مهدود چیست؟!
یاشار بوم راشین؛ اصطلاح مه دود و یا اسماگ برای اولین بار در اوایل ۱۹۰۰ و در لندن مورد استفاده قرار گرفت تا بیانگر ترکیب دود (اسموک) و مه (فاگ) باشد. آنچه که ما امروزه مه دود و یا اسماگ مینامیم ترکیبی از آلایندهها است اما اساسا از ازن سطح زمین تشکیل شده است.
ازن وابسته به موقعیت میتواند مفید و یا مضر باشد. ازن واقع در بالای زمین و در استراتوسفر سلامتی بشر و محیط زیست را مورد حفاظت قرار میدهد اما ازن سطحی مسئول خفگی، سرفه و سوزش چشم مرتبط با مه دود و یا اسماگ میباشد.
مه دود و یا اسماگ از کجا میآید؟
مه دود و یا اسماگ معمولا در نتیجه واکنشهای پیچیده فتوشیمیایی ایجاد میشود. این واکنشها مابین ترکیبات آلی فرار و اکسیدهای نیتروژن و در حضور نورخورشید صورت میگیرند و در نهایت به تولید ازن میانجامند.
آلایندههای مسبب ایجاد مه دود و یا اسماگ از منابع زیادی تولید میشوند.
از میان این منابع میتوان به اگزوز اتومبیلها، نیروگاهها، کارخانجات و بسیاری از محصولات مصرفی همچون رنگها، اسپریهای مو، مایعات استارتر (راه انداز) زغال چوب، حلالها و حتی بستههای پلاستیکی پاپ کورن اشاره نمود.
در مناطق شهری دست کم نیمی از پیش سازهای تولید مه دود و یا اسماگ حاصل اتومبیلها، اتوبوسها، کامیونها و قایقها هستند.
وقوع مه دود و یا اسماگ اغلب با ترافیک سنگین وسایل نقلیه موتوری، درجه حرارتهای بالا، نور خورشید و بادهای آرام در ارتباط است. آب و هوا و جغرافیا با شدت و حدت اسماگ و یا مه دود مرتبط هستند.
به خاطر اینکه درجه حرارت طول زمان تشکیل مه دود و یا اسماگ را تعیین میکند، مه دود و یا اسماگ در روزهای داغ و آفتابی سریعتر و شدیدتر تشکیل میشود.
وقتی وارونگی دما اتفاق میافتد (هوای گرم به جای صعود نزدیک زمین باقی میماند) و بادها هم آرامند، مه دود و یا اسماگ در شهر شما به تله میافتد و برای روزها باقی میماند.
وقتی ترافیک و دیگر منابع، آلایندههای بیشتری را به هوا میفرستند، اوضاع مه دود و یا اسماگ بدتر هم میشود.
مه دود و یا اسماگ اغلب در دوری از منابع آلاینده شدیدتر است زیرا مواد شیمیایی که واکنشهایشان مه دود و یا اسماگ را بوجود میآورند به همراه باد جابجا میشوند.
مشکلات مه دود و یا اسماگ و ازن سطحی در خیلی از شهرهای بزرگ قابل مشاهده است.
اثرات مه دود و یا اسماگ چیست؟
اسماگ و یا مه دود از ترکیبی از آلایندههای هوا ساخته شده که میتوانند به سلامتی انسان ضرر زده و به محیط زیست آسیب برسانند. به علاوه مه دود و یا اسماگ به مایملک انسانها هم خسارت میزنند.
مشکلات تندرستی همانند مشکل در تنفس، آسم، کاهش مقاومت در برابر عفونتهای شش و سرماخوردگی و آبریزش چشم را باید از اثرات مه دود و یا اسماگ دانست.
