افول تاج در سکوت باکینگهام
اعتراضات فزاینده درباره پرونده رسوایی اخلاقی شاهزاده اندرو، برادر پادشاه انگلیس، نشان می‌دهد نهاد سلطنت در این کشور در سایه سکوت کاخ باکینگهام و افشاگری‌های تازه درباره ارتباطات گذشته اندرو با جفری اپستین، سرمایه‌دار آمریکایی متهم به سوءاستفاده جنسی، بیش از هر زمان دیگری با بحران مشروعیت و کاهش اعتماد عمومی روبه‌روست و پایه‌های سنتی حمایت مردمی از خاندان سلطنتی متزلزل شده است.
سفر روز دوشنبه چارلز سوم به کلیسای جامع لیچفیلد در استافوردشایر، در فضایی سنگین و پرتنش برگزار شد. هنگام ورود پادشاه، یکی از حاضران از میان جمعیت با صدایی بلند فریاد زد: «چقدر است که از ماجرای اندرو و اپستین خبر دارید؟ آیا از پلیس خواسته‌اید روی این ماجرا سرپوش بگذارند؟»
به گزارش ایرنا، این پرسش‌ها مستقیماً پادشاه را هدف قرار می‌داد و برای لحظاتی سکوتی سنگین و نامعمول بر محوطه حاکم شد.
چارلز بدون واکنش از کنار معترض عبور کرد و با دیگر حاضران خوش‌وبش کرد، اما این صحنه، به‌سرعت به نمادی از فاصله میان افکار عمومی و خاندان سلطنتی تبدیل شد.
روزنامه ایندیپندنت در گزارشی نوشت این ماجرا بازتابی از سکوتی عمیق در برابر بحرانی است که از درون، بنیان خاندان سلطنتی را می‌فرساید. تحلیلگران نیز معتقدند کاخ باکینگهام با پرهیز حساب‌شده از واکنش علنی می‌کوشد دامنه بحران را مهار کند، اما این سکوت طولانی در نگاه افکار عمومی بیش از آنکه نشانه خویشتنداری باشد، به‌مثابه گریز از پاسخگویی و نشانهای از تزلزل اقتدار پادشاه تعبیر می‌شود.
پرونده شاهزاده اندرو که از چند سال پیش به‌دلیل ارتباطش با جفری اپستین سرمایه‌دار آمریکایی متهم به سوءاستفاده جنسی، به بحرانی برای خاندان سلطنتی تبدیل شده بود، بار دیگر به صدر خبرها بازگشته است.
گزارش‌های اخیر رسانه‌های انگلیسی نشان می‌دهد اندرو در گذشته از یکی از مأموران حفاظت شخصی خود خواسته بود اطلاعاتی علیه ویرجینیا جیفری، زنی که در این پرونده خود را قربانی معرفی کرده است، گردآوری کند.
پلیس لندن تأیید کرده است که این گزارش‌ها را «به‌طور فعالانه» در دست بررسی دارد.
افشاگری‌های تازه بار دیگر جایگاه شاهزاده اندرو را در درون کاخ باکینگهام به لرزه انداخته است. او اوایل ماه جاری ناچار شد اعلام کند که دیگر از عنوان «دوک یورک» و برخی نشانهای افتخاری خود استفاده نخواهد کرد؛ تصمیمی که بسیاری آن را تلاشی برای کاهش فشار افکار عمومی دانستند.
با این حال، موج انتقاد فروکش نکرده و شماری از نمایندگان مجلس عوام، از جمله از حزب لیبرال دموکرات، خواستار لغو رسمی این عنوان از طریق مصوبه پارلمان شده‌اند.
هم‌زمان رسانه‌های انگلیس از اقامت طولانی‌مدت اندرو در کاخ «رویال لاج» واقع در پارک ویندزور پرده برداشته‌اند؛ موضوعی که اکنون به مناقشه‌ای سیاسی بدل شده و ورود مستقیم نمایندگان به آن، از نگاه ناظران، شکستن یکی از آخرین تابوهای خاندان سلطنتی بریتانیاست.
در کنار این تحولات، افکار عمومی نیز نشانه‌هایی از تغییر نگرش نسبت به نظام سلطنتی بروز داده است. نتایج تازه‌ترین نظرسنجی مرکز ملی پژوهش‌های اجتماعی (NatCen) حاکی است که نیمی از مردم انگلیس به حفظ سلطنت اعتقادی ندارند.
همچنین بر اساس نظرسنجی مؤسسه یوگاو(YouGov) در مه ۲۰۲۵ محبوبیت چارلز به ۶۱ درصد کاهش یافته و حدود ۳۰ درصد از پاسخ‌دهندگان دیدگاه منفی نسبت به او ابراز کرده‌اند. این افت محبوبیت در میان نسل جوان چشمگیرتر است، به‌طوری‌که در گروه سنی ۱۸ تا ۲۴ سال، کمتر از نیمی از شرکت‌کنندگان خواستار ادامه سلطنت بوده‌اند.
کارشناسان می‌گویند شکاف نسلی در حمایت از سلطنت، بازتاب تغییر ارزش‌ها و نگاه انتقادی‌تر نسل‌های جدید نسبت به ساختارهای قدرت موروثی است. به‌گفته ناظران، رسوایی‌های پی‌درپی اعضای خاندان سلطنتی، هزینه‌های گزاف نگهداری دربار و نبود شفافیت مالی، از جمله عواملی است که جایگاه نمادین پادشاهی را در جامعه انگلیس تضعیف کرده است.
واکنش چارلز در ماجرای اخیر شاید برای حفظ وقار سلطنتی انتخاب شده باشد، اما در فضایی که رسانه‌ها و افکار عمومی بی‌وقفه خواستار شفافیت هستند، بیانگر ضعف در پاسخگویی است. در حالی‌که خاندان سلطنتی تلاش دارد از طریق محدود کردن فعالیت‌های عمومی شاهزاده اندرو بحران را مهار کند، گسترش تردیدها درباره صداقت و سلامت نهادی سلطنت روندی است که به‌نظر می‌رسد به‌سادگی متوقف نخواهد شد.
در چنین فضایی، به‌نظر می‌رسد نظام سلطنتی انگلیس به نقطه‌ای رسیده که ناگزیر از بازتعریف رابطه خود با جامعه‌ای است که دیگر بر سنت و وراثت استوار نیست، بلکه بر میزان اعتماد عمومی سنجیده می‌شود.
خاندان سلطنتی، حتی بدون تهدیدی بیرونی، اکنون زیر فشار افکار عمومی و پرسش‌های اخلاقی قرار دارد و اگر پاسخی شفاف به آن داده نشود، احتمال دارد سلطنت انگلیس برای نخستین‌بار در تاریخ معاصر با پرسش بنیادین درباره ضرورت وجود خود روبه‌رو شود.
