دکتر بهرام امیراحمدیان در گفتگو با فرارو بررسی کرد:
مانور مشترک ایران و روسیه در خلیج فارس؛ چرا روسیه به خلیج فارس میآید؟

اگر روسیه با ما مانور برگزار میکند به این معنی نیست که با ما اتحاد استراتژیک دارد. شاید هدفش حضور در خلیج فارس است. اینکه انتظار داشته باشیم روسیه در صورت درگیری از ایران حمایت کند بعید است و ما چنین انتظاری نداریم.
به گزارش فرارو، روز گذشته فرمانده نیروی دریایی کشورمان از برگزاری رزمایش نظامی مشترک با روسیه خبر داد. صبح دیروز وزیر امور خارجه کشورمان که در مجلس در خصوص کنوانسیون خزر و اختلافات تاریخی ایران و روسیه سخن میگفت، با اشاره به اهمیت امنیت دریای خزر گفت: «در قراردادهای گذشته اجازه داده شده بود تا نیروی دریایی روسیه بتواند تا بندر انزلی ایران بیاید، اما این کنوانسیون اجازه نمیدهد که هیچ کشوری بدون اجازه ما حتی تا مرز ۱۵ مایلی ما در آبهای سرزمینی کشور وارد شود»
در شرایطی که برخی نمایندگان از حضور نظامی روسیه در دریای شمالی کشور نگرانی امنیتی دارند، ارتش ایران قصد دارد از روسیه به عنوان ابزاری برای بازدارندگی نظامی در جنوب کشور استفاده کند.
حسین خانزادی، فرمانده نیروی دریایی ارتش روز گذشته اعلام کرد بر اساس توافقات صورت گرفته، ایران و روسیه در آینده نزدیک در منطقه اقیانوس هند، دریای مکران، تنگه هرمز و خلیج فارس رزمایش برگزار میکنند. خانزادی با اشاره به امضای موافقتنامه بین ستاد کل نیروهای مسلح ایران و وزارت دفاع روسیه گفت: «برای نخستین بار است که چنین توافقی بین دو کشور صورت میگیرد و نقطه عطفی در همکاریهای نظامی تهران و مسکو به حساب میآید.»

بهمن سال گذشته بود که امیر دریادار تورج حسنی مقدم، جانشین فرمانده نیروی دریایی ارتش از دریافت درخواستهایی برای برگزاری رزمایش با کشورهای دوست و خارج از محدوده اقیانوس هند از جمله روسیه و چین خبرداد. حسنی مقدم در گفتگو با ایرنا عنوان کرده بود «در صورت موافقت سلسله مراتب فرماندهی»، این رزمایش برگزار خواهد شد.
اهداف روسیه از برگزاری رزمایش نظامی مشترک با ایران
بهرام امیر احمدیان، کارشناس مسائل روسیه معتقد است روسیه از طرفی قصد دارد از بالاگرفتن تنشها بین چین و آمریکا و تمرکز آمریکا بر دریای جنوبی چین استفاده کند و حضور خود را در خاورمیانه پررنگ کند و از طرفی در جهت برقراری امنیت کریدور استراتژیک شمال- شمال جنوب قدمی بردارد.

او افزود: با تمرکز آمریکا بر دریای جنوبی چین، خلاء قدرت نظامی برتر در خاورمیانه پدید آمده است. روسیه هم علاقهمند است در منطقه خاورمیانه حضور پیدا کند. این کشور حضور خود را از شرق مدیترانه در سوریه و بندر طرطوس و بندر لاذقیه، چون به کانال سوئز نزدیک است شروع کرده و میخواهد با مصر همکاری کند.
این کارشناس مسائل بین الملل افزود: چون روسیه برای ورود به خلیج فارس پایگاهی ندارد و با کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس روابط قوی ندارد که بتوانند همکاری مشترک داشته باشند قصد دارد از طریق همکاری با ایران، به عنوان قدرت برتر منطقهای در خلیج فارس حضور داشته باشد. هم ایران علاقهمند است هم روسیه. شاید تمایل روسیه بیشتر باشد، چون دوست دارد در منطقه باشد و چه بهتر که با متحدی مثل ایران همکاری داشته باشد و ایران به مدخل ورودی روسیه به خلیج فارس تبدیل شود. این یکی از خواستهای مقامات روسیه در سالهای اخیر است.
این کارشناس مسائل روسیه ادامه داد: در سال ۲۰۰۰ در سن پترزبورگ در مورد کریدور استراتژیکی به نام کریدور حمل و نقل شمال- جنوب بین ایران و روسیه و هند توافق شده است. اگر این کریدور که اقیانوس هند و خلیج فارس را از مسیر ایران به دریای خزر سپس از روسیه به سن پترزبورگ و شمال اروپا پیوند میدهد، ساخته شود نیازمند این است که راههای ارتباطی امنیت داشته باشند.

رابطه ائتلاف نظامی اروپایی برای اسکورت کشتیها با مانور نظامی مشترک ایران و روسیه
او افزود: آمریکا ابتدا میگفت بریتانیا خودش از کشتیها دفاع کند، ولی ترامپ دیروز گفت همراهی خواهد کرد. آلمان هم اعلام کرده در این ائتلاف شرکت خواهد کرد. به همین ترتیب ایران هم در منطقه خودش مانوری برگزار میکند.
این کارشناس مسائل بین المللی گفت: حضور وزیر خارجه عمان در ایران هم اهمیت موضوع را میرساند، چون ساحل جنوبی تنگه هرمز قلمرو حاکمیتی عمان است. این تنگه اگرچه بین المللی است، ولی برخی مسائل حقوقی درباره آن وجود دارد که محل شبهه است. ایران کنوانسیون ۱۹۸۲ را در مجلس تصویب نکرده است و در مورد کشورهایی که این کنوانسیون را امضا نکرده اند ممکن است از قاعده "عبور بی ضرر" (کنوانسیون ۱۹۵۸ ژنو) از تنگه هرمز استفاده کند.
امیراحمدیان افزود: در حال حاضر فارغ از بحثهای حقوقی میتوان گفت ایران اعمال قدرت میکند، چون بیشترین ساحل را در خلیج فارس دارد و بر منطقه سیطره دریایی دارد. میزان بسیار زیادی از منابع انرژی جهان به خصوص چین و سایر کشورهای آسیای شرقی و جنوب شرقی مثل کره و ژاپن و فیلیپین و.. از این منطقه عبور میکند. در حال حاضر هم حوزه اقیانوس هند و هم اقیانوس آرام و دریای عرب و عمان و تنگه هرمز و خلیج فارس به سمت چالش حرکت میکند و ایران با اقتدار و قدرت تمام برای مدیریت این آبراه مهم تمرین میکند و سیطره نظامی دارد.
این کارشناس مسائل روسیه در مورد حمایت نظامی روسیه از ایران در صورت وقوع درگیری با آمریکا گفت: ما با روسیه اتحاد استراتژیک نداریم و تنها همکار هستیم. شاهد این امر اینکه در صحنه سوریه ما متخاصمی به نام اسراییل داریم که روسیه با آن کشور دوستی نزدیک دارد. اگر روسیه با ما مانور برگزار میکند به این معنی نیست که با ما یکی است شاید هدفش حضور در خلیج فارس است. اینکه انتظار داشته باشیم روسیه در صورت درگیری از ایران حمایت کند بعید است و ما چنین انتظاری نداریم.