شگفتی جهان از روستای کندلوس؛ این روستا کجاست؟
روستای تاریخی و فرهنگی کندلوس در مازندران به‌طور رسمی به فهرست جهانی گردشگری سازمان جهانی گردشگری پیوست. این روستا با حفظ بافت تاریخی، فعالیت‌های مردم‌محور، موزه‌های مردم‌شناسی و گیاهان دارویی، نقطه‌ای از ایران است که سفر به آن را باید تجربه کرد.
فرارو- روز جمعه ۲۵ مهر ۱۴۰۴، روستای کندلوس در مازندران به‌طور رسمی به فهرست جهانی گردشگری سازمان جهانی گردشگری پیوست.
به گزارش فرارو، این روستا که در چند دهه اخیر به دلیل حفظ بافت تاریخی، فعالیت‌های مردم‌محور و ایجاد موزه‌های مردم‌شناسی و گیاهان دارویی شهرت یافته، حالا به نخستین روستای جهانی مازندران تبدیل شد. سیدرضا صالحی‌امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، ثبت کندلوس را الگویی موفق از ترکیب فرهنگ، علم، هنر و توسعه پایدار دانست و آن را نقطه عطفی در معرفی ظرفیت‌های گردشگری ایران به جهان خواند. با این وجود که این روستا همچنان برای گسترش یافتن از منظر گردشگری راه‌های نرفته بسیاری دارد.
روستای کندلوس کجاست؟
روستای کندلوس که در دامنه‌های سرسبز رشته‌کوه‌های البرز و در منطقه کجور شهرستان نوشهر واقع شده، با آب‌وهوای ییلاقی و طبیعت زیبای خود، گردشگران را به دوره‌ای تاریخی می‌برد که در آن هنوز کوچه باغ‌ها سنگی بودند و هوای تازه سراسر روستا را در بر می‌گرفت. این روستا از جاهای دیدنی نوشهر در استان مازندران است و در ۷۵ کیلومتری نوشهر قرار دارد.
کندلوس از چهار دهکده تشکیل شده و با خانه‌های گلی، چشمه‌های گوارا و مردمانی مهمان‌نواز، تجربه‌ای ناب از زندگی بومی ایرانی ارائه می‌دهد. اهالی کندلوس، که عمدتاً در گذشته کشاورز و تولیدکننده زغال بوده‌اند، امروز به خیاطی، نجاری و صنایع‌دستی روی آورده‌اند و محصولاتشان همچون جاجیم، پارچه‌های دست‌باف، جوراب و بلوز پشمی گلدار، بخشی از هویت فرهنگی منطقه را نمایان می‌سازد.
جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی کندلوس
یکی از مهم‌ترین دلایل ثبت کندلوس در فهرست جهانی گردشگری، موزه مردم‌شناسی و موزه گیاهان دارویی این روستا است. موزه مردم‌شناسی کندلوس شامل مجموعه‌ای ارزشمند از بافته‌ها، پوشاک، زینت‌آلات، ابزار و ظروف سفالی، چینی و فلزی است که قدمتی از هزاره دوم قبل از میلاد تا دوره قاجار دارند. این موزه، فرهنگ و تاریخ مردم منطقه مازندران را با زیبایی و دقت به نمایش گذاشته و گردشگران را با زندگی روزمره، آداب و رسوم و دانش بومی کندلوس آشنا می‌کند.
در موزه گیاهان دارویی کندلوس نیز بیش از ۲۵۰ گونه گیاه ژنتیک ارزشمند نگهداری و تولید میشود. این مجموعه که به‌عنوان اولین باغ بوتانیک ایران راه‌اندازی شد، محصولات خود را به کشورهای مختلف صادر می‌کند و نقش مهمی در معرفی داروهای گیاهی و حفظ تنوع زیستی ایران دارد. چنین اقداماتی، علاوه بر تقویت اقتصاد محلی، بر جنبه‌های آموزشی و پژوهشی گردشگری نیز تأثیرگذار بوده است.
