ترنج

در مورد

تهران قدیم

در فرارو بیشتر بخوانید

۴۴۴ مطلب

  • خیابان شریعتی. به سمت میدان قدس. زیر پل صدر. جایی که کمر خیابان شکسته می‌شود و ماشین‌ها و بوق‌هایشان زنجموره می‌کنند که دزاشیب را بالا بروند. آه از نهاد آسفالت بالا می‌رود و آفتاب سُر می‌خورد روی بتن‌های قد کشیده پل. قوسی کشیده می‌شود بر بال چپ خیابان و پشت سیم‌های خاردار باغ قلهک؛ که هیچ خبری نیست. جز رفت و آمد آرام. صدای‌های خفیف. زندگی‌های خاموش.

  • «حسن‌آباد زرگنده»، محله‌ای قدیمی است که شمایلی از بافت قدیمی کل منطقه را می‌توان در آن دید. این گزارش همه آن چیزی را که می‌شود درباره محله زرگنده گفت، در خود دارد.

  • پست در عصر قاجار مقوله لوکسی به حساب می‌آمد و هر جا این اداره سر بلند می‌کرد نام «مبارکه» به خود می‌گرفت و با طمطراق «اداره مبارکه پست» خوانده می‌شد!

  • زمانی شاه تصمیم گرفت تهران را بزرگ‌تر کند و خندق‌های اطراف تهران را پر کند و جایش خندق‌های جدیدی حفر کند. به دوروبری‌هایش هم گفت هر کسی این خندق‌ها را پر و آباد کند، زمین‌های دو سمت خندق از آن او می‌شود. اسماعیل بزاز که یکی از دلقک‌های دربار ناصرالدین‌شاه بود، این محدوده را برداشت و تصمیم به آباد کردنش گرفت. او بزاز، اما یک نابغه در طنزپردازی بود .

  • عطاری نقلی او در سرگوگل شده بود کلاس درس اخلاق. کسبه محله از او منش کاسبی یاد می‌گرفتند و مشتریان و اهالی تجریش هم راه و رسم کمک به همنوع را. معروف است که حاج نقی موقع حساب و کتاب کردن، اول پاکتی که قرار بود در آن نخود و لوبیا و... بفروشد را در یک کفه ترازو می‌گذاشت تا مبادا وزن پاکت را روی قیمت جنس حساب کرده باشد.

  • امروزه از خانه باغ بسیار بزرگ معروف به پارک مختارالسلطنه که در چهارراه مختاری، در محدوده پایین دست پل امیر بهادر تا حوالی میدان راه آهن قرار داشت تنها نام خیابان مختاری باقی مانده است، اما ضرب‌المثل ماست‌ها را کیسه کردن به صاحب این خانه ارتباط دارد.

  • ۳۰ درصد جمعیت شمال شهر، از ۸۳ بیمارستان و ۱۱۳۶۰ تخت بیمارستانی و ۲۵۸ درمانگاه و ۱۲۲ آزمایشگاه برخوردار بودند؛ در حالی که ۷۰ درصد جمعیت جنوب شهر، فقط ۲۸ بیمارستان و ۵۷۲۴ تخت بیمارستانی و ۱۵۱ درمانگاه و ۲۲ آزمایشگاه در خدمتشان بود.

  • قپان وسیله‌ای برای اندازه‌گیری وزن کالا‌هایی است که حمل‌ونقل سختی دارد و در گذشته بسیار مورد استفاده بود. اکنون نمونه‌ای دیگری از این وسیله در سیلوی گندم تهران با عنوان باسکول وجود دارد که کامیون‌های حمل گندم و جو از نقاط مختلف کشور روی آن قرار می‌گیرند و با تفاضل وزن ماشین در نهایت وزن محصول به‌دست می‌آید.

  • مهم‌ترین کتاب درسی دخترها، قرآن بود. خیاطی و دوخت ودوز و مطالبی که برای زندگی، مناسب یک دختر باشد، از مهم‌ترین مباحث آموزشی مکتبخانه‌های زنانه بود.

  • سبزه میدان تهران علاوه بر محل کسب، محل تجمع مردم در ایام محرم بوده و هنوز نیز هست. از رویداد‌های مهمی که در سبزه میدان آن زمان اتفاق می‌افتاد، اعدام مجرمان بود که به‌دستور امیرکبیر از این میدان به میدان قاپوق (اعدام قدیم و محمدیه فعلی) انتقال پیدا کرد.