۷۶۶ مطلب
دولت آمریکا بر این باور است که معتبر جلوه دادن جنگ با ایران ممکن است جلوی از سرگیری غنیسازی بدون محدودیت را بگیرد. تحرکات اخیر نظامی آمریکا در منطقه، از قبیل اعزام تعداد محدودی از سربازان در چند مرحله، نشان میدهد که آمریکا صرفا به دنبال ایجاد بازدارندگی در برابر ایران است و برخلاف برخی گزارشهای رسانهای، حداقل در حال حاضر، به حمله تاکتیکی به ایران هم فکر نمیکند.
اروپاییها دو هدف تقریبا متضاد را دنبال میکنند، آنها از یک طرف میخواهند بدون کمک اقتصادی برجام را حفظ کنند و از طرف دیگر مایلاند از همراهی با کارزار فشار آمریکا علیه ایران خودداری کنند. اگر نتوانند منافع اقتصادی ایران را تامین کنند، به احتمال زیاد ایران اجرای تعهدات بیشتری را تعلیق خواهد کرد.
با اوجگیری تنشها میان ایران و آمریکا، و پس از آشکار شدن محدودیت گزینه نظامی آمریکا علیه ایران، کارکرد بولتون به عنوان پلیس بد بیش از پیش تضعیف شده و به عاملی برای افزایش بیاعتمادی به سیاستهای آمریکا در خاورمیانه تبدیل شده است. شاید به همین دلیل است که بولتون تاکنون ساکت مانده و هیچ حرفی درباره حمله اخیر به نفتکشها نزده است.
«این استدلالها را باور نکنید. این همان منطقی است که میگفت: خروج آمریکا از برجام و دنبال کردن سیاست فشار حداکثری با پاسخ ایران مواجه نمیشود. ایران دولت اسد نیست که به خاطر سالها جنگ داخلی تضعیف شده باشد. ایران این ظرفیت را دارد که واکنش تهاجمی نشان دهد و احتمالا حملات آمریکا را با حمله به نیروهای آمریکایی، اقدامات بیشتر در دریا یا پرتاب موشک به پایگاههای نظامی در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس واکنش نشان دهد».
جان بولتون، مشاور امنیت ملی، و مایک پمپئو، وزیر خارجه، در کنار شاناهان، تلاش میکنند برای جلوگیری از تکرار حمله به نفتکشها، سایر کشورها، خصوصا کشورهای اروپایی، را با خود همراه کنند. احتمالا، آنها امیدوارند که پس از ایجاد چنین اجماعی، حتی اگر درگیری میان ایران و آمریکا رخ دهد، این درگیری میان دو کشور نخواهد بود، بلکه میان ایران و جامعه جهانی خواهد بود.
تمرکز دولت آمریکا بر ایران با انتقادهایی مواجه شده است: «دولت ترامپ چشمش را روی سایر اهداف ایالات متحده آمریکا بسته است». اسمیت میگوید پنتاگون باید توضیح دهد افزایش درگیری وزارت دفاع در خاورمیانه بر نقشههایی که قرار است طبق آنها منابع مالی برای رقابت با چین و روسیه هزینه شود، چه تاثیری میگذارد.
مطمئنا اگر آمریکا با ایران نجنگد، «عدم تمایل پنتاگون برای ورود به این جنگ» قطعا نقش بزرگی در تصمیم آمریکا بازی کرده است. البته معنای عدم جنگ با ایران این نیست که در آینده آمریکا با چشم اندازی خونین رو به رو نخواهد شد. گشت زنی نیروی دریایی آمریکا در دریای جنوبی چین میتواند جرقه انفجار یک جنگ بزرگ در آن منطقه باشد. جنگی بسیار متفاوت که عیله یک دشمن قدرتمندتر و دارای سلاح هستهای اتفاق میافتد.
اگر نخست وزیر ژاپن لیستی از درخواستهایی که ایران باید بپذیرد را با خود آورده باشد، آبه باید شکست ماموریتش را بپذیرد. در اینصورت خطر درگیری نظامی از پیش طراحیشده یا تصادفی در منطقه، پس از این شکست دیپلماتیک افزایش خواهد یافت.
در این میان به سناریوی مهم دیگری هم باید اشاره کرد و آن احتمال عدم موفقیت سفر آبه است. به طور کلی برای این سفر پر مخاطره دو نتیجه قابل تصور است: نخست اینکه آبه موفق میشود ایران و آمریکا را به برقراری گفتگو مستقیم یا غیرمستقیم متقاعد کند. دوم، اینکه آبه در وساطت خود شکست میخورد. سناریوی عدم موفقیت آبه، میتواند تنشها را بیش از پیش افزایش دهد. چرا؟
اروپا جز لفاظی دیپلماتیک نمیتواند کاری برای ایران انجام دهد و ایران هم نباید به دور زدن تحریمهای آمریکا توسط اروپا امیدوار شود. سازوکار اینستکس عملا مرده متولد شد. همین دیشب خبرگزاری بلومبرگ مدعی شد آمریکا در حال بررسی اعمال تحریم بر نهاد ایرانی متناظر اینستکس است. اعمال چنین تحریمی، اینستکس را بیش از پیش بیخاصیت میکند.
