آخرین اخبار از مذاکرات ایران و غرب

با نزدیکتر شدن زمان به میانه دوره ۳۰ روزه فعالسازی مکانیسم ماشه، هر روز خبرهای جدیدی از پرونده هستهای ایران به گوش میرسد.
فرارو- پس از نامه تروئیکای اروپایی به سازمان ملل و اعلام آمادگی این کشورها برای اعمال دوباره تحریمهای سازمان ملل علیه ایران، اکنون با گذشت زمان و نزدیک شدن به میانه دوره ۳۰ روزه برای فعالسازی آن، هر روزه اخبار جدیدتر و مختلفی در خصوص پرونده هستهای ایران به گوش میرسد.
به گزارش فرارو، با آنکه کشورهای اروپایی در ششم شهریورماه در نامهای به سازمان ملل رسما فعالسازی مکانیسم ماشه را کلید زدند، اما به دلیل آنکه فعالسازی این روند دورهای سی روزه دارد، در نتیجه همچنان در اخبار شاهد هستیم که ایران و طرفهای غربی حداکثر تلاش و فعالیتهای خود را برای جلوگیری از آن در دستور کار دارند.
عراقچی خطاب به طرفهای غربی: به نفعتان است مسیرتان را تغییر دهید
اما در جدیدترین تحول، سید عباس عراقچی، وزیر خارجه کشورمان روز یکشنبه با انتشار یادداشتی در نشریه بریتانیایی گاردین، با عنوان «پیامی از بریتانیا، فرانسه و آلمان: به نفعتان است مسیر خود را تغییر دهید» نوشت: اروپا از اینکه دنباله روی استراتژی دونالد ترامپ است، اشتباه میکند. ما از دیپلماسی و یک توافق جدید بر سر برنامه هستهایمان استقبال میکنیم؛ اما تحریمها بایستی بروند.»
در ادامه یادداشت عراقچی در گاردین آمده است: بیش از دو دهه است که اروپا در کانون بحران ساختگی و ادامهدار پیرامون برنامه صلحآمیز هستهای کشور من قرار دارد. از جهات زیادی، نقش اروپا بازتابدهنده وضعیت کلیتر روابط قدرت در عرصه بینالمللی بوده است. اروپا که زمانی نیرویی میانهرو بود و تلاش میکرد تا آمریکا را که در منطقه ما اهداف حداکثری داشت مهار کند، امروزه به تسهیلگر زیادهخواهیهای واشینگتن تبدیل شده است.
هفته گذشته، سه کشور اروپایی (بریتانیا، فرانسه و آلمان) اعلام کردند که فرآیند بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران را فعال کردهاند. این سازوکار برای مجازاتعدم اجرای تعهدات مهم در توافق هستهای سال ۲۰۱۵، که بین ایران، سه کشور اروپایی، آمریکا، چین و روسیه امضا شده بود، طراحی شده است. حرکت سه کشور اروپایی هیچ پایه و مبنای قانونی ندارد، عمدتاً به این دلیل که توالی رویدادهایی را که منجر به اتخاذ اقدامات قانونی جبرانی از سوی ایران ذیل توافق هستهای شد را نادیده میگیرد. سه کشور اروپایی میخواهد جهان فراموش کند که این آمریکا بود که به صورت یکجانبه از مشارکت در توافق جامع اقدام مشترک (برجام) خارج شد، نه ایران.»
عراقچی همچنین در توییتی، تیتر مقاله خود در گاردین را بازنشر کرد.
وال استریت ژورنال: ایران ذرهای عقب نشینی نکرده است
اما در همین ارتباط، خبرنگار وال استریت ژورنال در پستی در شبکه اجتماعی ایکس با بازنشر توییتی از عباس اصلانی، خبرنگار و پژوهشگر در حوزه روابط بین الملل، ازعدم عقب نشینی ایران سخن گفت. عباس اصلانی در توییتی نوشته بود: «پس از دیدارهای اخیر وزیر خارجه با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و چندین تماس تلفنی با وزرای خارجه تروئیکای اروپایی بر سر مکانیسم ماشه، وزیر خارجه ایران میگوید فهم بهتری از اوضاع در حال بروز و ظهور است.» لارنس نورمن با بازنشر توییت عباس اصلانی نوشت: خب جالب است؛ چرا که دیدگاهها در بروکسل (اتحادیه اروپا) این چنین است که ایران و عراقچی ذرهای از مواضع خود در دوحه عقب نشینی نکردهاند.
