از گرگهای رباتیک تا پهپادهای همپر/ در رژه نظامی ارتش چین از چه سلاحهایی رونمایی شد؟

چین در مراسم امسال رژه روز پیروزی خود، مجموعهای از فناوریهای نوین تسلیحاتی از جمله «پهپادهای همپَر»، «موشکهای سهگانه هستهای» و «گرگهای رباتیک» را به نمایش گذاشت. حال این پرسش مطرح میشود که غرب در برابر این نمایش نظامی کجا ایستاده است؟
چین در مراسم رژه نظامی روز پیروزی، که هر ساله به مناسبت تسلیم ژاپن در جنگ جهانی دوم برگزار میشود، از مجموعه سلاحهای تازهای رونمایی کرد.
به گزارش یورونیوز، پکن از این فرصت برای رونمایی از سلاحهایی که برای نخستین بار دیده میشدند، استفاده کرد؛ از جمله پهپاد «همپَر / wingman» که احتمالا نخستین نمونه عملیاتی شده در جهان باشد، موشکهای قارهپیمای تازه با قابلیت حمل کلاهک هستهای، موشکهای ضدماهواره و البته رباتهایی موسوم «گرگهای رباتیک».
در این گزارش میخواهیم ببینیم که سلاحهای غربی، چه آنهایی که همین حالا استفاده میشوند و چه آنهایی که هنوز در حال توسعه و ساخت هستند، در برابر نمایش قدرت نظامی چین در روز پیروزی چه کم و کاستی یا برتری دارند.
اروپا در حال کار روی نسخههای بومی از پهپاد «همپر» است
ستاره اصلی رژه روز چهارشنبه، یک پهپاد تهاجمی تکموتوره از نوع «همپر وفادار/loyal wingman» به نام «فایهونگ-۹۷/Feihong-97» بود.
روزنامه «ساوث چاینا مورنینگ پست» مدعی شد که رونمایی از این پهپاد باعث میشود که چین نخستین کشور جهان باشد که چنین نوعی از پهپاد را آماده نبرد دارد.
این پهپاد قادر به اجرای حملات هماهنگ در کنار جنگندههای سرنشیندار است و میتواند مأموریتهای شناسایی، حملات و جنگ الکترونیک را انجام دهد.
اروپا نیز در حال توسعه پهپادهای مشابه است؛ از جمله پهپاد همپر شرکت ایرباس که قرار است توسط خلبان جنگندههایی مانند یوروفایتر هدایت شوند.
ایده اولیه این پهپاد در نمایشگاه هوایی برلین ۲۰۲۴ معرفی شد. بر اساس اعلام ایرباس، هدف آن انجام مأموریتهایی متنوع؛ از شناسایی گرفته تا ایجاد اختلال و هدفگیری دقیق اهداف زمینی یا هوایی با مهمات هدایتشونده یا موشک است.
این پهپاد قرار است در آینده به کمک شرکت آلمانی Helsing AI به قابلیتهای هوش مصنوعی برای جنگ الکترونیک مجهز شود. با این حال، انتظار نمیرود این پهپاد تا دهه ۲۰۳۰ عملیاتی شود.
این پهپادهای همپر در واقع بخشی از پروژه مشترک فرانسه، اسپانیا و آلمان به نام «سامانه نبرد هوایی آینده/FCAS » خواهد بود که قرار است تا دهه ۲۰۴۰ جنگندههای تازه و یوروفایترهای بهروزشده را با انواع حاملهای بدون سرنشین در زمین، هوا، دریا و فضا هماهنگ کند.
بریتانیا نیز ساخت یک پهپاد همپر را تحت پروژه «پهپاد پشهای/Mosquito» آغاز کرد، اما نمونه اولیه آن در سال ۲۰۲۲ متوقف شد. اکنون دولت این کشور به دنبال طرحهای تازه برای توسعه پهپادی مشابه است تا در چارچوب «برنامه جنگنده هوایی جهانی/GCAP » با ایتالیا و ژاپن تکمیل شود.
در آمریکا نیز هفته گذشته یک پهپاد همپر جدید ساخت جنرال اتُمیکس به نام «YFQ-42A» نخستین پرواز آزمایشی خود را در کالیفرنیا انجام داد. همزمان، نیروی هوایی آمریکا با شرکت اندوریل روی مدل دیگری به نام «YFQ-44A» کار میکند که هنوز آماده آزمایش نیست.
