نقد فیلم سلام علیکم حاج آقا؛ چگونه یک کمدی بسازیم که نخنداند؟

اگر بخواهیم «سلامعلیکم حاجآقا» را در یک جمله خلاصه کنیم، باید گفت فیلمی که نه خنده دارد، نه معنا و نه حتی بازی قابل تحمل. اثری که تنها پشت چند اسم پرطمطراق سالهای گذشته و چند بازیگر نامآشنا اما بیروح سوار شده تا اسکلت بیجان خود را با پوست سینما بپوشاند و آن را به زور قابل فروش جلوه دهد.
فیلمنامه، بیش از آنکه قصه باشد، شبیه انشایی شتابزده و بیربط است. برای وصلهپینهای از شوخیهای بینمک که تمامی ندارند؛ موقعیتهای بیمنطق و شعارهایی که حتی در پایینترین سطوح سریالهای تلویزیونی هم خریدار ندارند. این فیلم حتی اگر همان 7 سال قبل هم اکران میشد نمیتوانست مخاطبی را به خودش جذب کند.
به گزارش روزنامه ایران، گویی نویسنده تنها چند اصطلاح به ظاهر بانمک به ذهنش رسیده و با شوری کودکانه، فیلمنامهای بیدر و پیکر را سرهم کرده است. دقیقاً شبیه حکایت آن شخصی که یک دکمه پیدا کرد و از شوقش یک کتوشلوار کامل دوخت؛ اینجا هم چند اصطلاح سطحی بهانهای شده برای خلق فیلمی که از همان ابتدا وصله ناجور است، لبریز از تلاشهای نیمهکاره و شوخیهای درنیامده.
اما فاجعه اصلی در بازیگری رخ داده است. به سختی میتوان نمونهای یافت که تمام بازیگران یک فیلم اینقدر بیانرژی، بیانگیزه و بیخلاقیت نقشهایشان را اجرا کنند: بوتیک دار جوان که نقش طنز دارد به جای خلق کاراکتری زنده و خندهآور، تنها مجموعهای از اداهای بیاثر و شوخیهای پوسیده ارائه میدهد؛ هر حرکت و هر دیالوگ او تصنعی است، نه خنده میآورد و نه حتی لبخندی کمرنگ. علی صادقی باز همان تیپ هزارباره و از سکه افتاده را تکرار کرده؛ کاراکتری که روزگاری شاید خنده میآورد، امروز فقط حس نوستالژی بیخاصیتی را برای مخاطب به نمایش میگذارد. بازیهای حمید گودرزی و لیلا اوتادی نه طنز است و نه جدی، چیزی بین بیحوصلگی و سردرگمی، سایهای از تلاش برای معنا در فضایی تهی.
باقی بازیگران صرفاً برای پر کردن قاب یا زدن تیک حضور یک «اسم» در پوستر به فیلم اضافه شدهاند؛ آدمکهایی که هیچ سهمی از روح فیلم ندارند.
کارگردانی سایهای بیش نیست. او چنان بیرمق و بیبرنامه بازیگران و عوامل را هدایت کرده که گویی حتی خودش نیز باوری به فیلمش نداشته است. قابها تختاند، ریتم کند است و هیچ ردی از نگاه خلاق یا جسارت تصویری دیده نمیشود.
آنچه فیلم را به ویرانی مطلق سوق میدهد، صدابرداری و صداگذاری است؛ دیالوگها گنگاند، موسیقی و افکتها روی کلام بازیگران سوار شده و ADR ضعیف همه چیز را مصنوعیتر کرده است. در کمدی، زمانبندی و وضوح صدا حکم اکسیژن را دارند؛ اینجا همان اندک شوخیهای نیمهجان هم در گور صدا دفن شدهاند، انگار که خفه شدهاند و مخاطب تنها نظارهگر جنازه خنده است.
شناسنامه فیلم
«سلام علیکم حاجآقا» در ژانر کمدی اجتماعی به کارگردانی و نویسندگی حسین تبریزی و تهیه کنندگی محمدرضا محمدی محصول سال ۱۳۹۷ است که پس از ۷ سال توقیف از ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ در سینماهای ایران اکران شد. این فیلم در ۱۹ شهریور ۱۴۰۴ اکران آنلاین شد. طلبه جوانی به محض اینکه عمامه بر سر میگذارد، متوجه میشود بیناییاش را از دست میدهد. بنابراین تصمیم میگیرد برخلاف رسوم طلبگی به زندگی خود سروسامانی بدهد. حمید گودرزی، لیلا اوتادی، علی صادقی، پوریا پورسرخ، شهره لرستانی، محمدرضا شریفینیا، زهره حمیدی، رز رضوی، سوسن پرور، ارژنگ امیر فضلی و مهران رجبی از بازیگران این فیلم هستند.