بنابر اعلام یک رسانه خبری آمریکایی، «تعلیق بازرسیهای هستهای ایران» باعث شده که مسئولان آژانس اتمی هفته آینده به واشنگتن سفر کنند.
در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۱۰۴ مطلب
بنابر اعلام یک رسانه خبری آمریکایی، «تعلیق بازرسیهای هستهای ایران» باعث شده که مسئولان آژانس اتمی هفته آینده به واشنگتن سفر کنند.
ایران با بومیسازی دانش هستهای طی سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۴ واقعیتی برگشتناپذیر ایجاد کرد که فشار حداکثری آمریکا و اسرائیل از جمله حملات نظامی و ترور دانشمندان، نتوانست آن را تغییر دهد. برخلاف عراق و لیبی، تهران پایگاه دانشی و زیرساخت داخلی ساخت و حاضر به تعطیلی آن نیست، اما امکان محدودسازی غنیسازی یا مشارکت در کنسرسیوم بینالمللی را پذیراست. سیاستگذاران غربی اگر تفاوت پرونده ایران را نادیده بگیرند، هیچ توافق پایداری حاصل نخواهد شد.
گزارش «د آمریکن کانسرویتیو» با نقد راهبرد دوگانه آمریکا در قبال ایران، تأکید میکند که ترکیب فشار حداکثری با دعوت به مذاکره، کارآمدی دیپلماسی را تضعیف کرده و با حملات نظامی و مطلقگرایی هستهای، شانس توافق کاهش مییابد. نویسنده خواستار رویکردی واقعگرایانه شامل تعامل تفکیکشده، امتیازدهی متقابل، مدیریت ائتلافها و جدول زمانی بلندمدت است و نتیجه میگیرد که تنها سازش متقابل میتواند روابط را از چرخه تشدید تنش و بحران خارج کند.
در پی بنبست مذاکرات هستهای و افزایش تنشها، طرح تشکیل کنسرسیوم هستهای چندملیتی با مشارکت ایران و کشورهای منطقه بهعنوان راهکاری مطرح شده است. محل استقرار این کنسرسیوم به چالشی جدی میان ایران و امارات تبدیل شده است. کارشناسان ایده را نوآورانه اما پرموانع میدانند و پیشنهاد میکنند برای موفقیت، کنسرسیوم در جزیرهای بیمناقشه مانند قشم یا کیش ایجاد شود.
«اگر مذاکرات طولانی شود، طرفین بر مواضع خود اصرار ورزند و به ویژه اگر ایران از ارایه دسترسی به بازرسان برای نظارت بر برنامه هستهای خود امتناع کند، احتمال حرکت دو طرف به سمت منازعه نظامی بهشدت افزایش خواهد یافت.»
پس از حملات گسترده آمریکا و اسرائیل به مراکز هستهای ایران، سرنوشت اورانیوم غنیشده این کشور همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد. اگرچه مقامات آمریکایی و اسرائیلی مدعی نابودی کامل این ذخایر شدهاند، منابع اروپایی و کارشناسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی تأکید دارند که بخش قابل توجهی از اورانیوم غنیشده همچنان در اعماق تأسیسات زیرزمینی ایران باقی مانده است.
در واقع، به نظر میرسد دو طرف نوعی «ابهام راهبردی» را پذیرفتهاند؛ به این معنا که واشنگتن دیگر بر برچیدن کامل زیرساختهای هستهای ایران پافشاری نمیکند و ترجیح داده است با ابزار دیپلماسی و بستههای تشویقی اقتصادی، مسیر کاهش تنش را دنبال کند. ایران نیز ترجیح میدهد ظرفیت کنونی خود را به شکل غیرشفاف حفظ کند و از تشدید دوباره تنش بپرهیزد. این رویکرد عملگرایانه و دوطرفه شاید در کوتاهمدت به مهار بحران کمک کند، اما مسئله اساسی هستهای همچنان حلنشده باقی میماند؛ موضوعی که ممکن است در آینده نزدیک،…
فرید زکریا تأکید میکند که حملات نظامی آمریکا و اسرائیل گرچه برنامه هستهای ایران را موقتاً عقب انداخت، اما توقف کامل آن تنها با بازگشت به دیپلماسی و توافق جامع ممکن است. ایران دانش فنی و بخشی از ذخایر خود را حفظ کرده است و تنها مذاکره و نظارت بینالمللی میتواند مانع پیشرفت هستهای شود. اقدامات یکجانبه نظامی آمریکا، نظم جهانی و اعتبار دیپلماسی را تهدید میکند.
وزیر امور خارجه آلمان از آمادگی مشروط اروپاییها برای مذاکرات بیشتر با ایران خبر داد.
دونالد ترامپ به دنبال دستیابی به توافق هستهای با ایران است و آماده است تا از مواضع حداکثری خود در مذاکرات کاسته و به انعطافپذیری روی آورد. یک توافق محدود که بر محدودیت غنیسازی و نظارت دقیق تمرکز دارد، میتواند از دستیابی ایران به سلاح هستهای جلوگیری کند و فضای جدیدی برای گفتوگوها ایجاد نماید. خواستههای غیرمنطقی ممکن است مذاکرات را به شکست بکشانند؛ اما رویکرد واقعگرایانه فرصتی برای حل بحران فراهم میآورد و از جنگ جلوگیری میکند.