۷۶۶ مطلب
پیشتر، شینزو آبه صریحا از وساطت میان ایران و آمریکا سخن گفته بود. دوشنبه هفته گذشته نخست وزیر ژاپن اعلام کرد کشورش سفر روحانی را تنظیم میکند، چون میخواهد نقش بزرگتری در حل و فصل بن بست هستهای تهران و واشنگتن داشته باشد. آبه افزود ژاپن در پی این است که نقش واسطه را میان ایران و آمریکا ایفا کند.
اعمال تحریم علیه ایران در دورههایی که تکاپوهای دیپلماتیک میانجیگران شدت میگیرد، الگوی جدیدی نیست. دولت ترامپ در چند مورد از این الگو استفاده کرده است. در ماههای گذشته، زمانی که فرانسویها برای صدور معافیت نفتی برای ایران در واشنگتن لابی گری میکردند، دولت آمریکا تحریمهای نفتی را تشدید کرد. یا اینکه، کمی پیش از سفر شینزو آبه به تهران در ماه ژوئن، وزارت خزانه داری آمریکا تحریمهای نسبتا گستردهای علیه صنعت پتروشیمی ایران اعمال کرد. امری که احتمالا در شکست ماموریت آبه بیتاثیر نبود. حال، هم…
وزیر دفاع آمریکا در یک جلسه در مجلس نمایندگان این کشور از لزوم مقابله با «تهدیدات ایران» و تداوم کارزار فشار حداکثری واشنگتن علیه تهران سخن گفت.
دفتر کنترل داراییهای خارجی خزانهداری آمریکا امروز چهارشنبه از اعمال تحریمهای جدید علیه ایران خبر داد.
پرسشی که اکنون بیپاسخ مانده، این است که چنانچه وساطت ژاپن میان ایران و آمریکا این بار موفق شود، واکنش اروپاییها به این امر چه خواهد بود و در پرتو چنین وساطتی، آیا اروپاییها حاضر خواهند بود برای نجات برجام، منافع اقتصادی ایران را تضمین کنند؟ این پرسش از این منظر حائز اهمیت است که خود اروپاییها در ماههای گذشته سعی کردند میان ایران و آمریکا وساطت کنند، ولی هیچکدام موفق نشدند.
احتمالا به همین دلیل است که ظریف گفته الان توپ در زمین آمریکاست که در ازای حسن نیت ایران در آزاد کردن وانگ، اقدام مثبتی انجام دهد. اما ظاهرا وزارت خارجه آمریکا قصد ندارد حسن نیتی نشان دهد. حسابهای کاربری آن در شبکههای اجتماعی همچنان با لحن بسیار تندی علیه ایران مطالبی منتشر میکنند. افزون بر این، پس از تبادل زندانیان، رابرت اوبراین، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، مدعی شد آزادی ژیو وانگ تا حدودی ناشی از تحریمهای شدید آمریکا در کارزار فشار حداکثری علیه ایران بود.
با این حال باید دانست که اختلاف نظر درباره ایران در دولت آمریکا چیز جدیدی نیست. همواره برخی مقامات با تعامل با ایران مخالفت میکنند. اما تصمیم گیر نهایی ترامپ است. چنانچه ژاپن به دونالد ترامپ اطلاع دهد که ایران به تعامل و گفتگو متمایل شده است، عناصر مخالف در دولت وی ممکن است در نهایت مجبور شوند که با تعامل با ایران کنار بیایند. به هر حال، ترامپ نشان داده که هیچ مخالفتی از مقامات دولتش را برنمیتابد و تا به حال، کسانی که با تصمیمات او مخالفت کردهاند شغل خود را از دست دادهاند. از همین رو،…
اما مهمتر از همه اینها، نامه سه کشور اروپایی عضو برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، است. سفرای سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان در نامه به دبیرکل سازمان ملل، ادعا کردند «توسعه موشکهای بالستیک دارای قابلیت هستهای توسط ایران» با قطعنامه شورای امنیت که از ایران میخواهد هیچ فعالیتی در زمینه توسعه چنین موشکهایی انجام ندهد، مغایر است. سفرای این سه کشور آنتونیو گوترش را ترغیب کردند که در گزارش بعدیاش، شورای امنیت را مطلع کند که فعالیت موشک بالستیکی ایران با…
بر این اساس، حتی اظهارات مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، مبنی بر اینکه اعتراضات در ایران نتیجه سوء مدیریت است نه تحریمها، به مثابه برائت جستن از ناآرامیهای ایران ارزیابی شده است. العرب به نقل از منابع دیپلماتیک مدعی شد که محافل عربی و بین المللی نمیخواهند در منطقه «آتشفشانهای جدیدی» ببینند. همچنین کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نیز که با سیاستهای منطقهای ایران مخالف هستند، از هرج و مرج نسنجیده در ایران استقبال نمیکنند چرا که چنین هرج و مرجی ممکن است دامن شورای همکاری خلیج فارس را نیز بگیرد.
از سوی دیگر، حضور کشورهای عربی در مذاکرات، در گرو عدم تفکیک پروندههای مزبور است. در این میان، یک سناریو مطرح است. کشورهای عربی ممکن است بار دیگر نتوانند در مذاکرات احتمالی ایران و غرب مشارکت کنند. در چنین حالتی، به احتمال زیاد، آنها آمریکا را برای امضای «توافق جامع» با ایران که همه مسائل را شامل شود، تحت فشار قرار خواهند داد.
