رقابت «ایلان ماسک» و «سم آلتمن» داغ شد
درحالی که تاکنون «ایلان ماسک» به عنوان پیشرو در حوزه تبدیل افکار به عمل در قالب پروژه «نورالینک» و ایجاد رابط مغز به رایانه شناخته می‌شد، حالا به نظر می‌رسد «سم آلتمن»، مدیرعامل Open AI وارد رقابتی داغ با این میلیاردر دنیای فناوری شده و برنامه‌ای ویژه برای ادغام انسان و هوش مصنوعی دارد.
دنیای فناوری مملو از اخباری است که می‌توانند نحوه تعامل ما با رایانه‌ها را اساساً تغییر دهند. به‌تازگی خبرهایی از تازه‌ترین پروژه «سم آلتمن» منتشر شده که نشان می‌دهد خالق «چت‌جی‌پی‌تی» درحال مذاکره برای تأسیس «Merge Labs»، یک استارتاپ رابط مغز به رایانه است که انتظار می‌رود حدود ۸۵۰ میلیون دلار ارزش داشته باشد.
یک پروژه بلندپروازانه
به گزارش ایران، البته فایننشال تایمز پیش از این گزارش داده بود که Merge Labs حدود ۲۵۰ میلیون دلار از صندوق سرمایه‌گذاری OpenAI جذب خواهد کرد. در واقع آلتمن یکی از بنیانگذاران این شرکت خواهد بود، اما در فعالیت‌های روزمره این استارتاپ حضور ندارد. این پروژه بلندپروازانه با این هدف اجرا می‌شود که به انسان‌ها اجازه دهد دستگاه‌های دیجیتال را تنها با استفاده از افکارشان کنترل کنند بدون اینکه متحمل جراحی سنگین شوند. نام شرکت Merge از چیزی گرفته شده است که بسیاری در «سیلیکون ولی»، آن را «ادغام» می‌نامند؛ لحظه‌ای که انسان‌ها و ماشین‌ها با هم متحد می‌شوند. نتیجه کاشت تراشه درمغز ۷ بیمار که تاکنون در پروژه نورالینک حضور یافته‌اند رضایتبخش بوده است؛ یکی از آن‌ها تنها با «تله‌پاتی» و استفاده از افکارش، موفق به انجام بازی جنگی Counter-Strike ۲ ازطریق ارتباط چشمی با کامپیوتر شد.
دیگری شطرنج بازی کرد و یک نفر هم موفق شد پس از ۸ سال راه برود و به لطف این تراشه کوچک که اندازه یک سکه است، وسایل الکترونیکی را کنترل کند. الکترودهای کاشته شده در مغز بیش از ۶۰ رشته فوق‌باریک و نازک‌تر از موی انسان دارند و با نظارت بر فعالیت مغز، سیگنال‌ها را به دستوراتی قابل شناسایی کامپیوتر تبدیل می‌کنند. یک تراشه تخصصی با پردازش داده‌های این سیگنال‌های عصبی، اطلاعات را به صورت بی‌سیم به دستگاه‌های بیرونی منتقل می‌کند. سپس نرم‌افزار، آن‌ها را به دستوراتی قابل فهم برای حرکت دادن نشانگر موس، اجرای بازی‌های ویدیویی یا کنترل سایر دستگاه‌ها تبدیل می‌کند. درواقع، این تراشه به طور مستقیم به مغز انسان متصل می‌شود و سیگنال‌های عصبی را از مغز به دستگاه‌های الکترونیکی مانند کامپیوتر یا گوشی هوشمند منتقل می‌کند.
