رمزگشایی از هشدار عراقچی؛ تهدید یا دعوت به همکاری همسایگان جنوبی؟
آنچه عراقچی مطرح میکند، یکی از مواضع قدیمی است که به صورت علنی و غیرعلنی طی سالهای گذشته از سوی مقامات مختلف مطرح شده است. دلیل آن مشخص است و خود عراقچی هم مرداد امسال در مصاحبهای که با برنامه ماجرای جنگ داشت به صراحت آن را بیان کرد: ایران امکان حمله به خاک آمریکا را ندارد اما میتواند پایگاههای آن را هدف قرار بدهد.
فرارو – شبکه الجزیره اخیراً در مستندی کوتاه به موضوع جنگ ۱۲ روزه پرداخت و وزیر امور خارجه هم یکی از سوژههای مصاحبه این فیلم بود.
به گزارش فرارو، سیدعباس عراقچی در این مستند صحبتهای پیشین خود درباره آمادگی ایران برای دیپلماسی، دست نکشیدن از حق هستهای ایران و آمادگی برای تمام سناریوها را تکرار کرد. بخشی از صحبتهای او هم ناظر بر این بود که اگر جنگی میان ایران و آمریکا شکل بگیرد، ایران پایگاههای ایالات متحده را هدف قرار خواهد. پایگاههایی که در کشورهای عربی منطقه هستند و از سال ۱۳۹۸ تا کنون، دو مورد از آنها در عراق و قطر مورد هدف قرار گرفتند.
پایگاهها منطقهای به جای سرزمین اصلی
آنچه عراقچی مطرح میکند، یکی از مواضع قدیمی است که به صورت علنی و غیرعلنی طی سالهای گذشته از سوی مقامات مختلف مطرح شده است. دلیل آن مشخص است و خود عراقچی هم مرداد امسال در مصاحبهای که با برنامه ماجرای جنگ داشت به صراحت آن را بیان کرد: ایران امکان حمله به خاک آمریکا را ندارد اما میتواند پایگاههای آن را هدف قرار بدهد. اشاره وزیر خارجه به بعد مسافت میان ایران و آمریکا و در اختیار نداشتن امکان نظامی و به طور مشخص موشکی برای حمله مستقیم است. به طور مشخص از ایران تا ساحل شرقی آمریکا متوسط حدود ۱۰ هزار کیلومتر و تا ساحل غربی متوسط حدود ۱۲ هزار کیلومتر فاصله وجود دارد و در زرادخانه موشکی ایران تسلیحاتی نیست که بتواند این مسافت را هدف قرار بدهد. این مسافت تحت پوشش موشکهای قارهپیما قرار میگیرد.
بنابراین، گزینه جایگزین برای ایران هدف قرار دادن تاسیسات و منافع آمریکایی در منطقه و محدودهایست که در برد موشکها قرار میگیرد. در صورتی که برد اعلام ۲۰۰۰ کیلومتری موشکهای ایران را معیار قرار دهیم، تمام تاسیسات و ناوگانهای آمریکا و ناتو از خلیج فارس تا دریای مدیترانه در این محدوده قرار میگیرند. این به غیر از منافع اقتصادی آنها در منطقه است.
چرا هشدار به کشورها عربی؟
عراقچی در این مصاحبه به موضوع حمله به العدید اشاره و تاکید میکند که ایران به خاک قطر حمله نکرد بلکه پایگاه آمریکایی در قطر را مورد هدف قرار داد. او همچنین بعد از تشریح این که اگر جنگی میان ایران و آمریکا شکل بگیرد، ایران میتواند پایگاهها را بزند بدون این که از کشور خاصی نام ببرد، این سوال را مطرح میکند که «این پایگاهها کجا هستند؟» تاسیسات آمریکایی در منطقه پراکنده هستند اما پایگاههای اصلی در کشورهای عربی ساخته شدند. امارات، عمان، بحرین، قطر و کویت و پس از آنها نیز اردن، عربستان و عراق این تاسیسات را در خود دارند. علاوه بر این ناوگانهای دریایی آمریکایی نیز در منطقه حضوری دائمی دارند.
با توجه به تجربیات پیشین مشخص نیست که تهدید حمله ایران به پایگاههای آمریکایی تا چه حد بازدارنده باشد. اما وجه ایجابی صحبتهای عراقچی، میتواند دعوت کشورهای جنوب خلیج فارس به نقشآفرینی بیشتر برای جلوگیری از بحران و تلاش برای همکاری در تنشزدایی باشد. چرا که امنیت خاورمیانه به درک و منافع و همکاری مشترک کشورهای منطقه ارتباط دارد و از سوی دیگر، روابط ایران و کشورهای عربی در طول ۴ سال گذشته رو به بهبود رفته است. کشورهایی که از سوی دیگر روابط مستحکمی با غرب و شرق دارند.