چرا «بهروز وثوقی» مانع فعالیت «بهرام بیضایی» شد؟
رسانههای داخلی و خارجی زیادی خبر درگذشت بهرام بیضایی را پوشش دادهاند. با درگذشت بیضایی بار دیگر بازار بحثهایی از قبیل سانسور و مهاجرت و... داغ شده است. اما بهواقع چه کسانی باعث ممنوعفعالیتی هنرمندان بزرگ ایران شدهاند؟
فرارو- مهدی دهقان؛ واکنشها به درگذشت بهرام بیضایی در شبکههای اجتماعی بسیار زیاد بوده است. افراد و احزاب مختلفی در این مدت کوتاه مطالبی را در مورد این هنرمند بزرگ منتشر کردهاند.
به گزارش فرارو، سینمای ایران وامدار تعدادی از چهرههای شاخص خود بوده و هست. یکی از مهمترین چهرهها در سینما و هنر ایران، بهرام بیضایی است. طبیعی است که مرگ هنرمندی به این بزرگی، سرِ بسیاری از زخمهای کهنه را باز کند. در این بین واکنش تعدادی از رسانهها قابلتامل بهنظر میرسد.
چرا «بهروز وثوقی» مانع فعالیت «بهرام بیضایی» شد؟
فرهنگ و هنر ایران یکی دیگر از مهمترین چهرههای تاریخ معاصرش را از دست داده است. چندان دورازانتظار نیست که مرگ بهرام بیضایی نیز مانند بسیاری دیگر از چهرههای فرهنگی ایران که در سالهای گذشته از دنیا رفتهاند، جنجالبرانگیز باشد. در این میان حزبها، افراد و گروههای مختلف، هرکدام بهاندازه صدایی که دارند، روایتی را از بیضایی منتشر میکنند. خوشبختانه، بهرام بیضایی از آن دسته هنرمندان ایرانی است که اکثریتقریببهاتفاق جریانهای فکری از وی بهنیکی یاد میکنند. بااینحال، همچنان بعضی از رویکردهای داخلی و خارجی را نمیشود بهدرستی درک کرد.
هنوز سه ماه هم از مرگ ناصر تقوایی نگذشته است. کارگردانی که علارغم اینکه یکی از مهمترین هنرمندان تاریخ سینمای ایران بود، چندین سال اجازه فیلمسازی نداشت. به مرگ ناصر تقوایی و بهرام بیضایی فکر میکنم که با تیتر جالب یکی از رسانههای داخلی برخورد میکنم:
«چه کسی مانع کار گوگوش بود؟ صداسیما؟ وزارت ارشاد؟ نه بهروز وثوقی!»
گویا بهتازگی «فائقه آتشین» در مصاحبهای، از مخالفت بهروز وثوقی با فعالیت حرفهایاش گفته است. حالا همین مسئله باعث شده تا رسانه مورد نظر، عدم فعالیت گوگوش را به بهروز وثوقی نسبت بدهد و بهاینشکل مدعی بشود که صداسیما و وزارت ارشاد تاثیری بر کار نکردن وی نداشتهاند. چه عجیب! یعنی اگر بهروز وثوقی اجازه میداد، امروز فائقه آتشین در ایران مشغولبهکار بود؟
بههرحال، مسئله امروز تقریبا روشن است. هنرمندی، یا بهتر است بگویم یکی از مهمترین هنرمندان تاریخ معاصر ایران، در حالی دار فانی را وداع گفته که مدتهاست ایران را ترک کرده است. سوالی که پیش میآید این است که چرا هنرمندی که تا این حد عاشق ایران بود، کشورش را ترک کرد؟ نکند پای بهروز وثوقی دیگری وسط باشد؟ نکند باز هم اشتباه کرده باشیم و بهغلط فکر کنیم که بهرام بیضایی بهخاطر سنگاندازیها از ایران رفته است. احتمالا سالها بعد مشخص خواهد شد که بیضایی با ممانعت کدامیک از «بهروز وثوقی» ها از فعالیت در ایران بازمانده است.
حالا دیگر مسئله کار نکردن ناصر تقوایی و امیر نادری و صدها نفر دیگر برایم روشن شده است. همه اینها زیر سر بهروز وثوقی است. هرکس بهنوعی با بهروز وثوقی ویژهای درگیر بوده و این درگیریها باعث شده تا ترجیح بدهد که یا ایران را برای همیشه ترک کند و یا اگر هم در ایران ماند، هرگز کار نکند.
جالب است که بعضی از این رسانهها، تازه یادشان افتاده که فیلمنامه فیلمِ «روز واقعه» را بهرام بیضایی نوشته است. حالا تمام توانشان را گذاشتهاند که به مردم هم یادآوری کنند که «آی مردم چه نشستهاید که روز واقعه را بهرام بیضایی نوشته بود». این اتفاق پس از مرگ ناصر تقوایی هم افتاده بود. درست یک روز بعداز مرگ تقوایی بود که فهمیدیم که ای دل غافل، «ای ایران» را ناصر تقوایی ساخته است.
بههرحال امیدوارم که روزی بهروز وثوقی دست از سر سرمایههای فرهنگی ایران بردارد. بیضایی اگر در ایران فیلم میساخت چهبسا که اوضاع سینمای ایران نیز بهگونه دیگری بود. تقوایی اگر فیلم میساخت، عجیب نبود که ما امروز چندین اسکار دیگر را هم در کارنامه سینمای ایران داشته باشیم. نادری اگر فیلم میساخت، بعید بهنظر نمیرسید که سینمای ایران سینمای معتبرتری باشد. نمیدانم!
