در این اسناد اشاره شده است که حزب توده قدرت چندانی در براندازی دولت ندارد؛ هرچند که آمریکا و انگلیس سعی میکنند با ایجاد وحشت باعث همراهی مخالفان دکتر مصدق با کودتاگران شوند.
در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۴۰ مطلب
در این اسناد اشاره شده است که حزب توده قدرت چندانی در براندازی دولت ندارد؛ هرچند که آمریکا و انگلیس سعی میکنند با ایجاد وحشت باعث همراهی مخالفان دکتر مصدق با کودتاگران شوند.
کتاب «پشتپرده کودتا» نوشته علی رهنما با دقتی مثالزدنی به بررسی دقیق حوادثی میانجامد که از نهم اسفند تا بیستوهشتم مرداد ادامه یافت و درنهایت منجر به سقوط دولت مصدق شد. رهنما با نگاهی به دستاندرکاران اصلی کودتا به تحلیل روابط هر یک از نیروهای شبکه با یکدیگر پرداخته و با جزئیات به نقش افراد مؤثر میپردازد.
جان فاستر دالس و آلن دالس از مشهورترین شخصیتهای جنگ سردند. آنها فهرستی تهیه کردند و آن را «شش هیولا» نامیدند که به عقیدهشان باید سرنگون میشدند: محمد مصدق در ایران، ژاکوبو آربنز در گواتمالا، هوشیمینه در ویتنام، احمد سوکارنو در اندونزی، پاتریس لومومبا در کنگو و فیدل کاسترو در کوبا.
یرواند آبراهامیان درباره کودتا ۲۸ مرداد میگوید: انگیزه بریتانیا این بود که با فشار اقتصادی و انزوای ایران، دولت مصدق را سرنگون کند. انگیزه دولت ترامپ در دوران اخیر هم همین است، امیدوار است تحریمها چنان فشار اقتصادی به ایران وارد کند که باعث سقوط نظام شود. اما تفاوت میان دو موقعیت، چیزی که باعث میشود شرایط کنونی تکرار کمدیوار دوران گذشته باشد، این است که در سال ۱۳۳۲ سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی بریتانیا و آمریکا، یعنی MI ۶ و CIA شبکه وسیعی از نیروهای وابسته به خود را در ایران سازماندهی…
او شاید تنها خبرنگاری بود که در دوران نهضت ملی کردن نفت با وزیران دولت مصدق، مخالفان وی، و سران حزب توده راه داشت و همین روابط، دسترسی وی را به خبرهای پشت پرده، در سالهای کاری خود آسان میکرد.
دکتر فاطمی پیش از مرگش دکتر محمد مصدق را وصی و قیم فرزندش کرد و پس از او نیز مسئولیتها را به یکی از برادرانش سپرد. نصرالله سیفپور فاطمی، یکی از برادرانش که در آمریکا بود، بعد از شنیدن خبر اعدام دچار سکته شد. به ویژه که او برای جلوگیری از اعدام، به این در و آن در زده و نتیجهای به دست نیاورده بود. حتی به نوشته کیهان در جریان همان تلاشها تلگرافی هم به محمدرضاشاه زده بود تا برای لغو حکم اعدام از نفوذش بهره ببرد!
شصت و شش سال از کودتای ۲۸ مرداد گذشت. کودتایی که در آن دولت ملی گرای دکتر مصدق جای خود را به دولتی نظامی و دست نشانده داد. در این روز سرنوشت ایران به شکل واضحی تغییر پیدا کرد. پیش بینی این که اگر کودتا نمیشد، ایران چه مسیری را میپیمود، کار بسیار سخت و حتا نشدنی است، اما میتوان با قاطعیت گفت که اگر کودتا رخ نمیداد، مسیر کشورمان با آن چیزی که طی شد، بسیار متفاوت بود.
وزیر امور خارجه کشورمان با ارائه سندی از آرشیو امنیت ملی آمریکا، به اظهارات بیاساس یک دیپلمات بلندپایه آمریکایی درباره کودتای ۲۸ مرداد واکنش نشان داد.
بعد از کودتای ۲۸ مرداد که بگیرو ببندها هم شروع شد. حیدر رقابی به اصرار شوهر خاله اش که صاحب چلوکبابی معروف شمشیری بود مجبور به ترک وطن شد.
او به هنگام شنیدن این حکم، گفت:" حکم این دادگاه، شکوه تاریخی من را افزایش داده است. من بسیار متشکرم که من را محکوم کردید. امشب ملت ایران واقعا معنای مشروطه را درک کرد". او تا زمان مرگش در ۵ مارس ۱۹۶۷ در سن ۸۴ سالگی، در اقامتگاهش در احمدآباد در حصر خانگی باقی ماند.