دانشمندان پاسخ می‌دهند: چرا هرچه سن‌مان بالاتر می‌رود زمان زودتر می‌گذرد؟
پژوهشی جدید که به تازگی منتشر شده، نشان داد که چرا افراد با پیرتر شدن، گذشت زمان را سریعتر احساس می‌کنند.
فرارو- به تازگی پژوهشی جدید نشان داد تغییراتی که مرتبط با سن در مغز ما رخ می‌دهد، ممکن است بتواند علت این مسأله که چرا با گذشت هرسال، ما گذر زمان را سریعتر احساس می‌کنیم را توضیح دهد.
به گزارش فرارو به نقل از لایو سانیس، بر اساس پژوهشی جدید، ممکن است دانشمندان به درک این موضوع که چرا هرچه که ما پیرتر می‌شویم، گذر زمان برایمان سریعتر می‌شود، نزدیک‌تر شده باشند؛ پژوهشی که با اسکن مغزی افرادی که فیلمی قدیمی از آلفرد هیچکاک را تماشا می‌کردند، به دست آمد.
به گزارش لایوساینس، طبق پژوهشی که در تاریخ ۳۰ سپتامبر (هشتم مهرماه) در مجله زیست‌شناسی ارتباطات (Communications Biology) منتشر شد، دانشمندان داده‌هایی را از مرکز پیری و علوم اعصاب کمبریج استخراج کردند؛ داده‌هایی که مرتبط با پروژه تحقیقاتی افزایش سن مغز بود. بر اساس این داده‌ها، ۵۷۷ نفر که قبلا گلچینی از سریال تلویزیونی «آلفرد هیچکاک تقدیم می‌کند» به خصوص هشت دقیقه از یک اپیزود از آن که «بنگ؛ تو مُرده‌ای» را تماشا کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. همزمان با اینکه شرکت کنندگان این فیلم را تماشا می‌کردند، اسکن ام‌آرآی مغزی آن‌ها ثبت می‌شد. این اسکن‌ها نشان می‌داد فعالیت مغزی افراد شرکت کننده در این مطالعه، چطور در طول زمان تغییر می‌کند.
شرکت کنندگان در این پژوهش که اسکن مغزی‌شان گرفته می‌شد، سنینی مابین ۱۸ تا ۸۸ سال داشتند. محققان متوجه شدند در طول پخش کلیپ هشت دقیقه‌ای، مغز افراد مسن‌تر کمتر به حالتهای فعالیت جدید تغییر پیدا می‌کرد و حالات مغزی افراد مسن‌تر به نسبت افراد جوان‌تری که در این رویدادها شرکت کرده بودند، حالت باثبات‌تری داشت. این الگو برای تمام سنینی میان ۱۸ سال تا ۸۸ سال ثابت بود.
محققان با دیدن این موارد به این نتیجه رسیدند هرچه در یک دوره زمانی مشخص حالات عصبی مغزی کمتر اما مدت زمانش طولانی‌تر باشد (که این در افراد مسن‌تر دیده می‌شود) آن‌ها مرور زمان را سریعتر حس می‌کنند.
این یافته‌ها با ایده ارسطو نیز سازگار است: «هرچه رویدادهای شاخص و برجسته بیشتری در یک دوره زمانی مشخص رخ دهد، از لحاظ ذهنی طولانی‌تر به نظر می‌رسد.»
حال یافته‌های جدید دانشمندان این احتمال را تقویت می‌کند که مغز افراد مسن رویدادهای کمتری را در یک چارچوب زمانی مشخص ثبت کنند، در نتیجه احساس خواهند کرد که چرا زمان به سرعت می‌گذرد.
جورجیو والورتیگارا (Giorgio Vallortigara) از دانشمندان علوم اعصاب در دانشگاه ترنتوی ایتالیا (University of Trento) که البته نقشی در این پژوهش نداشته، در این خصوص می‌گوید: اگرچه این مطلب فعلا یک فرضیه است؛ اما می‌تواند درک و حافظه زندگی روزانه ما، از جمله اینکه زمان ذهنی با افزایش عمر سریعتر می‌گذرد را تحت تأثیر قرار دهد. »
در همین ارتباط، «یوآنا شادورا» (Joanna Szadura)، زبان‌شناس در دانشگاه «دانشگاه ماریا کوری-اسکلودوسکا» (Maria Curie-Skłodowska University) در لهستان که بر روی این مسأله تحقیق می‌کند که چطور زبان می‌تواند بر درک ما از زمان تأثیر بگذارد، در مصاحبه با لایوساینس گفت فرضیه دانشمندان پایه و اساس محکمی دارد؛ اما بایستی این مسأله را نیز در نظر بگیریم که هرکدام از ما دو مقیاس زمانی داریم.
او در توضیح این دو مقیاس زمانی گفت: جامعه زمان را به شکل خطی به ساعت و روز و [ماه] و سال تقسیم می‌کند؛ اما مقایس درونی ما از قوانین لگاریتمی پیروی می‌کند؛ یعنی بطور مثال برای یک کودک ۵ ساله، گذشت یک سال به اندازه ۲۰ درصد از عمرش است؛ اما همین یکسال برای یک انسان پنجاه‌ساله تنها به اندازه دو درصد از عمرش محسوب می‌شود. بنابراین درک از زمان نه تنها به رویدادهای عصبی در مغز؛ بلکه به روش غیرخطی که ذهن ما زمان را اندازه گیری می‌کند نیز بستگی دارد.
با این حال محققان می‌گویند هنوز هم افراد مسن‌تر می‌توانند کاری کنند که زمان از دید آن‌ها پُرتر و طولانی‌تر به نظر برسد. «لیندا گیرلیز» (Linda Geerligs) از پژوهشگران «دانشگاه رادبود نیخمن» هلند که در این پژوهش نیز شرکت داشت، می‌گوید: «یادگیری چیزهای جدید، مسافرت کردن، درگیر کردن خود در انجام فعالیت‌های تازه می‌تواند به گسترده شدن زمان در نگاه به گذشته کمک کند.» او می‌گوید: «شاید مسأله مهمتر انجام تعاملات اجتماعی معنادار و فعالیت‌هایی باشد که شادی به ارمغان می‌آورد و حس کاملتری از زمان را به ما می‌دهد.»
