اقدام جدید تروئیکای اروپایی جهت فعالسازی مکانیسم ماشه

نشریه بریتانیایی فایننشال تایمز در گزارشی به تمایل کشورهای اروپایی برای فعالسازی مکانیسم ماشه پرداخت.
فرارو- نشریه بریتانیایی فایننشال تایمز از تمایل کشورهای فرانسه، آلمان و بریتانیا موسوم به تروئیکای اروپایی به بازگرداندن تحریمها پرداخت و اعلام کرد این کشورها از آمادگی خود برای فعالسازی مکانیسم ماشه سخن گفتهاند.
به گزارش فرارو به نقل از فایننشال تایمز، در این گزارش آمده است: فرانسه، آلمان و بریتانیا به سازمان ملل اعلام کردهاند آمادهاند تا ماشه اعمال دوباره تحریمها علیه ایران را فشار دهند؛ مگر آنکه ایران مذاکرات با آمریکا و جامعه جهانی بر سر برنامه هستهایاش را از سر بگیرد.
در این گزارش آمده است: وزرای خارجه این سه کشور که به نام «تروئیکای اروپایی» (E۳) شناخته میشوند، روز سهشنبه در نامهای به سازمان ملل از فعالسازی «مکانیسم ماشه» سخن گفتند؛ مگر آمکه ایران دست به اقدامی بزند. آنها اعلام کردند که به ایران پیشنهاد دادهاند برای اجتناب از اعمال خودکار دوباره تحریمها تا پایان ماه جاری میلادی (نهم شهریور) مهلت فعالسازی مکانیسم ماشه را تمدید کنند.
وزرای این سه کشور در نامهای که نسخهای از آن به دست فایننشال تایمز رسیده، اعلام کردند: «ما این مسأله را روشن کردهایم اگر ایران تمایل ندارد تا به یک راه حل دیپلماتیک تا پیش از اوت ۲۰۲۵ برسد و یا از فرصت تمدید [مهلت مکانیسم ماشه] استفاده کند، تروئیکای اروپایی آماده است تا مکانیسم ماشه را فعال کند.»
این نامه که خطاب به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد و شورای امنیت نوشته شده است، به امضای «ژان نوئل بارو»، وزیر خارجه فرانسه، «یوهان وادفول»، وزیر خارجه آلمان و «دیوید لمی»، وزیر خارجه بریتانیا رسیده است. این اقدام دو ماه پس از آن صورت میگیرد که آمریکا و اسرائیل به سایتهای هستهای ایران حمله کردند.
فایننشال تایمز همچنین مدعی شد هیئت ایران در سازمان ملل به درخواست این نشریه بریتانیایی برای واکنش به نامه تروئیکای اروپایی پاسخی نداده است.
در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در سال ۲۰۱۸ از توافق هستهای که باراک اوباما با تهران و دیگر قدرتهای جهانی بر سر آن به توافق رسیده بودند، خارج شد. در آن توافق در برابر برخی کاهش تحریمها، محدودیتهایی بر برنامه هستهای ایران اعمال شده بود.
تحریمهای سازمان ملل قرار است در تاریخ ۱۸ اکتبر (۲۶ مهر) منقضی شوند؛ مگر آنکه طرفهای باقی مانده در برجام یعنی بریتانیا، آلمان، فرانسه، روسیه و چین مکانیسم ماشه را فعال کنند.
بنابر ادعای این نشریه بریتانیایی، تروئیکای اروپایی در مذاکرات استانبول که ماه گذشته میلادی برگزار شد، به ایران اعلام کرد در صورتی که تهران با ازسرگیری مذاکرات با آمریکا و نیز همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی تا پیش از سپتامبر موافقت کند، میتواند ضرب الاجل فعالسازی مکانیسم ماشه که تا پایان اوت (نهم شهریور) هست را تمدید کند. همچنین یک دیپلمات غربی به فایننشال تایمز گفت که این مذاکرات دشوار بوده است. روز سهشنبه تروئیکای اروپایی مدعی شد پیشنهاد تمدید مکانیسم ماشه از سوی ایران بیپاسخ مانده است.
وزاری خارجه این کشورهای اروپایی مدعی شدهاند «تمدید محدود» [زمان فعال سازی مکانیسم ماشه] زمان بیشتری را برای مذاکرات با هدف دستیابی به یک توافق هستهای فراهم میکند؛ همچنانکه در عین حال توانایی اعمال دوباره تحریمها برای جلوگیری از گسترش هستهای را حفظ خواهد کرد.
در پی نشست استانبول در ماه ژوئیه، سید عباس عراقچی، وزیر خارجه کشورمان به فایننشال تایمز گفت تروئیکای اروپایی هیچ زمینه قانونی و یا اخلاقی برای فعالسازی مکانیسم ماشه ندارد. او همچنین هشدار داد اگر کشورهای اروپایی به چنین بهانهای متوسل شوند، ایران قدرتهای اروپایی را از آینده مذاکرات هستهای خارج خواهد کرد.
عراقچی همچنین گفت تروئیکای اروپایی در برآورده کردن تعهداتش ناکام بوده و مکانیسم ماشه دیگر اهمیتی ندارد. عراقچی گفت: «در مورد اروپاییها، اکنون هیچ دلیلی برای مذاکره وجود ندارد؛ چرا که آنها قادر به برداشتن تحریمها نیستند؛ آنها نمیتوانند هیچ کاری انجام دهند. اگر آنها اسنپ بک (مکانیسم ماشه) را فعال کنند، این به معنای پایاه راه برای آنها خواهد بود.»
در ادامه گزارش فایننشال تایمز آمده است: در نامه تروئیکای اروپایی، وزرای خارجه این کشورها گفتهاند آنها به شکل واضح و آشکار در خصوص اعمال دوباره تحریمها بر ایران از لحاظ قانونی توجیه شدهاند؛ چرا که (به ادعای آنها) ایران از سال ۲۰۱۹ عامدانه به تعهداتش در ذیل برجام عمل نکرده است.
با این حال تهران گفته آماده مذاکره با دولت ترامپ است؛ اما مواضعش پس از حمله اسرائیل سختتر شده است. عراقچی گفته ایران به دنبال تضمینی از جانب آمریکاست که این کشور بار دیگر در طول مذاکرات حمله نکند. به گفته وی، تهران به دنبال «اقدامات اعتماد ساز» از جمله موافقت آمریکا با پرداخت غرامت خسارت جنگ به ایران است.
ایران در ماه ژوئن و در پی جنگ ۱۲ روزه، اعلام کرد همکای با «آژانس بینالمللی انرژی اتمی» را که بازرسان آن در کشور حضور داشتند، به حال تعلیق در میآورد. با این حال یک مقام ارشد آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه با مقامات ایران دیدار کرد؛ اما آژانس بینالمللی انرژی اتمی اظهار نظری درباره این سفر نکرده است.