شکست خانه‌اولی‌ها در رینگ بازار اجاره
وضعیت نابسامان بازار مسکن سبب شده تا بسیاری از زوج‌های جوان توانایی مالی برای خرید یا رهن مسکن را نداشته باشند
تب تورم اجاره مسکن در مردادماه شکست و شتاب رشد21ماهه آن، به کف 3ساله رسید؛ اما نکته قابل‌تأمل این است که سقف مجاز افزایش اجاره‌بها 25درصد است و این شاخص در بهترین حالت باز هم 10واحد درصد بیشتر رشد کرده است.
به گزارش همشهری، میانگین رشد تورم اجاره شهری در مردادماه امسال نسبت به سال قبل ۳۴.۶درصد بوده که 8واحد درصد کمتر از دوره مشابه (مرداد1403 نسبت به مرداد1402) است. همچنین این رقم در مقابل دوره‌های مشابه از آبان 1401 تاکنون پایین‌تر بوده و از این منظر گواهی بر کاهش شتاب رشد تورم در بازار اجاره محسوب می‌شود.
نکته قابل‌تأمل این است که از زمان همه‌گیری کرونا (سال1399) تاکنون، همواره سقف افزایش مجاز اجاره‌بها در قراردادهای جدید یا تمدیدی در محدوده 25درصد برای تهران و 20درصد برای سایر نقاط شهری تصویب شده است.
بر این اساس، تورم بازار اجاره حتی بعد از فروکش‌کردن تب تورم در مرداد1404 همچنان 10واحد درصد در بهترین وضعیت با نرخ مصوب دولت اختلاف دارد.
نکته دیگر اینکه کاهش تورم اجاره در تابستان امسال بعد از جنگ 12روزه، کاهش نسبی تقاضا و همچنین مازاد عرضه واحدهای استیجاری بعد از خروج اتباع افغانستانی رخ داده و مستقیما ناشی از سیاستگذاری‌های حوزه مسکن استیجاری نبوده است.
اجاره‌بها در نقطه سربه‌سر با توان خانواده
گفت‌وگوی میدانی با مشاوران املاک شهر تهران حاکی از این است که در تابستان امسال، اغلب قراردادهای اجاره با سقف توان مالی خانوارهای متقاضی منعقد شده است نه قیمت پیشنهادی موجران. به بیانی دیگر، هزینه اجاره در بازار فعلی تا حد ممکن افزایش پیدا کرده و آنچه مانع افزایش بیش‌ازپیش آن شده، ناتوانی متقاضیان برای پرداخت مبالغ بالاتر بوده است.
بررسی اطلاعات منتشر‌شده از سوی مرکز آمار ایران نشان می‌دهد در مرداد، بیش از ۷۷درصد کالاهای خوراکی به‌عنوان بخش اساسی سبد مصرفی خانوار، رشد قیمتی بالای ۳۰درصد داشته‌اند و از میان ۵۳قلم کالای اساسی و پرمصرف خوراکی، قیمت 7کالا نسبت به مرداد سال قبل بیش از دو برابر شده، قیمت 19کالا افزایش بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصدی داشته و قیمت 15کالا رشد ۳۰ تا ۵۰ درصدی را تجربه کرده است.
بدیهی است که در این وضعیت، حداکثر توان خانوار به حفظ سبد حداقلی غذایی اختصاص پیدا کرده و برای هزینه مسکن قدرتی بیش از افزایش میانگین 34.6درصدی اجاره‌بها نداشته است.
شکست خانه‌اولی‌ها در رینگ بازار اجاره
مشاوران املاک می‌گویند نابسامانی بازار اجاره بیش از هر چیز به خانه‌اولی‌ها یعنی زوج‌های جوان آسیب‌زده است؛ چراکه آنها سرمایه قابل‌توجهی برای پرداخت رهن آپارتمان ندارند و در کنار سایر هزینه‌های آغاز زندگی نمی‌توانند مبالغ بالایی به‌عنوان اجاره پرداخت کنند.