نشست عراقچی با کایا کالاس در دوحه
اما اشاره لارنس نورمن، خبرنگار وال استریت ژورنال به نشستی بود که سید عباس عراقچی، وزیر خارجه کشورمان پنجشنبه عصر با کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در دوحه برگزار کرد. در این دیدار، وزیر امور خارجه کشورمان ضمن تاکید بر غیرقانونی و ناموجه بودن اقدام سه کشور اروپایی در اینخصوص، مسئولیت مهم نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور سیاست خارجی بهعنوان «هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام» را یادآوری و تصریح کرد: انتظار میرود این نهاد در راستای ایفای وظیفهای که طبق برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ بر عهده آن نهاده شده است، در جهت انجام مسئولیت خود و خنثیسازی تحرکات علیه دیپلماسی ایفای نقش کند. عراقچی همچنین با اشاره به پایبندی مستمر جمهوری اسلامی ایران به مسیر دیپلماسی، تاکید کرد که ایران در این موضع خود جدی و ثابتقدم است.
چین: هماهنگ با تهران عمل میکنیم
اما از کشورهای غربی که بگذریم، در جبهه متحدین تهران، کشورهای چین و روسیه نظری نزدیک به تهران در خصوص برنامه هستهای ایران دارند. در همین ارتباط، سفیر چین در تهران صبح روز یکشنبه در نشستی خبری اعلام کرد: در موضوع هستهای هماهنگ با طرف ایرانی عمل میکنیم.
در نشست خبری زونگ پی وو، سفیر جمهوری خلق چین که درباره نشست سران شانگهای در محل سفارت این کشور در تهران برگزار شد، سفیر چین گفت: چین و ایران کشورهای صلح دوست هستند و به چندجانبه گرایی واقعی عمل میکنند. در دوم سپتامبر روسای جمهور ایران و چین دیدار کردند و مهمترین دیدار آنان بعد از اجلاس کازان بود. در این دیدار در خصوص موضوعات مورد علاقه رایزنی کردند.
او همچنین در خصوص اقدام تروئیکای اروپایی علیه ایران و فعالسازی مکانیسم ماشه از سوی تروئیکای اروپایی گفت: «در ملاقات سران دو کشور درباره موضوع هستهای ایران بحث و تبادل نظر انجام شد. آقای شی جین پینگ تاکید کردند که ایران دنبال سلاح هستهای نیست و طرف ایرانی از حقوق استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای برخوردار است. ما میدانیم موضوع هستهای ایران در یک چهارراه مهم است. طرف چینی اصرار دارد همواره از طریق سیاسی و به طور صلحآمیز مناقشات برطرف شود و از حقوق استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای موافق است و همچنین با تحریمهای یکجانبه مخالف است.»
وی افزود: «طرف چینی روشن کرده که خروج یک طرفه آمریکا از برجام و حمله به تاسیسات هستهای ایران باعث ورود موضوع هستهای ایران به یک بن بست و همچنین افزایش تنش در منطقه شده است. باید اختلافات کاهش پیدا کند و شرایط مناسبی برای احیای مذاکره ایجاد شود. با حمایت طرف چینی در بیانیه تیانجین به طور شدید حملات اسرائیل و آمریکا علیه ایران را محکوم کردیم و بیان کردیم باید امنیت هستهای را حفاظت کنیم. همچنین تاکید کردیم که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت مهم است و باید طبق مقررات این قطعنامه اجرا شود.»
اولیانوف: آمریکا و اروپا برنامه هستهای ایران را سیاسی کردهاند
اما همانطوری که بالاتر اشاره شد، کشورهای متحد ایران، در روزهای اخیر مواضعی مشابه کشورمان بر سر پرونده هستهای ایران اتخاذ کردهاند. در همین ارتباط، «میخائیل اولیانوف» نماینده دائم روسیه نزد سازمانهای بینالمللی در وین در مصاحبه با شبکه پرستیوی ایران تأکید کرد که تروئیکای اروپایی و ایالات متحده وضعیت پیرامون برنامه هستهای ایران را سیاسی کردهاند.
اولیانوف با انتقاد از عملکرد طرفهای اروپایی برجام و آمریکا در رابطه با برنامه هستهای ایران گفت که آنها بهطور مرتب اقداماتی انجام میدهند که اوضاع را در این زمینه بدتر میکند.
بررسی مسأله خروج ایران از انپیتی
اما در ایران نیز، نمایندگان مجلس این روزها در واکنش به اقدام تروئیکای اروپایی و فعالسازی مکانیسم ماشه، سرگرم بررسی طرح خروج ایران از «پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای» موسوم به «انپیتی» هستند.
در همین ارتباط، عباس گودرزی سخنگوی هیئترئیسه مجلس روز یکشنبه گفت: «امروز جلسه هیئت رئیسه مجلس برگزار و موضوع گزارش کمیسیون امنیت ملی مربوط به پیشنهادات و طرحهای ارائه شده در ارتباط با بحث خروج از ان پی تی بررسی خواهد شد»
همچنین به گفته حسینعلی حاجیدلیگانی، طرح خروج ایران از معاهده پیمان بینالمللی منع گسترش سلاحهای هستهای (انپیتی) و پروتکل الحاقی آن با قید سه فوریت جهت طی مراحل قانونی تقدیم مجلس شورای اسلامی شده است.