خطر مرگ در خواب؛ دیدن این خوابها عمرتان را کوتاه میکند!

تکرار خوابهای ترسناک میتواند نهتنها بر کیفیت خواب اثر منفی بگذارد، بلکه با تسریع روند پیری سلولی و افزایش خطر مرگ زودرس مرتبط باشد.
فرارو- مطالعهای گسترده نشان میدهد افرادی که حداقل هفتهای یکبار کابوس میبینند، سه برابر بیشتر در معرض مرگ پیش از ۷۰ سالگی قرار دارند و کاهش این نوع خوابهای ترسناک میتواند به بهبود سلامت و طول عمر کمک کند.
به گزارش فرارو به نقل از آنلیِد، تحقیقی تازه نشان میدهد نوع خاصی از خواب که تقریباً همه انسانها حداقل یکبار در زندگی تجربه میکنند، با افزایش احتمال مرگ زودرس و تسریع پیری بیولوژیکی بدن مرتبط است. این یافته هشداردهنده، توجه زیادی به اهمیت کیفیت خواب و تأثیر روانی کابوسها جلب کرده است.
در این مطالعه، بیش از ۱۸۵ هزار نفر مورد بررسی قرار گرفتند. پژوهشگران مؤسسه تحقیقات زوال عقل بریتانیا و کالج امپریال لندن، ۱۸۳ هزار و ۱۲ بزرگسال در سنین ۲۶ تا ۸۶ سال و همچنین ۲۴۲۹ کودک بین ۸ تا ۱۰ سال را بررسی کردند تا فراوانی تجربه کابوس در طول شب را بسنجند.
بزرگسالان در ابتدای مطالعه، میزان تجربه کابوسهای خود را گزارش کردند و این افراد تا ۱۹ سال بعد نیز تحت مصاحبه و پیگیری قرار گرفتند. کودکان نیز از طریق والدینشان مورد ارزیابی قرار گرفتند و والدین اطلاعات را گزارش دادند. نتایج شگفتآور بود: بزرگسالانی که حداقل هفتهای یک بار کابوس میدیدند، بیش از سه برابر بیشتر از کسانی که کمتر این خوابها را تجربه میکردند، در معرض مرگ پیش از ۷۰ سالگی قرار داشتند.
مطالعه همچنین نشان داد افرادی که بهطور مکرر کابوس میدیدند، سرعت پیری بیولوژیکی بالاتری داشتند و دانشمندان تخمین زدند این عامل حدود ۴۰ درصد از افزایش خطر مرگ زودرس را توضیح میدهد.
چرا کابوسها خطر مرگ زودرس را افزایش میدهند؟
دکتر آبدیمی اوتایکو، سرپرست مطالعه، توضیح داد: «مغز در خواب نمیتواند رویاها را از واقعیت تمییز دهد. به همین دلیل، کابوسها اغلب ما را عرقکرده، نفسنفسزده و با ضربان قلب بالا از خواب بیدار میکنند؛ زیرا پاسخ «جنگ یا گریز» فعال شده است.» او ادامه داد: «این واکنش استرسی حتی میتواند شدیدتر از هر چیزی باشد که هنگام بیداری تجربه میکنیم. کابوسها باعث افزایش طولانیمدت هورمون کورتیزول میشوند که با پیری سلولی سریعتر ارتباط مستقیم دارد.»
«در افرادی که بهطور مکرر کابوس میبینند، این فشار روانی تجمعی میتواند روند پیری را بهطور قابل توجهی تسریع کند. علاوه بر این، کابوسها کیفیت و مدت خواب را مختل میکنند و بازسازی و ترمیم سلولی شبانه بدن را دچار اختلال میکنند. ترکیب اثرات استرس مزمن و خواب ناکافی، به احتمال زیاد عامل اصلی پیری سریعتر سلولها و بدن است.»
اوتایکو و همکارانش همچنین دریافتند که کابوسهای هفتگی شاخص بهتری برای پیشبینی مرگ زودرس هستند تا عواملی مانند سیگار کشیدن، رژیم غذایی نامناسب، کمتحرکی یا چاقی. حتی افرادی که ماهی یک بار کابوس میدیدند، نسبت به کسانی که کمتر این خوابها را تجربه میکردند، خطر مرگ زودرس بالاتری داشتند و سرعت پیری بیولوژیکی آنها نیز بیشتر بود. این یافتهها اهمیت کاهش فراوانی کابوسها در جمعیت را برجسته میکند.
چگونه میتوان کابوسها را کاهش داد؟
اوتایکو افزود: «خبر خوب این است که کابوسها قابل پیشگیری و درمان هستند. اقدامات سادهای مانند اجتناب از فیلمهای ترسناک، رعایت بهداشت خواب، مدیریت استرس و درمان اضطراب یا افسردگی میتوانند مؤثر باشند.» او ادامه داد: «برای کسانی که کابوسهای مکرر کیفیت زندگیشان را مختل میکند، مراجعه به یک متخصص خواب میتواند مفید باشد. درمانهای روانشناختی مؤثر، مانند تکنیک بازآموزی تصویری (Image Rehearsal Therapy)، را میتوان در خانه نیز تمرین کرد.»
این مطالعه هشدار میدهد که توجه به کیفیت خواب و کاهش کابوسها نهتنها به بهبود سلامت روان و کاهش استرس کمک میکند، بلکه میتواند تأثیر مستقیم بر طول عمر و کاهش خطر مرگ زودرس داشته باشد. با توجه به این یافتهها، توصیه میشود افرادی که مکرراً کابوس میبینند، سبک زندگی خود را بازبینی کرده و در صورت نیاز، از روشهای درمانی روانشناختی و بهداشتی برای کاهش کابوس و بهبود کیفیت خواب بهره بگیرند.