پشت‌پرده ولع اسرائیل برای تصرف کرانه باختری چیست؟

فرارو- هنوز زمان زیادی از اقدام اخیر پارلمان اسرائیل(کِنست) در تصویب طرحی که به موجب آن کرانه باختری باید ضمیمه دیگر سرزمین های اشغالی شود نمی گذرد. موضوعی که بلافاصله با بازخوردهای گسترده بین‌المللی رو به رو شد و بسیاری علیه آن موضع گرفتند. حتی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا نیز این طرح را غیرمنطقی توصیف کرد و مارک روبیو وزیر خارجه این کشور در سفر به اراضی اشغالی تاکید کرد که این طرح مردود است و توافقات صلح را از بین می برد.

به گزارش فرارو؛ در عین حال، پارلمان اسرائیل در شرایطی این طرح را تصویب کرده که در مدت گذشته شماری از کشورهای اروپایی به صورت دومینووار اقدام به شناسایی کشور فلسطین کرده اند. با این همه، تاکید سیاستمداران اسرائیلی به ضرورت اشغال کرانه باختری، ابعاد مختلفی دارد که خوانش آن ها از اهمیت زیادی برخوردار است. در واقع، باید از خود بپرسیم که چرا اسرائیل ولع و حرص شدیدی برای تسلط بر کرانه باختری دارد؟ در این زمینه، توجه به 3 مولفه ضروری است.

1. نگرانی اسرائیل از هسته‌های مقاومت در کرانه باختری

رژیم اسرائیل به شدت نگران فعالیت گسترده هسته های مقاومت فلسطین در کرانه باختری است. حتی در بحبوحه جنگ غزه، اسرائیل یکی از محورهای اصلی اقدامات نظامی و امنیتی خود علیه فلسطینی ها را معطوف به کرانه باختری کرده بود. منطقه ای که در طی سال های گذشته به نحو فزاینده ای مسلح شده و چالش های امنیتی جدی را برای اسرائیل ایجاد کرده است.

حتی پس از دو سال از آغاز جنگ غزه نیز گروه های مقاومت فلسطین از جمله سرایا القدس و حماس در بیانیه‌هایی تاکید دارند که هسته های مقاومت وابسته به آنها در کرانه باختری فعالیت دارند و روز به روز قدرتمندتر می شوند. به نظر می رسد جامعه فلسطینی در شرایط کنونی، خشمگین از جنایات اسرائیل در نوار غزه و مایوس از راه‌حل‌های سیاسی، بیش از پیش به گزینه مقاومت در برابر اسرائیل اقبال دارد و همین مساله ظرفیت های این گروه ها در کرانه باختری از حیث عضوگیری را افزایش می دهد و تقویت می کند. حال در این شرایط، اسرائیل فکر می‌کند تنها با اشغال کرانه باختری است که می تواند به کل تهدید مقاومت فلسطین را از خود دور کند.

2. برخورداری از منابع آب و کشاورزی غنی

بیراه نیست اگر کرانه باختری را قلب منابع آب و کشاورزی فلسطین بدانیم. بر اساس داده های رسمی، کرانه باختری سالانه شاهد بیش از 600 میلیون متر مکعب آب است. درعین حال، زمین های کشاورزی موجود در کرانه باختری از زیتون تا انگور و سبزیجات نیز همه و همه سالانه صدها میلیون دلار ارزش تولیدی دارند. این ها همگی ظرفیت‌هایی هستند که اسرائیل به آن ها به ویژه پس از دو سال جنگ غزه و درگیریهای منطقه‌ای به شدت نیاز دارد.

اسرائیل همین حالا با بحران آب دست به گریبان است و این ادراک را دارد که با اشغال سرزمین های جدید فلسطینی و استفاده از ظرفیت های آن ها، می تواند میلیاردها دلار خسارتی که ظرف دو سال اخیر متحمل شده را جبران کند. ورای همه این ها، اسرائیلی ها تصور می کنند که اگر بر منابع آب و کشاورزی مردم فلسطین بیش از پیش مسلط شوند، این مساله اهرم قدرت قابل توجهی را به آن ها در نبرد علیه ملت و مقاومت فلسطین می دهد. کما اینکه همین حالا اسرائیل بخش قابل توجهی از منابع آبی جنوب سوریه و همچنین منابع آبی که از فلسطین اشغالی به سمت اردن حرکت می کنند را به گروگان گرفته و از طریق آن ها سعی در امتیازگیری از سوریه و اردن دارد. از این رو، اسرائیل در اشغال کرانه باختری از منظر تسلط بر منابع آب و کشاورزی این منطقه، منافع راهبردی را می بیند که نمی‌تواند نسبت به آن ها بی‌توجه باشد.

3. دستاوردسازی سیاسی-امنیتی برای اسرائیل

رژیم اسرائیل قریب به دو سال درگیر جنگ با مقاومت فلسطین در نوار غزه و کرانه باختری بوده است. پس از این دو سال، حتی مقام های ارشد این رژیم و بسیاری از تحلیلگران  نیز این رژیم را در نبرد با مقاومت فلسطین پیروز نمی دانند.

در عین حال، این افراد معتقدند که اسرائیل پس از جنگ غزه در صورت توقف ماجراجویی‌هایش با سیل قابل‌توجهی از بحران های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی رو به رو خواهد شد. حال در این شرایط، اسرائیل به شدت به دستاوردسازی سیاسی و امنیتی برای خود نیاز دارد. در حقیقت، سیاستمداران ارشد این رژیم این تصور را دارند که اگر بتوانند کرانه باختری را به اشغال خود درآورند و در نوار غزه نیز بر کارزار جنگ خود به شیوه های دیگر نظیر فعال‌سازی بیش از پیش گروه های تروریستی علیه ملت و مقاومت فلسطین ادامه دهند، این موضوع تضمین‌کننده یک پیروزی بزرگ برای آن ها خواهد بود که می توانند آن را به افکار عمومی خود و همچنین منطقه و جهان بفروشند.

به بیان ساده تر، اسرائیل نمی خواهد پس از دو سال جنگ علیه غزه، بدون دستاورد از میدان جنگ خارج شود و شکستی واضح را پذیرا باشد. از این منظر، اسرائیل راه حل خود برای مقابله با این وضعیت را توسعه اشغالگری  سرزمین‌های فلسطینی می بیند. با این حال، مساله اصلی این است که پیشبرد این دستورکار برای اسرائیل راحت نیست و هم دولت های غربی و هم دولت‌های عرب منطقه و هم افکار عمومی جهان، مانعی جدی در برابر توسعه اشغالگری این رژیم علیه سرزمین‌های فلسطینی هستند. اساسا به همین دلیل هم است که جریان‌های اپوزیسیون در اراضی اشغالی هشدار می دهند که اسرائیل باید هرچه سریعتر از اقدامات تحریک‌آمیز نظیر تلاش برای الحاق کرانه باختری به دیگر سرزمین های اشغالی دست بردارد. زیرا این اقدامِ اسرائیل می تواند نتایج معکوس مهلکی را برای آن به همراه داشته باشد.