بهترین درمان های خانگی معده درد: ۱۲ روش کاربردی و مؤثر برای آرام‌سازی درد شکم

درد معده یا شکم یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که بسیاری از افراد آن را تجربه می‌کنند. این درد می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد و شدت آن نیز متغیر است.

به گزارش عصر ترکیه، در این مطلب، ۱۲ درمان خانگی موثر برای رفع معده درد، نفخ و سوء‌هاضمه معرفی شده است. علاوه بر این، نکاتی درباره پیشگیری، عوامل ایجادکننده و زمان مراجعه به پزشک را هم می‌خوانید. 

۱۲ درمان خانگی موثر برای معده درد

۱. آب بنوشید

آب نقش مهمی در هضم و جذب مواد غذایی ایفا می‌کند. کم‌آبی بدن روند گوارش را دچار اختلال می‌کند و احتمال ناراحتی معده را افزایش می‌دهد. نوشیدن آب همچنین می‌تواند سوزش معده را کاهش دهد. 

۲. از دراز کشیدن بلافاصله بعد غذا خودداری کنید

دراز کشیدن بلافاصله پس از خوردن غذا می‌تواند موجب برگشت اسید معده و ایجاد سوزش سر دل شود. بهتر است تا چند ساعت بعد غذا از دراز کشیدن یا خوابیدن خودداری کنید. 

۳. زنجبیل

زنجبیل به‌ویژه برای کاهش حالت تهوع و استفراغ موثر است. می‌توانید زنجبیل را به صورت تازه، پودر یا دمنوش مصرف کنید. دمنوش زنجبیل در بسیاری از فروشگاه‌ها موجود است. 

۴. رژیم BRAT

رژیم BRAT شامل موز، برنج، سس سیب و نان تست است. این مواد غذایی ساده و ملایم، برای افرادی که دچار اسهال هستند توصیه می‌شوند و به کاهش تحریک معده کمک می‌کنند. 

۵. پرهیز از سیگار و الکل

سیگار و الکل می‌توانند باعث سوءهاضمه و تحریک دستگاه گوارش شوند. قطع سیگار و کاهش مصرف الکل علاوه بر بهبود معده، برای سلامتی کلی بدن نیز مفید است. 

۶. اجتناب از غذاهای سخت‌هضم

غذاهای پرچرب، تند، بسیار اسیدی یا سرخ‌شده می‌توانند ناراحتی معده را بدتر کنند. بهتر است مصرف این خوراکی‌ها را کاهش دهید و از غذاهای ساده‌تر استفاده کنید. 

۷. جوش شیرین

برخی متخصصان معتقدند محلول جوش‌شیرین با آب می‌تواند اسید معده را کاهش داده و سوزش معده را تسکین دهد. توجه داشته باشید مصرف بیش از حد آن ممکن است عوارضی مانند اسپاسم عضلات یا اسهال ایجاد کند. 

۸. انجیر

انجیر حاوی ترکیباتی است که به بهبود حرکت روده و رفع یبوست کمک می‌کند. اگر دچار اسهال هستید، بهتر است از مصرف زیاد انجیر بپرهیزید. 

۹. آلوئه ورا

آب آلوئه‌ورا ممکن است به کاهش علائم سندرم روده تحریک‌پذیر و کولیت کمک کند اما شواهد علمی درباره اثر قطعی آن هنوز محدود است. نوشیدن آب آلوئه‌ورا می‌تواند نفخ، حالت تهوع و ریفلاکس را کاهش دهد؛ اگرچه در برخی افراد ممکن است باعث دل‌درد یا کرامپ شود. 

۱۰. ریحان

ریحان دارای ترکیبات ضدنفخ و ضدالتهاب است و می‌تواند به کاهش گاز معده کمک کند. ریحان تازه را می‌توانید به‌راحتی از فروشگاه‌ها تهیه کنید. 

۱۱. شیرین‌بیان

چای ریشه شیرین‌بیان ممکن است به بهبود علائم ناراحتی معده کمک کند. اما مصرف زیاد شیرین‌بیان می‌تواند منجر به افزایش فشارخون یا کاهش پتاسیم شود؛ افراد با مشکلات کلیوی یا قلبی باید احتیاط کنند. 

۱۲. برنج ساده

برنج ساده برای آرام‌سازی معده، به خصوص در کسانی که مشکلات گوارشی مثل اسهال یا سندرم روده تحریک‌پذیر دارند، مفید است. 

دلایل شایع معده‌درد چیست؟ 

معده‌درد ممکن است ناشی از سوءهاضمه، نفخ، یبوست، اسهال یا حتی بیماری‌های ویروسی مثل آنفولانزا باشد. عوامل نادرتر شامل آپاندیسیت، پانکراتیت، سنگ کلیه و کیست تخمدان است. 

آلرژی‌های غذایی شایع

برخی غذاها مثل شیر، گندم، بادام‌زمینی، سویا، تخم‌مرغ، ماهی و غذاهای حاوی گلوتن می‌توانند در افراد حساس باعث نفخ یا درد شکم شوند. در صورت شک به حساسیت غذایی، حتماً با پزشک مشورت کنید. 