در اروپا فقط فرانسه و بریتانیا موشکهای بالستیک هستهای دارند
ارتش چین از چند موشک قارهپیمای تازه به نامهای دونگفنگ-۶۱، دونگفنگ-بیجِی۳۱، دونگفنگ-دی۲۶ و دونگفنگ-سی۵ نیز رونمایی کرد.
موشک بالستیک «دیاف-۵سی / DF-5C» «قادر به هدفگیری هر نقطهای از زمین» است، زیرا برد آن ظاهراً بیش از ۲۰ هزار کیلومتر است.
رسانههای چینی مدعی شدند که موشک بالستیک «دونگفنگ-۵سی / DF-5C» «قادر به هدفگیری هر نقطهای از زمین» است، زیرا برد آن ظاهراً بیش از ۲۰ هزار کیلومتر است. گفته میشود این موشک میتواند تا ۱۲ کلاهک هستهای را حمل کند.
یکی از دیگر موشکهای تازه، موشکی به نام «دونگفنگ-۶۱» است؛ یک موشک قارهپیمای تازه که میتواند از سکوی پرتاب سیار شلیک شود. جزئیات دقیق قابلیتهای آن چندان در دسترس نیست، اما نسل قبلی آن بردی بیش از ۱۲ هزار کیلومتر داشته و قادر به حمل چند کلاهک است.
طبق گزارش رسانههای محلی؛ موشک قارهپیمای برد بلند «دونگفنگ-۶۱» به همراه موشک هواپرتاب برد بلند JingLei-1 و موشک زیردریایی JuLang-3، یک «سهگانه هستهای» را تشکیل میدهند که نشان میدهد چین میتواند با سلاحهای هستهای از زمین، دریا یا هوا واکنش متقابل داشته باشد.
طبق ادعای رسانههای محلی؛ موشک قارهپیمای برد بلند «دونگفنگ-۶۱» به همراه موشک هواپرتاب برد بلند JingLei-1 و موشک زیردریایی JuLang-3، یک «سهگانه هستهای» را تشکیل میدهند که نشان میدهد چین میتواند با سلاحهای هستهای از زمین، دریا یا هوا واکنش متقابل داشته باشد.
در مقایسه، فرانسه و آمریکا هر یک دو نوع موشک با قابلیت حمل کلاهک هستهای دارند که میتوانند از زیردریاییها یا هواپیماها در مأموریتهای بازدارنده شلیک شوند.
طبق اعلام شرکت فرانسوی آریانگروپ، موشک M51 فرانسه از زیردریایی شلیک میشود و میتواند از جو زمین به فضا برود، در ارتفاع ۲ هزار کیلومتری حرکت کند و دوباره با سرعت ۲۰ هزار کیلومتر در ساعت وارد جو شود. از هوا هم فرانسویها از موشک کروز میانبرد ASMP-A استفاده میکنند.
بریتانیا تنها دارای یک موشک هستهای قارهپیما است که از دریا پرتاب میشود. این موشک، «ترایدنت/ Trident II D5» نام دارد و مشترکاً با آمریکا ساخته شده و طبق اعلام شرکت لاکهید مارتین، برد پروازی آن ۱۱ هزار و ۳۰۰ کیلومتر است و حداقل یک کلاهک هستهای در اوج ارتفاع رها میکند.
ایالات متحده دارای یک موشک بالستیک زمینی هستهای به نام «مینِتمَن /Minuteman III» است. این موشک وزنی بیش از ۳۶ هزار کیلوگرم دارد و میتواند با سرعت بیش از ۲۴ هزار کیلومتر در ساعت حرکت کند، طبق اعلام نیروی هوایی آمریکا. این موشکها تا دهه ۲۰۳۰ با «سنتینل/LGM-35 Sentinel» جایگزین خواهد شد.
ایالات متحده، فرانسه و بریتانیا سه کشور از ۹ کشور هستهای هستند که به ترتیب دارای ۵۰۴۴، ۲۹۰ و ۲۲۵ کلاهک هستهای هستند. این در حالی است که «کمپین بینالمللی برای برچیدن سلاحهای هستهای» میگوید که بلژیک، آلمان، ایتالیا، هلند و ترکیه بخشی از ذخایر هستهای آمریکا را در قلمرو خود میزبانی میکنند.
ایالات متحده، فرانسه و بریتانیا سه کشور از ۹ کشور هستهای هستند که به ترتیب دارای ۵۰۴۴، ۲۹۰ و ۲۲۵ کلاهک هستهای هستند. این در حالی است که «کمپین بینالمللی برای برچیدن سلاحهای هستهای» میگوید که بلژیک، آلمان، ایتالیا، هلند و ترکیه بخشی از ذخایر هستهای آمریکا را در قلمرو خود میزبانی میکنند.
