کشف جدید علمی؛ ترکیب ویتامین K می‌تواند آلزایمر را درمان کند
دانشمندان ژاپنی با ساخت ترکیبی جدید از ویتامین K و اسید رتینوئیک، موفق شده‌اند مولکولی تولید کنند که در آزمایش‌های اولیه نشانه‌هایی از درمان آلزایمر نشان دهد.
فرارو- در حالی که درمان مؤثر برای آلزایمر هنوز در دسترس نیست، پژوهش تازه‌ای از ژاپن امیدها را زنده کرده است؛ ترکیب تقویت‌شده‌ای از ویتامین کا که ممکن است روزی بتواند روند زوال سلول‌های مغزی را کند یا حتی معکوس کند
به گزارش فرارو به نقل از فاکس نیوز، آلزایمر و بسیاری از دیگر بیماری‌های تحلیل‌برنده‌ی عصبی (Neurodegenerative Diseases) با تخریب تدریجی نورون‌ها، یعنی سلول‌های عصبی مغز، شناخته می‌شوند. بیشتر داروهای موجود تنها قادرند علائم بیماری را کنترل کنند و روند زوال شناختی را اندکی کندتر سازند، اما نمی‌توانند سلول‌های از دست‌رفته را جایگزین کنند.
گروهی از پژوهشگران از دانشکده مهندسی زیست‌علوم و فناوری دانشگاه شیبائورا در ژاپن تصمیم گرفتند به جای تمرکز بر کاهش علائم، راهی برای بازسازی بافت‌های مغزی آسیب‌دیده بیابند.
به گفته‌ی «انستیتوی ملی سلامت ایالات متحده»، ویتامین کا یکی از مواد ضروری برای بدن است که در فرآیند انعقاد خون، سلامت استخوان‌ها و عملکردهای حیاتی دیگر نقش دارد. مطالعات پیشین نشان داده‌اند که این ویتامین همچنین می‌تواند از سلول‌های عصبی محافظت کرده و رشد آن‌ها را تحریک کند. با این حال، شکل‌های طبیعی ویتامین کا مانند مناکوینون-۴ (MK-4) برای درمان بیماری‌های عصبی قدرت کافی ندارند.
ساخت نسخه‌ی تقویت‌شده از ویتامین K
به همین دلیل، محققان ژاپنی تصمیم گرفتند شکل‌های قوی‌تر و مؤثرتری از این ویتامین بسازند. آنان با ترکیب ویتامین کا و اسید رتینوئیک (مشتق فعال ویتامین آ که در رشد و تمایز سلول‌های مغزی نقش دارد)، ۱۲ نوع مولکول جدید طراحی کردند.
به گفته‌ی دکتر یوشیهیسا هیروتا، استاد دانشگاه و سرپرست مشترک این پژوهش، آزمایش‌های اولیه در محیط آزمایشگاهی نشان داده‌اند که نسخه‌ی مصنوعی جدید تقریباً سه برابر مؤثرتر از ویتامین کا طبیعی در تبدیل سلول‌های نابالغ مغز به نورون‌های بالغ عمل می‌کند.
نکته‌ی مهم دیگر، توانایی این ترکیب جدید در عبور از «سد خونی-مغزی» است؛ ساختاری که معمولاً از ورود بسیاری از داروها و مواد شیمیایی به مغز جلوگیری می‌کند و از همین رو درمان بیماری‌های عصبی را دشوار می‌سازد. در آزمایش‌های حیوانی، ترکیب جدید توانست از این سد عبور کند و اثر خود را بر سلول‌های مغزی بگذارد.
پژوهشگران تأکید کردند که این ترکیب تازه نه‌تنها اثرات محافظتی ویتامین کا و ویتامین آ را حفظ کرده، بلکه فعالیت نورونی قوی‌تری نیز از خود نشان داده است.
گامی امیدبخش برای درمان‌های آینده
دکتر هیروتا در بیانیه‌ای مطبوعاتی گفت: «از آن‌جا که از بین رفتن نورون‌ها یکی از ویژگی‌های اصلی بیماری‌هایی مانند آلزایمر است، این ترکیبات جدید می‌توانند به‌عنوان عامل‌های باززاینده عمل کرده و در بازسازی سلول‌های از دست‌رفته و بازیابی عملکرد مغز مؤثر باشند.»
گروه تحقیقاتی قصد دارد در مرحله‌ی بعدی، کارایی و ایمنی این ترکیبات را در مدل‌های حیوانی و سپس در آزمایش‌های انسانی بررسی کند. هدف آن‌ها توسعه‌ی دارویی است که بتواند روند پیشرفت آلزایمر و سایر بیماری‌های زوال عصبی را کند یا حتی متوقف کند.
به گفته‌ی هیروتا، «دارویی مبتنی بر ویتامین کا که بتواند پیشرفت آلزایمر را کند کرده یا علائم آن را بهبود بخشد، نه‌تنها کیفیت زندگی بیماران و خانواده‌هایشان را ارتقا می‌دهد، بلکه می‌تواند بار مالی سنگین مراقبت‌های بلندمدت و هزینه‌های درمانی را نیز کاهش دهد.»
دیدگاه کارشناسان مستقل
هدر ام. اسنایدر، معاون ارشد بخش علمی و پزشکی انجمن آلزایمر در شیکاگو، که در این پژوهش نقشی نداشته، در گفت‌وگو با فاکس نیوز دیژیتال اظهار داشت که نتایج این تحقیق «جالب اما اولیه» است.
او گفت: «این یافته‌ها گواهی دیگر بر گستردگی مسیرهایی است که پژوهشگران برای یافتن درمان‌های مؤثر آلزایمر و سایر بیماری‌های زوال شناختی در پیش گرفته‌اند. این بیماری‌ها بسیار پیچیده‌اند و به احتمال زیاد درمان مؤثر نیازمند ترکیب چند رویکرد متفاوت خواهد بود.»
اسنایدر افزود: «در مراحل آینده باید از تمام ابزارهای علمی مبتنی بر شواهد استفاده کرد، از آزمایش‌های لوله‌ی آزمایش و مدل‌های رایانه‌ای گرفته تا مطالعات حیوانی و در نهایت، در صورت مشاهده‌ی نتایج مثبت، آزمایش روی انسان. تنها در آن صورت می‌توان با اطمینان گفت که این ترکیبات قابلیت درمان آلزایمر و سایر انواع زوال عقل را دارند یا خیر.»
احتیاط در مصرف خودسرانه مکمل‌ها
پزشکان هشدار می‌دهند که افراد نباید بدون مشورت با پزشک مصرف هیچ نوع مکمل ویتامینی را آغاز کنند، به‌ویژه مکمل‌هایی که هنوز در مرحله‌ی تحقیقاتی قرار دارند.
در حالی که این مطالعه نویدبخش گشایش افقی تازه در درمان بیماری‌های مغزی است، دانشمندان تأکید دارند که راهی طولانی تا تولید دارویی ایمن و مؤثر در پیش است. اگر نتایج این تحقیقات در آزمایش‌های بالینی تأیید شود، ترکیب جدید ویتامین کا می‌تواند یکی از نوآورانه‌ترین پیشرفت‌ها در مبارزه با آلزایمر در دهه‌های اخیر باشد.
