تأثیرات مکمل ویتامین ب ۱۲ بر بدن

فرارو-  در حالی که بسیاری از ویتامین‌ها در رژیم غذایی روزانه به‌طور طبیعی تأمین می‌شوند، ویتامین B12 از جمله ترکیباتی است که کمبود آن به‌ویژه در رژیم‌های گیاه‌خواری شایع است.

به گزارش فرارو به نقل از  وری ول هلث،   ویتامیت ب  12 یکی از ویتامین‌های حیاتی و محلول در آب است که تنها از منابع غذایی تامین می‌شود و نقشی حیاتی در شمار گلبول‌های قرمز، سیستم عصبی و متابولیسم دارد

۱. بهبود سریع سطح ویتامین ب 12  در بدن

افرادی که دچار کمبود ب 12 هستند، به‌دلیل دریافت ناکافی، جذب ضعیف یا بیماری کم‌خونی پرنیشیوز (ناشی از عدم جذب عصبی این ویتامین) با مصرف مکمل، شاهد بهبود قابل توجهی در سطح ویتامین خواهند بود. در موارد کم‌خونی پرنیشیوز یا تشخیص کمبود بر اساس آزمایش خون، پزشکان معمولاً تزریق عضلانی ویتامین ب 12 را تجویز می‌کنند تا سطح ویتامین به مقدار طبیعی بازگردد. پس ‌از آن، مصرف خوراکی برای نگه‌داشت وضعیت کافی‌ست. اگر نگران وضعیت ویتامین ب 12 بدن‌تان هستید، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا آزمایش‌های مربوط انجام شود و در صورت نیاز، مکمل مناسب تجویز شود.

۲. حمایت در دوران بارداری

مصرف مولتی‌مکرو‌نوتریانت‌ها (ویتامین‌ها و مواد معدنی) در دوران بارداری به‌ویژه برای بهبود سلامت مادر و کودک توصیه می‌شود. نتایج تحقیقات در مناطقی با منابع محدود غذایی نیز تأثیر مثبت این مکمل‌ها را تأیید کرده‌اند.

نکات مثبت مصرف مکمل‌های B12 در دوران بارداری:

• وضعیت ویتامینی مادر را طی و پس از بارداری بهبود می‌بخشد.

• خطر ناهنجاری‌های لوله عصبی جنین، تاخیر رشد و کم‌خونی را کاهش می‌دهد.

با این حال، اثرات بلندمدت مصرف ب 12 بر سلامت کودک هنوز نیازمند تحقیقات بیشتر است. اگر در دوران بارداری رژیم غذایی گیاهی دارید یا در معرض خطر کمبود ب 12 هستید، حتماً با پزشک زنان یا مراقبت‌های اولیه درباره مصرف مکمل مشورت کنید.

۳. کاهش سطح هموسیستئین خون

ویگامین ب 12 در تبدیل هموسیستئین (یک اسید آمینه) به متیونین نقش دارد. هموسیستئین بالا در خون می‌تواند نشانه کمبود این ویتامین باشد و با خطراتی مانند بیماری قلبی یا دژنراسیون ماکولا مرتبط دانسته شده است. با این حال، شواهد مستقیم در مورد اینکه مصرف ب 12 از ابتلا به این بیماری‌ها جلوگیری می‌کند، هنوز قطعی نیست و تحقیقات بیشتری لازم است.

نقش‌های اصلی ویتامین B12 در بدن

ویتامین B12 در عملکردهای زیر تاثیرگذار است:

• توسعه و حفظ سیستم عصبی مرکزی

• تشکیل گلبول‌های قرمز

• سنتز DNA و RNA

• تبدیل هموسیستئین به متیونین

بیشتر افراد با رژیم غذایی متنوع به میزان کافی این ویتامین را جذب می‌کنند، اما برخی گروه‌ها نیاز بیشتری به مکمل دارند.

منابع غذایی حاوی ویتامین ب 12

برخی از بهترین منابع غذایی ب 12 عبارت‌اند از:

• گوشت (گاو، جگر، گوشت چرخ‌کرده، بوقلمون)

• ماهی و غذاهای دریایی (صدف، حلزون، سالمون، تن)

• لبنیات (شیر، ماست، پنیر)

• تخم‌مرغ

• غلات صبحانه غنی‌شده

• مخمر مغذی (نوترشنال یست)

علائم و دلایل کمبود ب 12

علت‌های کمبود این ویتامین شامل دریافت ناکافی، جذب ضعیف یا فقدان فاکتور داخلی (پروتئینی ضروری برای جذب ب 12) است. مصرف برخی داروها مثل داروهای کاهش‌دهنده اسید معده نیز موجب اختلال در جذب می‌شوند. بدن انسان قادر است تا ۵ میلی‌گرم ب 12 ذخیره کند، بنابراین علائم کمبود ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها پس از شروع کمبود ظاهر شود:

• کم‌خونی ماگالوبلاستیک

• التهاب زبان (گلوسیت)

• رنگ‌پریدگی پوست

• خستگی و بی‌حالی

• تپش قلب

• کاهش وزن

• زوال عقل

• ناباروری

گروه‌های در معرض خطر کمبود ب 12

برخی افراد بیش از سایرین در معرض کمبود ب 12 هستند:

• گیاه‌خواران یا خام‌گیاه‌خواران

• کودکان شیرخوار از مادران گیاه‌خوار یا کم‌بنیه

• سالمندان (بدلیل گاستریت یا عفونت H. pylori)

• بیماران مبتلا به کم‌خونی پرنیشیوز

• افراد دارای بیماری‌های گوارشی مثل کرون یا کولیت

• کسانی که تحت جراحی‌های گوارشی قرار گرفته‌اند (بخصوص برداشتن قسمتی از معده یا روده)

چه کسانی باید مکمل ب 12 مصرف کنند؟

صرفاً افراد با کمبود یا در معرض خطر آن باید ب 12 مصرف کنند؛ از جمله:

• گیاه‌خواران/خام‌گیاه‌خواران

• زنان باردار یا شیرده گیاه‌خوار

• سالمندان

• افراد با کم‌خونی پرنیشیوز

• کسانی که بیماری گوارشی یا جراحی داشته‌اند

اگر رژیم غذایی تنوع کافی دارد، معمولاً نیاز به مکمل نیست.

پیش از خرید مکمل‌ها، حتماً با پزشک مشورت کنید تا نیاز واقعی، فرم مناسب (قرص، تزریق) و دوز دقیق برای شما تعیین شود. همچنین، برخی مکمل‌ها می‌توانند با داروها تداخل داشته باشند؛ پزشک باید از کلیه داروهای مورد استفاده شما باخبر باشد.

ویتامین ب 12 نقش بسیار مهمی در سلامت سیستم عصبی، عملکرد سلولی و ساخت گلبول‌های قرمز دارد. شروع مصرف مکمل در صورت کمبود یا خطر آن، می‌تواند بهبودی قابل‌توجهی در وضعیت سلامت ایجاد کند؛ اما افراد با رژیم غذایی متنوع و سالم معمولاً نیازی به مصرف مکمل ندارند. برای تعیین نیاز واقعی، آزمایش، بررسی سطح ویتامین، و مشورت با پزشک ضروری است.