چطور از معده‌درد پیشگیری کنیم؟ 

آرام‌تر خوردن غذا

کاهش مصرف غذاهای چرب و فراوری‌شده

شناخت آلرژی‌ها وعدم تحمل غذایی

نوشیدن آب کافی

کاهش استرس

ورزش منظم

اگر درد معده شدید است یا تکرار می‌شود، باید با پزشک مشورت کنید تا علت آن شناسایی و درمان شود. 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ 

در صورت بروز هریک از علائم زیر حتما به پزشک مراجعه کنید: 

درد شدید و ناگهانی شکم

تعریق زیاد

شکم حساس یا دردناک

استفراغ خونی یا شبیه قهوه آسیاب‌شده

مدفوع خونی یا سیاه

اختلال در دفع ادرار یا مدفوع

مشکلات تنفسی

درد در قفسه سینه

کاهش وزن بی‌دلیل یا بی‌اشتهایی

یرقان (زردی پوست) 

سوالات متداول

آیا کووید-۱۹ باعث دل‌پیچه می‌شود؟ 

تحقیقات نشان می‌دهد که برخی مبتلایان به کووید-۱۹ ممکن است دچار دردهای شکمی شوند. علائم گوارشی مانند اسهال یا بی‌اشتهایی ممکن است در برخی افراد، حتی قبل از تب ظاهر شوند. 

چه زمانی باید نگران درد معده باشیم؟ 

طبق گفته‌ی NHS انگلستان، اگر درد معده بسیار شدید باشد یا به طور ناگهانی شروع شود، باید نگران شد. در این شرایط، به خصوص اگر علائم دیگری مانند استفراغ خونی، درد قفسه سینه یا مشکل تنفس دارید، فوراً با پزشک تماس بگیرید. 

سه دسته اصلی درد شکم چیست؟ 

دردهای شکمی را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد: 

درد احشایی (Visceral): دردی مبهم یا کرامپی که از کشیدگی اعصاب در دیواره اندام‌های داخلی ناشی می‌شود. 

درد جداری (Parietal/Somatic): دردی تیز و متمرکز که به دلیل تحریک ساختارهای خارجی بدن مانند پوست، عضلات، مفاصل یا استخوان‌ها ایجاد می‌شود. 

درد ارجاعی (Referred): دردی که مغز به اشتباه آن را مربوط به ناحیه‌ای خاص می‌داند، در حالی که منشأ اصلی آن جای دیگری است. 

پزشکان همچنین درد شکم را بر اساس ناحیه درگیر (مثلاً بالا، پایین، چپ یا راست شکم) یا سرعت بروز آن (ناگهانی، سریع یا تدریجی) طبقه‌بندی می‌کنند. 

علت اصلی معده‌درد چیست؟ 

شایع‌ترین دلایل معده‌درد معمولاً جدی نیستند و خودبه‌خود بهبود می‌یابند. این دلایل شامل مشکلات گوارشی (سوءهاضمه، نفخ، عدم تحمل غذایی، یبوست)، عفونت‌ها (آنفولانزا، عفونت ادراری، رفلاکس معده به مری)، و سیکل قاعدگی (گرفتگی‌های قاعدگی، درد تخمک‌گذاری) هستند. 

چه کار کنم تا معده‌دردم آرام شود؟ 

برای تسکین درد معده می‌توانید: 

به معده استراحت دهید و غذاهای سبک مانند موز را مصرف کنید. 

بدن خود را هیدراته نگه دارید. 

از کیسه آب گرم استفاده کنید یا در وان آب گرم ریلکس کنید. 

چه زمانی باید برای درد معده به اورژانس مراجعه کنم؟ 

در موارد زیر ممکن است نیاز به مراجعه به اورژانس باشد: 

باردار هستید و درد شدید شکمی دارید. 

درد معده ناگهانی یا بسیار شدید است. 

با لمس شکم احساس درد می‌کنید. 

استفراغ خونی یا شبیه قهوه دارید. 

مدفوع شما خونی، سیاه، چسبنده و بدبو است. 

نمی‌توانید ادرار کنید. 

نمی‌توانید مدفوع یا گاز دفع کنید. 

دشواری در تنفس دارید. 

درد قفسه سینه احساس می‌کنید. 

دیابت دارید و استفراغ می‌کنید. 

خلاصه

معده‌درد می‌تواند ناشی از دلایل مختلفی از جمله نفخ و سوءهاضمه تا بیماری‌های جدی‌تری مانند انسداد روده یا آپاندیسیت باشد. درمان‌های خانگی می‌توانند به تسکین این درد کمک کنند. با این حال، مهم است که قبل از امتحان کردن درمان‌های خانگی، با پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید درد معده ناشی از سوءهاضمه ساده است و نه یک وضعیت پزشکی جدی‌تر.