بقائی: شورای امنیت تصمیمی درباره بازگشت تحریم‌ها نگرفته است
ما معتقدیم که اقدام دبیرخانه سازمان ملل متحد در صدور اطلاعیه‌های مربوط به تحریم‌ها هیچ‌گونه وجاهت قانونی ندارد و فاقد منطق حقوقی است. موضع ایران در این زمینه مورد حمایت کشورهای چین و روسیه نیز قرار دارد. روسیه به عنوان یکی از اعضای دائم شورای امنیت، به‌سرعت غیرقانونی بودن این اقدام را یادآور شد.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: اقدام سه کشور اروپایی در سوءاستفاده از شورای امنیت و سازوکار حل اختلاف برجام بود. ما به تفصیل دلایل خود را مبنی بر غیرقانونی بودن اقدام سه کشور اروپایی مطرح کردیم.
مضافاً باید در نظر داشت که قطعنامه‌هایی که از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ به بهانه موضوع هسته‌ای ایران تصویب شدند، عموماً یا با اجماع یا بدون مخالفت کشورهای عضو به تصویب رسیدند. حداقل می‌توان گفت که هر پنج کشور عضو دائم شورای امنیت به آن قطعنامه‌ها رأی مثبت دادند.
حال شرایط امروز را مقایسه کنید؛ در حال حاضر حداقل دو عضو دائم شورای امنیت با این روند مخالفت کرده‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که حتی میان اعضای دائم شورای امنیت نیز درباره بازگرداندن آن قطعنامه‌ها اجماع وجود ندارد.
اساساً ما قائل به این نیستیم که شورای امنیت تصمیمی اتخاذ کرده است؛ در معنای حقوقی و منطقی، شورای امنیت هیچ تصمیمی نگرفته است. اتفاقی که افتاده، اقدام سه کشور اروپایی یعنی فرانسه و انگلیس (به عنوان دو عضو شورا) به‌علاوه آلمان برای بازگرداندن قطعنامه‌های تحریمی است. این موضوع را نیز به تفصیل به دبیرکل سازمان ملل متحد متذکر شدیم.
اعتقاد ما بر این است که مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ باید در موعد مقرر، یعنی ۱۸ اکتبر (۲۶ مهرماه)، خاتمه یابد و موضوع هسته‌ای ایران اساساً از دستور کار شورای امنیت خارج شود. اقدام سه کشور اروپایی، علاوه بر ایرادات جدی از لحاظ قانونی، از حیث حقوقی نیز موجب نوعی آشفتگی در شورای امنیت و سازمان ملل متحد شده است.
مشخص نیست که عملاً چه چیزی را بازگردانده‌اند، زیرا درخواست‌های مطرح‌شده پیش‌تر بسیار روشن بود و برخی از آن موارد عملاً منتفی و بی‌موضوع شده‌اند. از این‌رو به نظر می‌رسد که اقدام اخیر سه کشور اروپایی، بیش از آنکه مبتنی بر یک محاسبه عقلانی و بررسی ابعاد حقوقی موضوع باشد، حرکتی از سر لجاجت و در راستای اجرای درخواست آمریکا و بدون در نظر گرفتن منافع، مصالح و اعتبار خود این سه کشور به عنوان طرف‌های برجام بوده است.
به همین دلیل، ما معتقدیم که اقدام دبیرخانه سازمان ملل متحد در صدور اطلاعیه‌های مربوط به تحریم‌ها هیچ‌گونه وجاهت قانونی ندارد و فاقد منطق حقوقی است. موضع ایران در این زمینه مورد حمایت کشورهای چین و روسیه نیز قرار دارد. روسیه به عنوان یکی از اعضای دائم شورای امنیت، به‌سرعت غیرقانونی بودن این اقدام را یادآور شد.
ما اعتراض و انتقاد خود را نسبت به عملکرد دبیرخانه شورای امنیت اعلام کرده‌ایم و معتقدیم که اقدام سه کشور اروپایی، به دلایل مذکور، هیچ تعهدی را برای دولت‌های عضو سازمان ملل متحد ایجاد نمی‌کند.
انتظار داریم کشورها، در راستای صیانت از اصول منشور ملل متحد، از تبعیت از این اقدام سه کشور اروپایی که نوعی تحمیل بر ساختار شورای امنیت به شمار می‌آید، خودداری کنند.
