اروپا جنگنده بدون خلبان می‌سازد
اروپا در مسیر جنگنده‌های بدون سرنشین: هلسینگ با جت سیاِی-۱، خلبان هوش مصنوعی را به میدان نبرد آورد، اما کنترل این جت‌های خودمختار و پرسش‌های اخلاقی درباره تصمیمات مرگبار آن‌ها هنوز بی‌پاسخ مانده است.
پایگاه اطلاع‌رسانی زد ام ای، اعلام کرد که شرکت هلسینگ فعلا سیاِی-۱ را یک «مطالعه طراحی در ابعاد کامل» توصیف می‌کند، اما هدفش، ساخت یک هواپیمای تولیدی با تأمین‌کنندگان اروپایی است. این جت، حامل «سنتور» هوش مصنوعی هلسینگ - یک «خلبان خودمختار جت جنگنده» - خواهد بود و در رده وزنی سه تا پنج تن قرار می‌گیرد.
به گزارش ایرنا، هلسینگ در بیانیه رسمی خود گفت: «سیاِی-۱ اروپا که به عنوان یک جت چندمنظوره خودمختار با قابلیت دستیابی به سرعت‌های بالا زیرصوت طراحی شده، برای پاسخگویی به نیازهای «انبوه هوشمند» تنظیم شده است.» شرط اروپا بر امنیت با «انبوه هوشمند» سیاِی-۱ حول دو ایده ساخته شده است: خودمختاری و مقیاس. این هواپیما برای پرواز به صورت انفرادی، به عنوان بخشی از یک گروه و یا در تشکیلات همراه با جنگنده‌های سرنشین‌دار طراحی شده است.
این شرکت همچنین تأکید کرد که طراحی این جت «بر مقیاس‌پذیری و یک زنجیره تأمین و لجستیک مقاوم و اروپایی متمرکز است.» آزمایش‌ها قبلاً در شرکت گروب ایرکرفت، یک سازنده هواپیماهای سبک که هلسینگ در ماه ژوئن خریداری کرد، آغاز شده است.
این معامله به این شرکت نوپا یک کارخانه تولیدی و دهه‌ها تجربه تولید اعطا کرد. گروب بیشتر به خاطر هواپیماهای آموزشی پروانه‌ای که توسط نیروهای هوایی در سراسر جهان استفاده می‌شود، شناخته شده است. اما انتقال از ساخت هواپیماهای آموزشی به یک سامانه رزمی کامل با در نظرگیری جنگ هوایی قرن بیست و یکم، یک جهش بزرگ است.
هر چند به گفته کارشناسان، فاصله زیادی بین کاری که گروب انجام می‌دهد و یک هواپیمای رزمی مشارکتی تمام‌عیار وجود دارد اما این پروژه در حالی آغاز شده است که شرکت‌های اروپایی برای رقابت با غول‌های دفاعی آمریکا عجله دارند. لاکهید مارتین و بیه سیستمز اخیراً یک برنامه مشترک در مورد پهپادهای خودمختار را اعلام کردند. راینمتال آلمان نیز با شرکت نوپای آمریکایی آندوریل برای تطبیق سامانه‌ها برای اروپا همکاری کرده است. ایرباس نیز مفهوم بال‌مخصوص خود را برای یوروفایتر تایفون ارائه کرده است.
آنچه هلسینگ وعده می‌دهد و البته هنوز افشا نکرده، این است که سیاِی-۱ چه تسلیحاتی را حمل خواهد کرد، از چه موتوری استفاده خواهد کرد یا هزینه واحد آن چقدر خواهد بود. مدیران اجرایی فقط به این اشاره می‌کنند که قیمت آن «کسر کوچکی» از یک جت جنگنده مدرن خواهد بود.
آن‌ها می‌گویند که در حال سرمایه‌گذاری صدها میلیون یورو و مشارکت گسترده در سراسر اروپا هستند، اما نام چندانی افشا نشده است. با این حال، رهبران شرکت از بیان تصویر بزرگتر کوتاهی نمی‌کنند.
تورستن رایل، بنیانگذار و مدیرعامل مشترک هلسینگ گفت: جت‌های جنگنده بدون سرنشین به قابلیتی کلیدی برای برقراری برتری هوایی و حفظ امنیت ما تبدیل خواهند شد. اروپا نمی‌تواند در این رده عقب بماند یا به طرف‌های سوم وابسته شود. با سیاِی-۱ اروپا، مطمئن خواهیم شد که این اتفاق نمی‌افتد.
استفانی لینگمان، مدیر ارشد حوزه هوایی هلسینگ نیز توضیح داد: آینده جنگنده‌های رزمی در به‌کارگیری سامانه‌های قربانی‌پذیر است، که در آن نرم‌افزار و هوشمندی به عنوان فناوری کلیدی توانمندساز عمل می‌کنند. در نتیجه، سیاِی-۱ اروپا خودمختاری را در هسته مرکزی خود دارد.
ند بیکر؛ مدیرعامل هلسینگ در بریتانیا هم درباره مزایای ملی این پروژه گفت: ما با همکاری شرکت گروب ایرکرفت، هواپیماهای آموزشی ضروری را برای نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا تأمین می‌کنیم. سیاِی-۱ اروپا به نیروی هوایی سلطنتی، قابلیتی بی‌سابقه در عرصه هوایی رزمی ارائه خواهد داد؛ یک سکوی مشارکتی خودمختار که می‌تواند مأموریت‌های مختلفی را برای محافظت از بریتانیا بدون به خطر انداختن خلبانان british انجام دهد.
خودمختاری و ملاحظات اخلاقی
تحلیلگران خاطرنشان می‌کنند که هلسینگ که در سال ۲۰۲۱ تأسیس شده، هنوز استقرار در مقیاس بزرگ را نشان نداده است. این شرکت، پهپادهای رزمی را به برخی کشورها تحویل داده است که برخی از آن‌ها با هوش مصنوعی به صورت خودمختار کار می‌کنند. حرکت از نرم‌افزار به یک هواپیمای آماده نبرد، یک جهش فنی و نظارتی عظیم است.
به گفته گوندبرت شرف، بنیانگذار مشترک این شرکت، هوش مصنوعی همه چیز را در بسیاری از زمینه‌های زندگی تغییر می‌دهد و دفاع نیز از این قاعده مستثنی نیست و کلیدی‌ترین چیزی که امکان‌پذیر می‌کند، خودمختاری است.
این خودمختاری ممکن است بزرگ‌ترین وعده این جت و در عین حال، بزرگ‌ترین معضل اخلاقی آن باشد. هنگامی که یک گروه از جنگنده‌های هوش مصنوعی پرتاب می‌شوند، چه کسی آن‌ها را کنترل می‌کند؟ هنگامی که تصمیمات مرگبار با سرعت ماشینی گرفته می‌شوند، ارتش‌ها چگونه ایمنی، پاسخگویی و خویشتن‌داری را تضمین می‌کنند؟
سیاِی-۱ اروپا، قاره کهن را به چالش می‌کشد تا در هوش مصنوعی رزمی خود سرمایه‌گذاری و سامانه‌های جدید را به سرعت مقیاس‌دهی کند و به پرسش‌هایی درباره این که چه کسی یا چه چیزی، آینده آسمان‌ها را کنترل خواهد کرد، پاسخ دهد.
