۹ نکته ایمنی غذایی از زبان میکروبیولوژیست‌ها
کارشناسان هشدار می‌دهند که رعایت نکردن اصول بهداشتی در آشپزخانه می‌تواند منجر به انتقال باکتری‌های خطرناک و بروز مسمومیت غذایی شود.
فرارو- بسیاری از عادات روزمره در آشپزی، از شستن مرغ خام گرفته تا بی‌توجهی به تاریخ مصرف مواد، می‌تواند زمینه‌ساز آلودگی مواد غذایی و تهدیدی جدی برای سلامت خانواده باشند.
به گزارش فرارو به نقل از گاردین، گرچه بسیاری از عادات آشپزی خانگی بی‌ضرر به نظر می‌رسند، اما متخصصان هشدار می‌دهند که برخی میانبرها می‌توانند دروازه ورود باکتری‌ها و سموم خطرناک به غذا باشند. از شستن مرغ خام گرفته تا نگهداری طولانی غذای پخته روی میز، این رفتارها می‌توانند خطر آلودگی را افزایش دهند. در ادامه، بر اساس توصیه‌های میکروب‌شناسان، به نکاتی برای حفظ ایمنی غذایی اشاره می‌شود.
۱. جلوگیری از انتشار باکتری‌های غذایی
دکتر سی‌یون وانگ استاد مهندسی ایمنی مواد غذایی در دانشگاه بریتیش کلمبیا می‌گوید: «آشپزهای خانگی معمولاً شدت گسترش آلودگی متقاطع را دست‌کم می‌گیرند». باکتری‌هایی مانند E. coli، سالمونلا و لیستریا به‌راحتی از گوشت خام، تخم‌مرغ یا سبزیجات به سطوح دیگر از جمله دستگیره یخچال یا شیر آب منتقل می‌شوند و می‌توانند هفته‌ها زنده بمانند. برای پیشگیری، شست‌وشوی دست‌ها به مدت ۲۰ ثانیه با آب گرم و خشک کردن با حوله تمیز ضروری است. شستن گوشت خام و مرغ، ممنوع است زیرا قطرات آب می‌توانند باکتری را در هوا پخش کنند.
۲. ضدعفونی سطوح
دکتر جه‌هیوک یو استاد باکتری‌شناسی دانشگاه ویسکانسین پیشنهاد می‌کند سطوح سخت، به‌ویژه پس از تماس با گوشت خام، با محلول یک قاشق غذاخوری سفیدکننده در یک گالن آب یا مواد ضدعفونی‌کننده تمیز شوند. او توصیه می‌کند قفسه‌های یخچال ماهی یک‌بار شسته و دمای یخچال همیشه زیر ۴ درجه سانتی‌گراد نگه داشته شود.
۳. پخت کامل گوشت
طبق دستورالعمل وزارت کشاورزی آمریکا، گوشت قرمز باید تا دمای داخلی ۶۳ درجه، گوشت چرخ‌کرده تا ۷۱ درجه و مرغ تا ۷۴ درجه پخته شود. یو ترجیح می‌دهد از تخته پلاستیکی برای گوشت استفاده کند زیرا شیارهای چوب محل مناسبی برای رشد و تکثیر میکروب‌ها هستند.
۴. تمیز یا تعویض مداوم اسفنج آشپزخانه
یو هشدار می‌دهد: «اسفنج‌ها محل زندگی باکتری‌ها هستند». برای ضدعفونی می‌توان اسفنج را خیس کرده و روزانه یک تا دو دقیقه در مایکروویو گذاشت یا در ماشین ظرف‌شویی شست. تعویض هر یک تا دو هفته یک‌بار یا استفاده از دستمال‌های قابل شست‌وشو پیشنهاد نیز می‌شود.
۵. یخ‌زدایی صحیح گوشت
یخ‌زدایی در دمای اتاق باعث می‌شود بخش بیرونی گوشت وارد منطقه خطر ۴ تا ۶۰ درجه سانتی‌گراد شود که باکتری‌ها به سرعت در آن رشد می‌کنند. یخ‌زدایی باید در یخچال، مایکروویو یا با قرار دادن گوشت در کیسه بسته در آب سرد (و تعویض آب هر ۳۰ دقیقه) انجام شود.
۶. پرهیز از رها کردن غذا در دمای محیط
یک میکروب‌شناس آمریکایی با نام مستعار مورتیشیا می‌گوید: «رها کردن غذا در دمای اتاق یعنی ایجاد محیط رشد برای باکتری‌ها. برخی سموم غذایی در برابر حرارت مقاوم‌اند و حتی پس از گرم کردن هم بیماری ایجاد می‌کنند. باقی‌مانده‌های نشاسته‌ای مانند برنج و ماکارونی در این شرایط بسیار آسیب‌پذیرند. غذا باید حداکثر ظرف دو ساعت در یخچال گذاشته شود. در مهمانی داخل خانه، این زمان می‌تواند تا چهار ساعت افزایش یابد، اما در هوای گرم فضای باز کوتاه‌تر است.
۷. توجه به تاریخ مصرف
تاریخ مصرف نشان‌دهنده آخرین روز ایمنی مصرف مواد غذایی است و باید جدی گرفته شود. تاریخ بهترین زمان مصرف تنها به کیفیت اشاره دارد و الزاماً به ایمنی مرتبط نیست. برخی غذاها پس از گذشت این تاریخ هم قابل مصرف‌اند، اما آلودگی همیشه با بو یا طعم مشخص نمی‌شود. سالمونلا حتی در مقادیر بسیار کم هم می‌تواند عفونت ایجاد کند.
۸. کپک در پنیر
وانگ توضیح می‌دهد: «اگر پنیر نرم مانند خامه‌ای یا کاتیج کپک بزند، باید کل آن دور ریخته شود، چون رشته‌های کپک در سراسر محصول نفوذ می‌کنند. اما در پنیر سخت مثل چدار، می‌توان یک سانتی‌متر اطراف و زیر لکه کپک را برید و باقی را مصرف کرد.»
۹. باورهای نادرست درباره ادویه، نمک و غذاهای ارگانیک
افزودن نمک، اسید یا ادویه لزوماً مانع رشد باکتری‌ها نمی‌شود؛ مواردی از آلودگی سالمونلا و لیستریا در خیارشور هم گزارش شده است. همچنین، غذای ارگانیک الزاماً ایمن‌تر نیست، هرچند محصولات محلی به دلیل زنجیره تأمین کوتاه‌تر ممکن است کمتر آلوده شوند.
