آیا خشک شدن دریاچه ارومیه عامل گسترش آتش‌سوزی در پارک ملی است؟
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: این که بگوییم آتش‌سوزی ناشی از بحران دریاچه ارومیه است، شاید چندان مرتبط نباشد، اما به هر حال، اگر سطح تراز آب دریاچه بالا بود، وسعت کمتری درگیر آتش‌سوزی می‌شد.
چند روز پیش ساحل پارک ملی دریاچه ارومیه دچار آتش‌سوزی شد و پنج هکتار از عرصه‌های جنگلی آن در آتش سوخت. سازمان حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی پیش‌تر اعلام کرده بود که در حال بررسی عامل این آتش‌سوزی است.
به گزارش ایلنا، برای پیگیری این موضوع، با جباری، مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت‌وگو کردیم.
جباری در تشریح وضعیت ساحل پارک ملی دریاچه ارومیه گفت: برگ‌ها و هر آنچه که وجود داشت، به دلیل پایان تابستان و کمبود بارندگی خشک شده بود. چه پوشش گیاهی طبیعی و چه پوشش علفی که در این مناطق وجود داشت.
این مقام مسئول با تأکید بر منشأ انسانی این آتش‌سوزی اظهار داشت: قطعاً عامل آتش‌سوزی انسانی بود، اما نتوانستیم فرد عامل را پیدا کنیم، زیرا به محض روشن شدن آتش، تا ما به محل برسیم، فرد مورد نظر محل را ترک می‌کند. ما کسی را پیدا نکردیم، زیرا در نزدیکی‌ها حتی روستایی هم نبود.
جباری با تقدیر از اقدام سریع نیروهای تحت امر خود تصریح کرد: در نهایت، محیط‌بانان ما زحمت کشیدند و به موقع رسیدند و نگذاشتند آتش بیشتر گسترش یابد.
وی در توضیح نوع پوشش گیاهی منطقه گفت: پوشش گیاهی منطقه شامل نیزار، جگن و گونه‌های گندمی هست که خشک شده بودند.
اگر سطح تراز آب دریاچه بالا بود، وسعت کمتری درگیر آتش‌سوزی می‌شد
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی از تخصیص اعتبارات جدید برای خرید تجهیزات اطفای حریق خبر داد و گفت: امسال سازمان، اعتبارات خوبی برای خرید تجهیزات در اختیار ما گذاشته است. ما در حال خرید تجهیزات برای هشت گروه سه‌نفره هستیم و احتمالاً تا روزهای آینده، این تجهیزات را در اختیار همکاران محیط‌بان در مناطقی که بیشتر در معرض آتش‌سوزی قرار دارند، قرار خواهیم داد.
وی در ادامه با اشاره به تلاش برای افزایش سطح امکانات، خاطرنشان کرد: پیش از این نیز سازمان، تجهیزاتی را در حد متوسط خریداری کرده بود که نیازهای اولیه برای کنترل آتش را پوشش می‌داد؛ اما همچنان لازم است تا این امکانات را افزایش دهیم.
این پرسش مطرح می‌شود که بحران ملی دریاچه ارومیه چه اندازه بر خشکیدگی پوشش گیاهی پارک ملی تأثیر گذارده است؟ جباری در پاسخ به این پرسش گفت: معمولاً اواخر تابستان، آب تالاب‌ها کاهش می‌یابد و بسیاری از آن‌ها خشک می‌شوند. این که بگوییم آتش‌سوزی ناشی از بحران دریاچه ارومیه است، شاید چندان مرتبط نباشد؛ اما به هر حال، اگر سطح تراز آب دریاچه بالا بود، وسعت کمتری درگیر آتش‌سوزی می‌شد.
وی با اشاره به ریشه اصلی مشکل افزود: مسئله اصلی مربوط به مشکلات منابع آبی است که طی سال‌های گذشته با خشکسالی مواجه بوده‌ایم. به ویژه سال آبی ۱۴۰۲-۱۴۰۳، که واقعاً سال بسیار خشکی بود. میزان بارندگی در بسیاری از مناطق تا ۳۵ درصد کاهش یافته بود، هوا گرم‌تر بود (حدود دو درجه) و میزان تبخیر از سطوح آبی افزایش پیدا کرده بود.
جباری به پیامدهای گسترده خشکسالی اشاره کرد و گفت: در مناطقی که کشاورزی انجام می‌شود، با گرم‌تر شدن هوا، تبخیر و تعرق بیشتر شده و نیاز آبی نیز افزایش می‌یابد. ما مصوبه‌ای داشتیم و تعیین کردیم که وزارت نیرو باید پای کار بیاید. اگرچه وزارت نیرو ادعا می‌کند به دلیل خشکسالی آب کافی در اختیار ندارد. اما ما همواره پیگیر این موضوع هستیم.
وی با اشاره به چالش تأمین آب تالاب‌ها در تابستان اظهار داشت: در برخی موارد، به دلیل خشکسالی، مقدار آبی که مورد نیاز است - به ویژه در تابستان - تأمین نمی‌شود. ما تالاب‌ها را در بهار آبگیری می‌کنیم، اما این روند باید تداوم داشته باشد.
بحران خشکسالی سال‌هاست که ایران را درگیر خود کرده است. ادعای وزارت نیرو مبنی بر تأمین نکردن حق‌آبه‌ی تالاب‌ها به دلیل کمبود آب، قابل قبول نیست و حل این بحران نیازمند سیاست‌ها و راهکارهای کلان و جدی است. جباری درباره این مسئله اظهار داشت: اولویت اول، آب شرب است و اولویت دوم، محیط زیست. معمولاً در مسیر آبی که به تالاب‌ها می‌رسد، کشاورزان از آن استفاده می‌کنند. امسال در بهار، حق‌آبه‌ی تالاب‌ها را دریافت کردیم، اما در تابستان - با توجه به خشکسالی شدید - وزارت نیرو حتی برای تأمین آب شرب در برخی حوزه‌ها نیز با مشکل مواجه شد و در نهایت آب کافی تأمین نشد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با اشاره به وسعت و پیچیدگی منطقه تحت حفاظت گفت: محیط پارک ملی دریاچه ارومیه ۵۹۰ کیلومتر است و در بسیاری از مناطق، پوشش گیاهی انبوه وجود دارد که کنترل آن را دشوار می‌سازد. ما اقدامات اطلاع‌رسانی گسترده‌ای انجام می‌دهیم تا مردم موارد ایمنی را رعایت کرده و با احتیاط در محیط‌های طبیعی حضور یابند.
وی در پایان با اشاره به تلاش‌های مستمر حفاظتی افزود: همکاران ما به طور دائم در حال گشت‌زنی هستند و نیروهای محیط‌بان از صبح تا شب در اطراف سواحل حضور دارند. با این وجود، گاهی اوقات حوادثی رخ می‌دهد که با دریافت خبر، همکاران ما در اسرع وقت در محل حاضر شده و آن را تحت کنترل درمی‌آورند.
