکلات اصلی اروپا «بحران هویت، مهاجرت، هزینههای اجتماعی غیرقابلپایداری و وابستگی به دستورکار جهانیگرایی» است.
این همان حوزههایی است که روسیه احتمالاً از آن برای دامن زدن به شکافهای داخلی بهره خواهد برد. از تبلیغات گرفته تا حمایت مستقیم از رسانهها و احزاب ضدنظام. در مقابل، اتحادیه اروپا باید زیرساختهای ارتباطی خود را بهویژه در کشورهای در آستانهی انتخابات تقویت کند.
در نهایت، اظهارات پوتین نشان میدهد مسکو همچنان امیدوار به همکاری با ترامپ و جلب مشارکت فعال او در برنامههایی است که به سود روسیه تمام شود. اتحادیه اروپا باید هوشیار باشد و هرگونه تمایل واشنگتن برای عادیسازی روابط با روسیه را که ممکن است به زیان اوکراین تمام شود، بهدقت زیر نظر بگیرد.
جمعبندی
سخنرانی امسال پوتین در باشگاه والدای بار دیگر نشان داد که کرملین به دنبال نزدیکی بیشتر به ترامپ است و همزمان در تلاش است با دامن زدن به اختلافات داخلی، وحدت اتحادیه اروپا را تضعیف کند تا حمایت این بلوک از اوکراین کاهش یابد. روسیه معتقد است میتواند روابط خود با آمریکا را بهبود دهد، اما اروپا را مانع این مسیر میداند.
نویسنده: آنتون بارباشین؛ ترجمه علی مجتهدزاده