چرا هوش مصنوعی انقدر شبیه انسان رفتار می کند؟

فرارو- این روزها هوش مصنوعی مولد (Generative AI) بیش از هر زمان دیگری توجه رسانه‌ها و کاربران را به خود جلب کرده است. ابزاری که می‌تواند متن بنویسد، شعر بسراید و حتی با کاربران گفت و گو کند. این ابزار گاهی آنقدر طبیعی عمل می کند که انسان را به اشتباه می اندازد.

به گزارش فرارو به نقل از  ساینس الرت،کارشناسان برای توضیح نحوه عملکرد این فناوری پیچیده، آن را به  نمونه های شناخته شده مانند جعبه سیاه، تکمیل هوشمند جملات یک متن و شبیه‌ساز گفتار  تشبیه می کنند.

هوش مصنوعی اغلب به عنوان «ماشین حسابی برای کلمات» توصیف می‌شود؛ ابزاری که مانند یک ماشین حساب، حجم عظیمی از داده‌های زبانی را پردازش و الگوهای آن را محاسبه می‌کند. مقایسه هوش مصنوعی با ماشین حساب، برخی خطرات و پیچیدگی‌ها مانند سوگیری، خطا و مسائل اخلاقی را نادیده می‌گیرد، اما این تشبیه همچنان درست است؛ نکته اصلی همان «محاسبه» است که رفتار و الگوهای زبان انسان را شبیه‌سازی می‌کند.

زبان‌ها الگوهای پنهانی دارند که ترتیب کلمات را شکل می‌دهند

بیشتر مردم متوجه نمی‌شوند که در گفتگوی روزمره، ذهن‌شان به طور غیرمستقیم محاسبات آماری انجام می‌دهد. برای مثال، شنیدن «فلفل و نمک» به جای «نمک و فلفل» ممکن است عجیب به نظر برسد. ترتیب و انتخاب کلمات بر اساس میزان استفاده رایج شکل می‌گیرد و در زبان‌شناسی به آن همایندی (Collocations) می گویند. ذهن انسان به طور ناخودآگاه این الگوها را محاسبه می‌کند تا ترکیب‌های طبیعی و مناسب را انتخاب کند.

چرا خروجی چت‌بات‌ها انسانی به نظر می‌رسد؟

یکی از دستاوردهای بزرگ مدل‌های زبانی، شبیه‌سازی «حس طبیعی بودن» زبان است، به گونه‌ای که انسان گاهی طبیعی بودن آن را واقعی می‌پندارد. این سیستم‌ها با محاسبه روابط آماری بین کلمات، متن‌هایی تولید می‌کنند که طبیعی به نظر می‌رسند و حتی می‌توانند کاربران را به خود جذب کنند. ریشه‌های زبانی هوش مصنوعی نشان می‌دهد که این ابزارها تنها محصول علوم کامپیوتر نیستند و پژوهش‌های زبان‌شناسی نیز در شکل‌گیری آن‌ها نقش مهمی دارند. اجداد مدل‌های امروزی مانند GPT-5 و Gemini، ابزارهای ترجمه ماشینی دوران جنگ سرد بودند که روسی را به انگلیسی ترجمه می‌کردند، با پیشرفت زبان‌شناسی، این ابزارها دیگر فقط ترجمه نمی‌کردند و روی فهم زبان انسان متمرکز شدند.

هوش مصنوعی همیشه در حال محاسبه است

هوش مصنوعی، با همه توانایی‌هایش، فقط یک سیستم محاسباتی است. اگر از یک چت‌بات مانند ChatGPT بخواهید درباره مفاهیمی مثل عشق یا «من و تو» صحبت کند، پاسخ می‌دهد، اما در واقع نه خودش «من» است، نه شما را می‌شناسد و نه عشق را تجربه می‌کند. هوش مصنوعی فقط محاسبه می‌کند و درک یا احساس ندارد.