«سد محکم پدافند هوایی و فضایی» چین؛ اتحادیه اروپا سلاحهای ضدماهواره ندارد
در رژه چین، همچنین برای نخستین بار تازهترین موشک سیستم دفاع فضایی این کشور به نمایش گذاشته شد.
رسانههای چینی مدعی شدند که یک یگان پدافندی شامل شش نوع موشک پدافند هوایی و ضدبالستیک، از جمله HQ-29، که گمان میرود یک سلاح ضدماهواره (ASAT) باشد و قادر به نابودی ماهوارههای خارجی است، در نمایش حضور داشت.
موشک HQ-29 در کنار موشکهای کوتاهبرد و میانبرد HQ-11، HQ-20، HQ-22A، HQ-9C و HQ-19، چیزی را ایجاد میکنند که رسانههای چینی آن را «سد محکم پدافند هوایی و فضایی» مینامند.
۲۷ عضو اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۳ در سازمان ملل متعهد شدند که هیچ موشک ضدماهوارهای مانند HQ-29 را آزمایش نکنند، زیرا ممکن است به محیط فضا آسیب بزند.
اروپا به جای آزمایش موشکهای ضدماهواره، میخواهد با روشهای دیگر از فضا دفاع کند؛ مثلا سیستمهای هشدار زودهنگام موشکی فضایی یا اصطلاحا «ماهوارههای محافظ» قادر به شناسایی و مقابله با تهدیدات فضایی خواهند بود.
فرانسه و ایتالیا هم مشغول توسعه یک سامانه ضدهوایی برد بلند «آستِر/Aster-30 B1NT» هستند، که بیشتر شبیه سیستم پاتریوت آمریکا یا «ایریس/IRIS-T» آلمان است.
وقتی این سیستم آماده شود، ارتش فرانسه میگوید که در نهایت قادر خواهد بود موشکهای دوربرد، از جمله موشکهای مافوق صوت با سرعت ۵ ماخ (۶ هزار کیلومتر در ساعت) را شناسایی و خنثی کند.
با این حال، موشکهای آستِر تنها میتواند تا ارتفاع ۲۵ کیلومتر پرواز کند؛ یعنی هنوز خیلی پایینتر از مدارهای «خط کارمان/Karman Line» است که از ارتفاع ۱۰۰ کیلومتری شروع میشوند.
سگهای رباتیک در جنگ اوکراین
روی برخی خودروهای حاضر در رژه روز چهارشنبه، «گرگهای رباتیک» نصب شده بودند که رسانههای دولتی چین آنها را دارای توانایی هدفگیری و اثر رزمی توصیف کردهاند.
در اوکراین، رباتهای چهارپا با ظاهری مشابه که معمولا به نام سگهای رباتیک شناخته میشوند، برای مینزدایی از میدانهای نبرد یا مأموریتهای شناسایی استفاده میشوند.
اوکراین سال گذشته برای نخستین بار مدل BAD.2 را در میدان نبرد به کار گرفت؛ این سگهای رباتیک توسط شرکت بریتانیایی Brit Alliance Solutions ساخته شدهاند.
این سگهای رباتیک مجهز به فناوری حسگر از راه دور و دوربین حرارتی-مادون قرمز هستند. این رباتها قادر به گشتزنی در خندقها، ساختمانها و مناطق با پوشش گیاهی متراکم هستند.
بر أساس گزارش روزنامه تلگراف، این سگهای رباتیک مجهز به فناوری حسگر از راه دور و دوربین حرارتی-مادون قرمز هستند. این رباتها قادر به گشتزنی در خندقها، ساختمانها و مناطق با پوشش گیاهی متراکم هستند.
گزارشها میگویند این رباتها میتوانند تا سرعت ۱۴ کیلومتر در ساعت حرکت کنند و تا پنج ساعت فعالیت داشته باشند و قادرند بیش از ۷ کیلوگرم مهمات یا تجهیزات پزشکی حمل کنند.
بریتانیا نیز در ماه فوریه اعلام کرد که آزمایش سگهای رباتیک را با موفقیت به پایان رسانده است؛ این سگها قادر خواهند بود تهدید بمبها را در میدان نبرد شناسایی و خنثی کنند. آنها حتی توانستند کارهایی مثل باز کردن درها و بالا رفتن از پلهها را هم انجام دهند.
در آمریکا هم سگهای رباتیک، مثل Vision 60 از Ghost Robotics، میتوانند مجهز به تفنگ بدون سرنشین شوند.