طبیعت بکر و زیبایی‌های کندلوس
کندلوس با قرار گرفتن در آغوش جنگل‌های هیرکانی و دامنه البرز، تجربه‌ای بی‌نظیر از طبیعت را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند. جاده دسترسی به روستا، از مسیر کرج-چالوس و سپس حرکت به سمت کجور، مسیرهایی سرسبز و دیدنی دارد که چشم‌اندازهای خیره‌کننده‌ای از رودخانه‌ها، جنگل‌ها و کوه‌های البرز ارائه می‌دهد. گردشگران در این مسیر می‌توانند زیبایی‌های طبیعت، سکوت دلنشین جنگل و هوای پاک را تجربه کنند و لحظاتی به‌یادماندنی را در قلب مازندران سپری کنند.
به‌علاوه مراسم سنتی و آداب فرهنگی اهالی کندلوس نیز به جذابیت روستا می‌افزاید. یکی از این مراسم، «سال مج» است که در نوروز برگزار میشود؛ در این رسم، کودک یا نوجوانی به عنوان نماینده خوش‌قدم خانواده، با سینی حاوی قرآن، سبزه، شیرینی و آب وارد خانه میشود تا سالی پربرکت را برای خانواده به ارمغان آورد. این آداب و رسوم، نشان از احترام مردم به سنت‌ها و حفظ میراث فرهنگی دارد.
زندگی بومی و گردشگری مردمی
کندلوس نمونه‌ای از گردشگری مردمی و جامعه‌محور است. اهالی با همکاری اداره کل میراث فرهنگی مازندران، مسیرهای گردشگری ادبی بر اساس قصه بومی «مینا و پلنگ» ایجاد کرده‌اند، عروسک‌هایی از این داستان ساخته‌اند و تورهای آموزشی برای راهنمایان گردشگری برگزار کرده‌اند. این اقدامات، نه‌تنها گردشگری فرهنگی را در کندلوس تقویت کرده، بلکه اقتصاد محلی و فعالیت‌های مردم را نیز پایدار ساخته است.
اقامت در کندلوس نیز تجربه‌ای منحصر به‌فرد ارائه می‌کند. متل کندلوس، اقامتگاه اسپی او و بام روستا، امکانات مدرن و بوم‌گردی را با فضایی سنتی ترکیب کرده و امکان تجربه زندگی محلی همراه با راحتی مدرن را فراهم می‌کنند. همچنین پاکیزگی و رعایت اصول بهداشتی در سرتاسر روستا، از شاخصه‌های مهم کندلوس برای گردشگران محسوب میشود.
روایت حسی که در کندلوس داریم
می‌گویند استراسبورگ شهری زیباست، جایی که کوچه‌های سنگی و خانه‌های تاریخی‌اش دست‌نخورده باقی مانده و همین، جلوه‌ای ویژه به آن بخشیده است. با این حال شاید بسیاری در ایران حتی از وجود روستایی به نام کندلوس بی‌خبر باشند؛ روستایی که با حال و هوای قدیمی و دست‌نخورده‌اش، استراسبورگی برای ایرانیان است که قدمتی دیرینه‌تر دارد. می‌گویند قدمت این روستا به دوره‌های مختلف تاریخی تقسیم میشود که قدیمی‌ترین آن پیش از میلاد مسیح است. بنابراین از هر وجب کندلوس حرفی تازه از تاریخ می‌توان شنید. معلوم نیست بر خاکی که قدم می‌گذارید چه آثار ارزشمندی نهاده شده. کوچه‌های کندلوس با درختان رنگارنگ مزین شده‌اند و تنها کافی است باران زمین را بشوید تا عطر زندگی و یاد دوران‌هایی که همه چیز ساده‌تر و زیباتر بود، در فضا پیچیده شود.
حسی که کندلوس در گردشگران ایجاد می‌کند، تجربه‌ای عظیم و بی‌همتاست؛ سفری که در آن انسان دوباره با طبیعت پیوند می‌یابد. می‌توان ساعت‌ها بر نیمکت‌های سنگی نشست، کنار حوضچه‌های کوچک روستا، و با نگاه به جریان آرام آب، غم‌ها را از ذهن و دل رها کرد و در سکوت و آرامش طبیعت غرق شد.
