منبع درآمد بنلادن کجا بود؟
ثروت رهبر القاعده چيزي بين 30 تا 300 ميليون دلار برآورد شده است. يك سازمان چند مليتي، شركتهاي كوچك و متوسط محلي و كمكهاي اهدايي غير شفاف منابع درآمد وي بودهاند.
روزنامه فرانسوي فيگارو در گزارشي در باره داراييهاي اسامه بن لادن، رهبر القاعده مي نويسد:
«ارزيابي ثروت اسامه بن لادن از آنجا كه همواره منابع در آمد وي در ابهام و تاريكي قرار داشته مشكل است.
از قبل از حملات 11 سپتامبر در سال 2001 تا زمان كشته شدن اسامه بن لادن تخمين ارزش داراييهاي وي از 30 تا 300 ميليون دلار در نوسان بوده است.
تنها چيزي كه با اطمينان مي توان گفت، اين است كه پايه اوليه ثروت وي بر ارث پدرياش استوار بوده است.
محمد بن لادن، پدر اسامه بن لادن از ساخت و ساز و خدمات عمومي كسب در آمد ميكرد. با مرگ وي در سال 1967 اسامه بن لادن ارثيه وي را ميان خود و 54 برادر و خواهرش تقسيم كرد. در مجموع به گفته يسلم بن لادن، برادر ناتني رهبر القاعده وي از سال 1974 تا 1994 بين 12 تا 15 ميليون دلار دريافت كرده است.
بخشي از اين مبالغ دريافت شده در شركتهاي ديگري در عربستان سعودي و يا در سودان سرمايه گذاري شده است تا بدين ترتيب وي بتواند كسب منفعت كند.
اسامه بن لادن يك شركت مادر را به نام وادي العقيز تاسيس كرده بود تا در راس شبكهاي از شركتهاي قانوني متعدد وي كه در حدود 35 كشور مختلف پراكنده بودند، به فعاليت بپردازد.
شركت بين المللي لادن كه يك شركت صادرات و واردات است، شركت سرمايه گذاري طابا اينوستمنت و شركت ساخت و ساز هجرت كه ويژه امور ساخت و ساز بوده است از مهمترين شركتهاي اقماري وابسته به وي بودهاند اما از طرف ديگر اين شركتها به عنوان پوششي براي فعالان شبكه القاعده نيز به حساب مي آمدهاند. آنها از نظر مالي اردوگاههاي آموزشي القاعده را تامين ميكرده و اسلحه مورد نياز آنها را ميخريدهاند و از بانكهاي كشورهاي مسلمان توسط حسابهاي برون مرزي و بهشتهاي مالياتي هدايايي دريافت ميكردهاند.
با پايان اولين جنگ خليج فارس در سال 1991 و استقرار پايگاههاي نظامي آمريكا در خاك عربستان سعودي بن لادن تصميم ميگيرد عليه آمريكا اعلان جنگ كند. پس از آن واشنگتن و متحدانش اعلام ميكنند كه اين داراييها رهگيري شده و سهام وي در شركت خانوادگي بن لادن توقيف شده است.
رهبر القاعده از سال 1994 تا 1996 در سودان به سر برد. وي زمينهايي را خريداري كرده و سرمايه گذاريهاي كوچكي انجام ميدهد با الگوگيري از شبكه مالي بينالمللي كه در سالهاي دهه 1980 ايجاد شد، دو جنبه دارند. به عنوان مثال يك مزرعه بادام زميني كه يك مركز آموزشي تروريست را در خود جاي داده است.
بدين ترتيب اين طرز مديريت سبب مي شود كه امور وي به خوبي پيش نرود و بن لادن مجبور مي شود حقوق كاركنان خود را كاهش دهد و برخي از شركتهاي كوچك را به فروش برساند، هرچند كه چندان مهم نبود.
روزنامه وال استريت ژورنال در ماه سپتامبر سال 2001 نوشت: تروريسم تجارتي است كه با هزينه پائين انجام ميشود. اگر حمله 11 سپتامبر 400 تا 500 هزار دلار هزينه ميطلبد حمله سال 1993 عليه مركز تجارت جهاني جز 10 هزار دلار هزينهاي در برنداشت.
اسامه بن لادن پس از آن كه در سال 1996 در سودان و زير فشارهايي كه آمريكاييها وارد مي كردند رهگيري شد، به افغانستان بر مي گردد.
بر طبق گزارش كميسيون تحقيقاتي آمريكا درباره 11سپتامبر دولت سودان به هنگام فرار بن لادن از وي سلب مالكيت كرد. اين تبعيد دوم وي با افزايش مشكلات مالياش همزمان شد بطوريكه شبكه القاعده در لندن براي پرداخت قبضهاي تلفن خود با مشكل مواجه شد.
محمد المساري، يكي از مخالفان درعربستان ميگويد: بن لادن خود را در فعاليتهايي وارد كرد كه پول را مي بلعيدند، اما در آمدي را به وجود نمي آوردند.
بن لادن همزمان از خير خواهي برخي مسلمانان نقاط مختلف دنيا نيز بهره مند ميشد بدون آن كه آنها بدانند كمكهاي آنها صرف امور تروريستي ميشود.
برطبق يك گزارش ديپلماتيك در سال 2009 كه توسط ويكي ليكس منتشر شد، آمريكاييها به برخي بنيادهاي خصوصي خيريه در عربستان سعودي، كويت و قطر شك ميكنند كه در حال تامين مالي نامحدود تروريسم هستند.
تخمين زده مي شود خانه مجللي كه بن لادن آخرين روزهاي عمر خود را در آن سپري كرد يك ميليون دلار ارزش دارد.»