هزینه سند زدن خانه چقدر است و چه مراحلی دارد؟
هزینه سند زدن خانه در دفتر اسناد رسمی برای یک ملک ۳ میلیارد تومانی حدود ۹.۵ میلیون است. اما سایر هزینه‌ها به احتساب هزینه‌های نقل و انتقال ملک و دیگر هزینه‌ها تا ۴۵ میلیون تومان هم بالا می رود
فرارو- هزینه سند زدن خانه در ایران شامل مراحل قبل از مراجعه به دفتر اسناد رسمی و بعد از مراجعه به آن است و مبلغ نهایی به عوامل مختلفی بستگی دارد.
به گزارش فرارو؛ تکلیف تقسیم بخشی از هزینه‌های سند زدن خانه بین خریدار و فروشنده مطابق قانون مشخص شده و تکلیف تقسیم بخشی دیگر را عرف مشخص می‌کند.
مراحل پیش از مراجعه به دفتر اسناد رسمی
فرآیند انتقال رسمی سند ملک در ایران کاملاً مشخص و قانونی است و فقط در دفترخانه اسناد رسمی انجام می‌شود و نه در بنگاه املاک. با این حال محل شروع کار معمولاً در بنگاه املاک دارای مجوز اتحادیه است. در این مرحله طرفین قرارداد مبایعه‌نامه یا قولنامه را امضا می‌کنند. در متن قرارداد معمولاً نوشته می‌شود:
"طرفین متعهد شدند در تاریخ … در دفترخانه شماره … برای تنظیم سند رسمی حاضر شوند."
در این مرحله خوب است خریدار برای جلوگیری از زیان، قبل از پرداخت بیعانه و حق بنگاه، خودش استعلامات لازم را انجام دهد.
جدول هزینه های فروش ملک قبل از دفتر خانه
در مرحله بعد از بنگاه و قبل از مراجعه به دفترخانه، فروشنده باید تا روز تنظیم سند در دفترخانه مقدمات انتقال سند را آماده کند. این مقدمات در جدول زیر آمده و در صورتی که هر یک از این مراحل ناقص بماند، دفتر اسناد رسمی انتقال ملک را انجام نمی‌دهد.
|
نوع هزینه |
پرداخت‌کننده |
محل پرداخت / مرجع مربوطه |
توضیحات تقریبی |
|---|---|---|---|
|
مالیات نقل و انتقال ملک |
فروشنده |
اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک یا سامانه |
حدود 5٪ ارزش معاملاتی ملک |
|
عوارض نوسازی و پسماند شهرداری |
فروشنده |
شهرداری یا سامانه شهر محل ملک |
باید تا تاریخ انتقال سند تسویه شود؛ بدهی ملک مانع استعلام دفترخانه می‌شود |
|
هزینه پایان‌کار و تسویه کمیسیون ماده ۱۰۰ (در ملک نوساز یا دارای خلافی) |
فروشنده |
شهرداری منطقه |
در صورت نوساز بودن یا وجود تخلف ساختمانی؛ بدون پایان‌کار سند تفکیکی صادر نمی‌شود. |
|
هزینه فک رهن یا تسویه وام بانکی |
فروشنده |
بانک یا مؤسسه مالی مرتبط |
اگر ملک در رهن بانک باشد، باید تسویه شود تا دفترخانه بتواند انتقال قطعی بزند. |
|
مفاصاحساب دارایی (در املاک تجاری یا اداری) |
فروشنده |
اداره امور مالیاتی صنفی یا اقتصادی |
مخصوص املاک تجاری یا دارای پرونده مالیاتی |
|
هزینه انحصار وراثت (در املاک ورثه‌ای) |
ورثه (فروشندگان) |
شورای حل اختلاف و دفترخانه رسمی |
باید قبل از انتقال رسمی سند انجام شود. |
مالیات نقل و انتقال ملک
فروشنده باید از طریق سامانه «مالیات نقل و انتقال املاک» یا مراجعه حضوری، قبض مالیات انتقال را دریافت و پرداخت کند. بدون پرداخت این مالیات، دفترخانه اجازه تنظیم سند ندارد.
طبق ماده 59 قانون مالیات‌های مستقیم، پرداخت مالیات نقل و انتقال ملک به عهده انتقال‌دهنده (فروشنده) است. خریدار هیچ تکلیفی ندارد مگر اینکه توافقی خلاف این صورت گیرد. ارزش معاملاتی بر اساس موقعیت، متراژ، نوع ملک و عمر بنا توسط سازمان امور مالیاتی تعیین می‌شود.
الباقی هزینه‌ها بسته به وضعیت ملک است. مثلاً اگر ملک در رهن بانک است، هزینه فک رهن یا تنظیم سند قطعی با حفظ رهن باید پرداخت شود.
اگر ملک نوساز باشد یا پایان‌کار نداشته باشد، فروشنده باید پایان‌کار و مفاصاحساب شهرداری را بگیرد. در صورت بدهی (نوسازی یا پسماند)، باید تسویه شود.
جدول اجزای اصلی هزینه سند زدن ملک در دفترخانه
مرحله نهایی انتقال رسمی در دفترخانه اسناد رسمی انجام می‌شود که هر دو طرف باید حضوراً مراجعه کنند. دفترخانه استعلام‌های لازم را از اداره ثبت، دارایی و شهرداری انجام می‌دهد. بعد از پرداخت هزینه‌ها و تأیید استعلام‌ها، سند رسمی تنظیم و امضا می‌شود. در پایان، سند تک‌برگ جدید به نام خریدار در اداره ثبت صادر می‌گردد. این کار هزینه‌هایی دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
|
مورد |
پرداخت‌کننده |
حدود مبلغ |
|---|---|---|
|
حق‌الثبت |
مشترک |
حدود 0.5٪ مبلغ سند |
|
حق‌التحریر دفترخانه |
مشترک |
0.25 الی 0.5 % مبلغ سند |
|
حق استعلام‌های اولیه ثبت، شهرداری و دارایی |
معمولاً خریدار یا مشترک |
بین 150 الی 500 هزار تومان |
|
هزینه وکالت یا مبایعه‌نامه در دفترخانه |
مشترک یا طبق توافق |
بستگی به نوع قرارداد دارد. |
حق‌الثبت
حق الثبت در واقع درآمد دولت از انتقال سند بوده و درصدی از ارزش درج‌شده در سند رسمی (مثلاً 0.5٪ تا 1٪) است که توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تعیین و در دفترخانه وصول می‌شود.
حق‌التحریر دفترخانه
حق التحریر دفترخانه دستمزد دفترخانه از انتقال سند است و طبق تعرفه رسمی مصوب قوه قضاییه و سازمان ثبت در سال 1404 معمولاً بین 0.25 الی 0.5 % از مبلغ معامله است.
هزینه استعلام‌ها و خدمات الکترونیک
استعلامات انتقال ملک شامل استعلام ثبت (مالکیت و بازداشت)، استعلام شهرداری، استعلام دارایی، استعلام تسهیلات بانکی (اگر ملک در رهن است)، هزینه پست، پیامک و خدمات الکترونیک دفترخانه می‌شود و جمعاً بین 150 تا 500 هزار تومان متغیر است.
