لاریجانی درمورد کریدور زنگزور: فی حدّ ذاته الان می‌تواند تهدید نباشد، به شرطی که خفگی ژئوپلیتیک برای ما ایجاد نکند
البتّه این باید مدوّن بشود. این الفاظ تلفنی کفایت لازم را ندارد. امّا اگر این مدوّن بشود و به توافق برسد، نمی‌تواند خفگی ژئوپلتیکی برای ما ایجاد کند؛ آن یک چیز است، این یک چیز دیگر است؛ امّا اگر مانع بشود، می‌تواند. پس بستگی دارد به اینکه با این پدیده چگونه عمل بشود و این همین حرفی است که الان بین ما و آن‌ها در جریان است.
علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی درمورد کریدور زنگزور گفت که فی حدّ ذاته الان می‌تواند تهدید نباشد، به شرطی که خفگی ژئوپلیتیک برای ما ایجاد نکند، البتّه مراقبت‌هایی هم همیشه لازم دارد؛ من نمی‌گویم هیچ است.
بخشی از گفتگوی لاریجانی با رسانه KHAMENEI.IR به شرح زیر است:
* آقای دکتر! ارزیابی شما از توافق اخیر ارمنستان و آذربایجان در آمریکا چیست؟ آیا این می‌تواند برای ما تهدیدآمیز باشد؟ تدابیر احتمالی ما برای این مسئله چیست؟
در کل، این ذیل یک طرّاحی بزرگ‌تر است که فقط مال ایران نیست؛ ذیل استفاده‌ی زیاد از آسیای مرکزی و قفقاز است که آمریکا و ناتو و مانند این‌ها حتماً یک نگاه ریب‌آمیزی هم دارند؛ یک نوع فشار به روسیه هم هست، فشار به ما هم هست. لکن سؤال این است که آیا این عمل می‌تواند یک خفگی ژئوپلتیکی برای ایران ایجاد بکند یا نه. این بستگی دارد به اینکه ما با این مسئله چه نسبتی داریم.
تا آنجایی که دبیر شورای امنیّت ملّی ارمنستان با من تماس گرفت و توضیح داد و با وزارت خارجه تماس گرفتند، با رئیس‌جمهور تماس گرفتند و توضیح دادند، من نمی‌گویم این عملشان دقیق بوده یا نه؛ می‌توانستند دقیق‌تر عمل کنند، ولی حرفشان این است که ما یک کار تجاری کردیم و می‌خواهیم یک سری راه‌های مختلف را فراهم کنیم برای اینکه این مسیر هموار بشود و به هیچ وجه نمی‌خواهیم راه شمال ـ جنوب را قطع کنیم.
البتّه این باید مدوّن بشود. این الفاظ تلفنی کفایت لازم را ندارد. امّا اگر این مدوّن بشود و به توافق برسد، نمی‌تواند خفگی ژئوپلتیکی برای ما ایجاد کند؛ آن یک چیز است، این یک چیز دیگر است؛ امّا اگر مانع بشود، می‌تواند. پس بستگی دارد به اینکه با این پدیده چگونه عمل بشود و این همین حرفی است که الان بین ما و آن‌ها در جریان است.
* یعنی این اتّفاقی که دارد روی زمین می‌افتد، به‌خودیِ‌خود تهدید ذاتی برای ما محسوب نمی‌شود؟
بله، فی حدّ ذاته الان می‌تواند تهدید نباشد، به شرطی که آن کار صورت بگیرد. البتّه مراقبت‌هایی هم همیشه لازم دارد؛ من نمی‌گویم هیچ است.