ازن اسماگ و یا مه دود از رشد گیاهان ممانعت میکند و میتواند سبب آسیب گسترده به محصولات و جنگلها شود و علاوه بر همه اینها غباری ایجاد میکند که قابلیت رویت را کم مینماید. مه دود و یا اسماگ و یا غبار به ویژه در هنگام مشاهده کوهها و دیگر مناظر زیبا مورد توجه قرار میگیرد.
چطور مه دود و یا اسماگ را شناسایی و ردیابی کنیم؟
مه دود و یا اسماگ مثال قابل رویتی از آلودگی هواست.
شما میتوانید در طی روز به افق نگاه کنید تا غبار موجود در هوا را ببینید. به علاوه اغلب شهرها غلظت آلایندههای هوا را اندازه میگیرند و نتایج را به مردم گزارش میکنند.
رویههای استانداردی همچون شاخص استاندارد آلاینده یا پی اس آی (که شاخص کیفیت هوا نیز نامیده میشود) تعیین شدهاند که اجازه مقایسه سطوح آلودگی را از شهری به شهر دیگر میدهند.
چطور اثرات را کاهش دهیم؟!
قانون هوای تمیز ۱۹۰۰ به کاهش جامعی از آلایندههای معیار که مشتمل بر ازن، اکسیدهای نیتروژن و مواد ذرهای مه دود و یا اسماگ است دست یافت.
سازمان حفاظت از محیط زیست استانداردهای ملی آلایندهها را تعیین مقدار میکند و ایالتها ملزم به رسیدن به این استانداردها هستند.
منطقهای که دست کم یکی از آلایندههای معیار آن بیش از میزان استاندارد باشد، منطقه «نائل نشده» نامیده میشود.
مناطق «نائل نشده» به آلایندههای معیار بر مبنای گستره آلودگی طبقه بندی میشوند. پنج طبقه از محدوده ازن «نائل نشده» گسترهای دارند که در آن از میزان حاشیهای (تمیز شدن سریع نسبتا آسان است) تا فوق العاده (تمیز سازی نیاز به کار و زمان زیاد دارد) را میتوان یافت.
قانون هوای تمیز سال ۱۹۰۰ از این طبقات برای سازماندهی نیازمندیهای تمیز سازی آلودگیهای شدید استفاده میکند و راهنماهای واقع گرایانهای را ارائه میدهد.
خیلی از نیازمندیهای تمیز سازی مه دود و یا اسماگ، وسایل نقلیه موتوری همچون اتومبیلها، کامیونها و اتوبوسها را مورد توجه قرار میدهند.
همچنان که آلودگی شدیدتر میشود، کنترلهای منابع کوچکتر آلودگی را هم در نظر میگیرند.
استراتژیهای قانونی که ممکن است برای کاهش و کنترل انتشارات هوا مورد نیاز باشند را میتوان در برنامههای اخذ مجوز ایالتی، تغییرات در ترکیب بنزین، استفاده از سوختهای جایگزین (گاز طبیعی و الکتریسیته) و محدودیتهای وضع شده برای گروههای ویژه خلاصه نمود.
طرحهای بدیع دولتهای محلی هم میتواند موجبات کاهش آلودگی هوا در «مناطق نائل نشده» را فراهم آورد.
اینها مشتملند بر: قدغن کردن باربیکیوی زغال چوب و سوزاندن چوب در اجاقها و شومینهها در هنگام بالا بودن سطح آلودگی، برنامههای تشویقی در جهت عدم استفاده از خودروهای تک سر نشین و رفتارهای اختیاری با ازن، محدودیتهای ترافیکی مناطق پر ازدحام، گسترش یا بهبود سیستمهای حمل و نقل، الزام کارفرماها جهت سهیم شدن در هزینههای ایاب و ذهاب کارمندان و کارگران، مالیات بستن بر مه دود و یا اسماگ بر مبنای مایلهای رانده شده و آلایندههای منتشره و حتی خرید و اسقاط کردن اتومبیلهای فوق العاده آلوده.
*اصل مقاله امریکایی است
منبع: deq. louisiana. gov
