واردات بنزین سوپر؛ نجات بازار یا تکرار سناریوهای قدیمی؟

نخستین محموله واردات بنزین سوپر هفته آینده توسط بخش خصوصی و با سازوکار بورس انرژی وارد کشور می‌شود، اما نگرانی از بلاتکلیفی نهادی همچنان پابرجاست.

به گزارش آخرین خودرو، هفته آینده نخستین محموله بنزین سوپر توسط بخش خصوصی و بر اساس قیمت‌گذاری بورس انرژی وارد کشور می‌شود. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که طی سال‌های اخیر کمبود این سوخت باکیفیت، مصرف‌کنندگان را سردرگم کرده و بازار غیررسمی را داغ‌تر ساخته بود.

حال اما این بار هم یک چالش بزرگ همچنان وجود دارد. زمانی که شیوه نامه واردات بنزین سوپر به تصویب رسید، ساز و کاری برای ابطال مجوز واردات در نظر گرفته نشد و اکنون در هیئت مقررات‌زدایی شیوه ابطال تعلیق مجوز شرکت‌ها به تصویب رسیده است چرا که مجوز واردات بنزین سوپر توسط بخش خصوصی تکلیف قانون بودجه بوده و امکان ابطال آن از سوی سایر نهادها وجود ندارد.

پیشینه‌ای از بلاتکلیفی‌های طولانی

این نخستین‌بار نیست که سیاست واردات برای جبران کمبودها مطرح می‌شود. در حوزه خودرو، تجربه مشابهی وجود داشت: واردات قرار بود ابزاری برای کنترل بازار باشد، اما با صف‌های طولانی تخصیص ارز، بوروکراسی گمرکی و تغییرات قیمتی ناگهانی، نتیجه چیزی جز سردرگمی خریداران و تضییع حقوق مصرف‌کنندگان نبود. هزاران نفر همچنان قربانی تأخیرها و تصمیمات متناقض هستند.

موانع تکراری در مسیر واردات

کارشناسان تاکید می‌کنند همان عواملی که بازار خودرو را زمین‌گیر کرد، می‌تواند در واردات بنزین سوپر هم رخ دهد: اختلال‌های مکرر در سامانه‌های ثبت سفارش و تخصیص ارز، صف‌های طولانی در تامین مالی، و بروکراسی سنگین گمرکی که تحویل کالا را به تعویق می‌اندازد.

اگر این موانع رفع نشود، ورود نخستین محموله بیشتر به مسکن موقت شبیه خواهد بود تا راهکاری پایدار برای تامین سوخت باکیفیت.

کلیشه‌ای قدیمی؛ نبود سازوکار روشن

سوالی که سال‌هاست در فضای تصمیم‌گیری کشور مطرح می‌شود و بیش از آن‌که یک پرسش تازه باشد، به کلیشه‌ای تکراری بدل شده، این است که چرا بسیاری از تصمیم‌ها پس از اعلام اولیه فاقد سازوکار دقیق و اجرایی روشن هستند یا اگر هم تدوین می‌شوند، در عمل به‌درستی اجرا نمی‌شوند.

نمونه اخیر آن، همین ماجرای واردات بنزین سوپر است. مسئولان می‌توانستند پیش از آغاز، تمامی مراحل آزمون و خطا، اهلیت‌سنجی و بررسی اعتبارات لازم را انجام دهند و سپس با ساختاری شفاف و منسجم، فرآیندی سریع و قابل‌اتکا را آغاز کنند.

 اما پرسش اساسی اینجاست: چرا حالا که نخستین محموله روی کشتی قرار دارد و تا هفته آینده به کشور می‌رسد، تازه به فکر چاره‌اندیشی افتاده‌ایم؟

ابهام‌ها و شایعات

این رخداد بیش از هر چیز ضعف در نگاه جامع مسئولان را آشکار می‌سازد. شیوه فعلی واردات بنزین سوپر افکار عمومی را به پرسش وامی‌دارد: چگونه ممکن است محموله‌ای در راه کشور باشد اما مالک آن مشخص نباشد؟ آیا پای مافیا یا واسطه‌های غیرشفاف در میان است؟ یا ماجرا به پیچیدگی‌های پنهانی دیگری بازمی‌گردد؟ چنین ابهاماتی، بستر گسترش شایعات و بی‌اعتمادی عمومی را فراهم می‌کند.

پیامدها برای مصرف‌کنندگان

مصرف‌کنندگان چشم به راه هستند تا ببینند آیا واردات جدید واقعاً به بهبود کیفیت سوخت، کاهش فشار بر خودروهای وارداتی و داخلی و در نهایت آرامش بازار منجر می‌شود یا خیر. تجربه بازار خودرو نشان داده اگر نظارت و شفافیت نباشد، نتیجه چیزی جز افزایش هزینه و دلسردی مردم نخواهد بود.

پرسش پایانی؛ روند پایدار یا تجربه‌ای مقطعی؟

انتظار حداقلی از مسئولان این است که در شرایط حساس کنونی، پیش از هر اقدام، تمامی ابعاد آشکار و پنهان را بررسی کنند و تصمیم‌هایی نگیرند که پرسش‌های بی‌پاسخ و شائبه‌های تازه ایجاد کند. تجربه نشان داده است نبود برنامه‌ریزی شفاف، هزینه‌های سنگینی به همراه دارد؛ هزینه‌هایی که نه تنها متوجه نهادهای تصمیم‌گیر، بلکه در نهایت بر دوش مردم و اقتصاد کشور سنگینی خواهد کرد. واردات نخستین محموله بنزین سوپر بی‌شک خبر مثبتی است، اما پرسش اصلی باقی می‌ماند: آیا این روند ادامه‌دار خواهد بود یا همانند واردات خودرو، در میان دعواهای نهادی و بوروکراسی پیچیده گرفتار می‌شود