بزرگراه مستقیم بین فکر و کامپیوتر
اما با وجود موفقیت‌های «ایلان ماسک»، همچنان نگرانی‌هایی برای سلامت بیماران وجود دارد. در مقابل، فناوری «سم آلتمن» با خواندن سیگنال‌های الکتریکی از مغز و ترجمه آن‌ها به دستورات دیجیتال کار می‌کند و کم خطر است. مهم‌ترین وجه تمایز پروژه جدید، این است که نیازی به کاشت تراشه در مغز ندارد و از یک روش کمتر تهاجمی بهره گرفته است. درواقع می‌توان این فناوری را یک بزرگراه مستقیم بین افکار و دستگاه‌ها در نظر گرفت و هدف اصلی هم این است که به انسان‌ها اجازه دهند دستگاه‌های دیجیتال را با افکار خود کنترل کنند.
مدیرعامل کمپانی مطرح Open AI، قرار است بیشترین سرمایه مورد نیاز استارتاپ «Merge Labs» را تأمین کند. خالق «چت جی پی تی» برای تضمین موفقیت پروژه جدید خود، از بزرگان حوزه زیست مولکولی بهره گرفته و قرار است با «میخائیل شاپیرو» همراهی کند که تاکنون جوایز متعددی در حوزه زیست‌مولکولی به خود اختصاص داده است. هرچند هنوز عنوان رسمی «شاپیرو» مشخص نیست ولی منابع می‌گویند که او بخشی از تیم بنیانگذار Merge خواهد بود و نقشی راهبردی در مذاکره با سرمایه‌گذاران دارد. همچنین گفته می‌شود «آلتمن» از «الکس بلانیا»، مدیرعامل کمپانی Tools for Humanity که قبلاً با نام World شناخته می‌شد و پروژه احراز هویت دیجیتال از طریق اسکن عنبیه را دنبال می‌کند، کمک خواهد گرفت.
در روش جدید، خبری از جراحی و کاشت تراشه در مغز نخواهد بود و به نظر می‌رسد با توجه به تخصص «شاپیرو»، از امواج فراصوت به این منظور استفاده شود. این مهندس زیست مولکولی که پرونده‌ای موفق در مؤسسه تکنولوژی کالیفرنیا (Caltech) دارد، با پیشگامی در حوزه زیست مولکولی، برای تصویربرداری و کنترل عصبی، بر تکنیک‌های غیرتهاجمی تمرکز ویژه دارد. هرچند هنوز اخباری به صورت رسمی منتشر نشده، اما شنیده‌ها حاکی است با توجه به اینکه این محقق کارهای گسترده‌ای در زمینه ژن‌درمانی برای تعامل سلول‌ها با امواج فراصوت انجام داده، در استارتاپ «Merge Labs» هم احتمالاً بدون نیاز به جراحی باز جمجمه، از امواج فراصوت استفاده می‌شود.
«شاپیرو» به‌تازگی در یک سخنرانی درباره چگونگی استفاده از امواج صوتی و میدان‌های مغناطیسی برای ایجاد رابط مغز و کامپیوتر گفت: «به جای چسباندن الکترودها به بافت مغز، با کمک ژن درمانی، سلول‌ها را نسبت به امواج فراصوت پاسخگو خواهیم کرد. مأموریت من توسعه راه‌هایی برای ارتباط با نورون‌ها در مغز و سلول‌های سایر نقاط بدن با روشی کمتر تهاجمی است. من قطعاً چیزی را در مغز نمی‌کارم که مانند رابط نورالینک، نورون‌ها را از بین ببرد. می‌خواهم در نهایت به جایی برسیم که وقتی به چیزی فکر می‌کنیم، «چت‌جی‌پی‌تی» بتواند به آن پاسخ دهد. محققان معتقدند کم کم به مرحله‌ای نزدیک می‌شویم که رابط‌های سنتی مانند صفحه کلید و صفحه لمسی قدیمی به نظر می‌رسند و می‌توان گفت در حال ورود به دورانی هستیم که قابلیت‌های هوش مصنوعی به سرعت در حال پیشرفت هستند و گلوگاه هم سرعت تعامل انسان‌ها با این سیستم‌ها خواهد بود.