* در دستگاه تحلیلی جمهوری اسلامی، الان مصداق خفگی ژئوپلتیک در آن منطقه را چگونه تعریف می‌کنید که بگوییم اگر این بشود، ما با این مخالفیم؟
خفگی ژئوپلتیک در این قسمت این‌جوری است که در این مقطع، راه شما به ارمنستان قطع بشود. اگر راه شما قطع بشود و دسترسی نداشته باشید، خفگی در این زمینه درست است؛ ولی این توضیحاتی که ارمنستان دارد به ایران می‌دهد، بیانگر این مطلب نیست. اگر آن خفگی باشد، ما حتماً باید مقابله کنیم؛ امّا تا اینجا توضیحاتشان دالّ بر این است که این موضوع در میان نیست. البتّه این باید خیلی دقیق‌تر بشود و من فکر می‌کنم سفر آقای رئیس‌جمهور به آنجا تا حدّ زیادی این مسئله را روشن می‌کند
* نسبت ما با یکی از کشورهای همسایه و نوع تعاملاتی که داریم، با توجّه به حرف‌وحدیث‌هایی که راجع به همکاری آن‌ها با اسرائیلی‌ها در تجاوز نظامی به کشور ما وجود دارد، برای افکار عمومی قدری محلّ سؤال است. اگر ممکن است، توضیحی در‌این‌باره بدهید.
اینکه اگر آن‌ها با اسرائیل همکاری کرده باشند، حتماً مورد توقّع ما نبوده.
* یعنی الان جمهوری اسلامی به این اطمینان رسیده که آن‌ها در جنگ دوازده‌روزه با اسرائیلی‌ها همکاری داشتند؟
ما تابه‌حال هیچ نشانه‌ای در این زمینه نداشته‌ایم. ببینید! ما باید مستند حرف بزنیم. برخی حرف‌هایی می‌زنند، ولی باید برای ما استناد دقیق بیاورند.
ما هنوز استنادی نداریم؛ خود دولت آذربایجان با صراحت می‌گوید چنین چیزی نبوده، ما هم هنوز دلالتی نداریم که بگذاریم روی میز. ضمناً توجّه داشته باشید کشور آذربایجان یک کشور مسلمان همسایه‌ی ما است و از نظر ارتباطات فرهنگی به ما خیلی نزدیک است و دوست ما است. حالا در یک قسمتی با ما اختلاف‌نظر دارد، کمااینکه در مناطقِ جنوبیِ ما هم کشورهایی هستند که این مناسبات را دارند. البتّه ما در دوستی با کشورها حتماً به این عامل هم توجّه داریم.
دوستی هم یک امر مشکّک است؛ شما می‌توانید با یک کشوری در خیلی جاها دوست باشید، در خیلی جاها هم به دلایلی می‌توانید ترتّب قائل باشید. همین کشورهای بزرگ مثل روسیه و چین هم که ما با آن‌ها ارتباط داریم، با اسرائیل ارتباط دارند؛ ولی ما در این قضیّه دنبال منافع خودمان هستیم. باید بپذیریم که در دنیای امروز، این تکثّر هست و آن تلقّی‌ای را که ما نسبت به رژیم صهیونیستی داریم، خیلی از کشورها ندارند. البتّه بعضی‌ها هم این تلقّی را دارند ــ مثلاً عراق و برخی کشورهای دیگر ــ و مثل ما فکر می‌کنند.
* سؤال من راجع به نوع نگاهشان نبود؛ راجع به این بود که مبدأ اقدام ضدّامنیّتی علیه ما باشند.
این همیشه بالقوّه ممکن است، امّا الان نبوده؛ یعنی توضیحاتی که دولت آذربایجان داده، دالّ بر این نبوده که اقدامی علیه ما کردند. حدّاقل ما الان در شورای امنیّت استناد قوی‌ای در این زمینه نداریم و باورمان هم این است که دولت آذربایجان که دولت همسایه و مسلمان و دوست ما است، این کار را نمی‌کند. تا اینجا که ما بررسی کردهایم، استنادی در این خصوص نداریم؛ حالا اگر یک روزی چیزی پیدا کردیم، جور دیگری باید عمل کرد، امّا فعلاً مدرکی نداریم و نمی‌توانیم با حرف‌های بی‌اساس اقدام کنیم.
