کمسوادی آزاردهنده مجری تلویزیون؛ بیچاره مردم ایران!

اظهارات اخیر یکی از مجریان تلویزیون علاوه بر عصبانیت مخاطبان، کمسوادی او را هم پررنگ کرده است.
فرارو- تلویزیون ایران سالهاست کار سختی برای راضی نگه داشتن مخاطب دارد؛ این مجموعه با سیاستهای بحثبرانگیزی که در پیش گرفت، شمار زیادی از مخاطبانش را از دست داد. علاوه بر این، بارها از سوی چهرههای سیاسی و اجتماعی متهم به تک صدایی شده و بسیاری را بر آن داشته تا برای استفاده از واژه ملی برای صداوسیما به شک و تردید بیفتند. باوجود آنکه انتظار میرفت مسئولان امر به فکر چارهای در این مورد باشند، شرایط بدتر هم شده است. بخشی از این بدی ماجرا هم بعضی وقتها به اظهارات خبرساز مجریانی برمیگردد که علاوه بر مشهود بودن کمسوادی و عدم تحقیق لازم در حوزههای تخصصی، روی اعصاب مخاطبان هم راه میروند.
منت گذاشتن سر مردم
درباره برنامههای تلویزیونی، به گواه آماری که خود صداوسیما منتشر میکند، سهم برنامههای ورزشی که وظیفه پخش زنده مسابقات را به عهده دارند، در نگه داشتن مخاطب پررنگ است. بسیاری که هنوز تلویزیون را دنبال میکنند از این رسانه، بعضی وقتها برای تماشای مسابقات فوتبال بهره میبرند. این مورد هم ظاهرا دلیلی بر آن شده تا بر سر مردم، به غلط، منت گذاشته شود. ماجرا چندان پنهان و پوشیده نیست. همین چند روز پیش و در حاشیه پخش زنده دیدار رئال مادرید و مایورکا، گزارشگر این مسابقه که در استودیو کنار جواد خیابانی نشسته بود، در جملاتی بحثبرانگیز گفت: «هیچ جای دنیا اینطور نیست که این همه مسابقه فوتبال را به شکل مجانی پخش کنند. در اروپا وقتی بیست هزار نفر به تماشای یک مسابقه فوتبال میروند، همهاش به خاطر عشق و علاقه نیست. یک دلیلش هم این است که تماشای بازی در تلویزیون گرانتر از حضور در ورزشگاه است. در ایران اما صداوسیما لطف میکند و این همه مسابقه را روی آنتن میبرد، مردم میبینند و تازه غر هم میزنند.»
بیچاره مردم
مشخص نیست اظهارات مجری – گزارشگر مذکور برای خوشایند چه طیفی ابراز شده ولی آنچه که مشخص است اینکه بخش زیادی از اطلاعات او ناشی از کمسوادی و عدم تحقیق مناسب در این مورد است. در دنیا شبکههای خصوصی بسیاری هستند که حق پخش بازیهای فوتبال را به طور قانونی خریداری کرده و آن را در اختیار مخاطب میگذارند. برخلاف اطلاعات اشتباه مجری تلویزیون، در انگلیس به طور میانگین تهیه بلیت یک مسابقه فوتبال بیش از 100 پوند آب میخورد، در شرایطی که میتوان اشتراک ماهانه بهترین تلویزیونی که فوتبال را پخش میکند با 35 تا 40 پوند تهیه کرد. واضح است که در طول یک ماه بیش از چند ده مسابقه را میتوان با همان اشتراک دید.
بیچاره مردم ایران که علاوه بر تامین بخشی از بودجه تلویزیون باید چنین به غلط، مورد شماتت قرار گرفته و زیر بار منت مجریای بروند که به وضوح، اطلاعاتی درباره اظهاراتی که میکند، ندارد.
تلویزیون ایران و تلویزیونهای خصوصی دنیا
شاید در نگاه اول، چنین اظهاراتی که باید برای پرداخت تماشای رقابتهای فوتبال اشتراک خرید و هزینه پرداخت، حرفهای به نظر بیاید؛ اما این مورد اصلا درباره صداوسیمای ایران صدق نمیکند. در دنیا، اگر نیاز به خرید اشتراک مسابقات فوتبال است، تلویزیونها خصوصی است و آنها هزینههای بسیاری برای تامین چنین فرایندی دارند. در ایران ولی خبری از شبکههای خصوصی نیست و تلویزیون ماهیتی دولتی دارد که ردیف بودجه مختص به خودش را دارد. مثلا در همین سال 1404 عنوان شده که بودجه صداوسیما 35 هزارمیلیارد تومان است! حالا اگر قرار باشد با این بودجه وحشتناک، برای پخش مسابقاتی که تلویزیون، خیلی وقتها از طرق مختلف روی آنتن میبرد و لوگوی تلویزیون اصلی را سانسور میکند، سر مخاطبش منت هم بگذارد، دیگر نور علی نور است!
دلسوزی برای مردم یا پر کردن خزانه با آگهی تبلیغاتی
اگر در دنیا، فردی برای تماشای فوتبال، پکیج یک تلویزیون اختصاصی را تهیه میکند، خیالش راحت است که قرار است آن مسابقه و دیگر مسابقات را با بهترین کیفیت تصویری، بدون سانسور، قبل، حین و بعد از بازی تماشا کند. در ایران ولی چنین امکاناتی نیست؛ مسابقات خارجی با سانسورهای مکرر همراه است که بیشتر این سانسورها متوجه اطلاعاتی است که تلویزیون مقصد روی آنتن میبرد و تلویزیون ایران برای جلوگیری از فاش شدن شبکهای که لوگوی آن را پوشانده، مجبور به سانسور است. از سوی دیگر، درباره رقابتهای باشگاهی در ایران هم کیفیت تصاویر در برخی موارد به قدری ضعیف و زننده است که مخاطب را وادار به عبور از پیگیری این روند میکند. با این حال، اصلی که در هر حالتی برای تلویزیون پابرجاست، درآمدزایی است. بعید است تلویزیون دلش زیاد برای مخاطب بسوزد و فوتبال را برای سرگرمی او پخش کند. واقعیت امر این است که بخش زیادی از این ماجرا فقط برای درآمدزایی حاصل از آگهی تبلیغاتی است. اگرچه این روزها هنوز آمار دقیقی منتشر نشده ولی میتوان به گزارش روزنامه فرهیختگان در شهریور ۱۴۰۳ استناد کرد که عنوان کرده فقط تبلیغات بازیهای استقلال و پرسپولیس چیزی حدود ۵۸۰۰ میلیارد تومان ارزش داشته. تازه بدون احتساب بازیهای خارجی، ملی و سایر ورزشها.
پولی هم که به فوتبال نمیدهید
جالب آنکه تلویزیون از این حجم درآمدزایی حاضر به پرداختن رقمی به عنوان حق پخش به تیمهای باشگاهی در ایران هم نیست. این نهاد که برای ساختن سریالهای کممخاطب مجبور به پرداخت ثانیهای رقم آنها است، سالها از زیر پرداخت رقم حق پخش فوتبال ایران که به گواه خودشان بیشترین میزان مخاطب را دارد، طفره میرود. تازه اینها منهای استفاده از گزارشگران نه چندان محبوبی است که باعث میشوند بعضی وقتها مخاطب با بستن صدای تلویزیون بازیها را دنبال کند؛ البته اگر قبل از آن برای تماشای فوتبال، شبکههای اینترنتی یا ماهوارهای را انتخاب نکرده باشد!