صراحت عمدی پزشکیان در بیان مشکلات اقتصادی، مثبت است / کشور را از نیروی متخصص محروم کرده ایم؛ دولت چه کار کند؟! / دولت با مخالفت نتوانست شنبه را تعطیل کند

فرارو- همزمان با اعلام اخباری پراکنده از کاهش ساعات کاری یا تعطیلات سراسری در برخی استان ها، مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران، در سخنانی انتقادی به وضعیت ناترازی های انرژی و وضعیت اقتصاد کشور پرداخته است. سخنانی که با واکنش هایی از سوی مخالفان دولت همراه شده و برخی منتقدان گفته اند رئیس جمهور نباید اینگونه صحبت کند.

به گزارش فرارو، مسعود پزشکیان در بخشی از سخنان خود  گفت: «ما الان در بخش‌های مختلف با مشکل روبه‌رو هستیم؛ آب، برق، گاز، بودجه و تورم. دیگر جایی نیست که مشکل نداشته باشیم. این‌ها دیگر انتخاب نیست، اجبار است. بخش زیادی از یارانه‌ها به دهک‌های پردرآمد می‌رسد، کسانی که چندین خودرو دارند و بیشترین مصرف را انجام می‌دهند. این منابع باید به سمت کسانی برود که واقعاً به آن نیاز دارند.»

به گزارش فرارو، «مرتضی افقه» اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه چمران اهواز در گفت‌و‌گو با فرارو به تحلیل شرایط موجود و سخنان اخیر مسعود پزشکیان پرداخته است:

اگر پزشکیان عمدا شرایط ناترازی و اقتصاد را مطرح کرده اقدام مثبتی است

مرتضی افقه به فرارو گفت: «برخی اعتراض کرده اند که چرا رئیس جمهور، اینطور علنی حرف زده و مشکلات را بیان کرده است. بله قاعدتا رئیس جمهور نباید با استیصال وضعیت مملکت را بیان کند. اما حدس میزنم که این سخنان آقای پزشکیان در تقابل با طرف های مقابل مطرح شده است؛ آنانی که هنوز درک درستی از شرایط موجود ندارند و در برابر فهم شرایط مقاومت دارند. این مقاومت شاید از دید رئیس جمهور، کشور را به شرایط سختی می برد. برخی میگویند این نوع صحبت ها به دشمن اطلاعات می دهد اما حقیقت این است که در تجربه جنگ 12 روزه دیدیم که اتفاقا دشمن به اندازه ای که بسیار بیش از این حرف هاست از عوامل نفوذ و جاسوسی استفاده کرده است. همچنین مشکلات آب و برق و کمبودها و تورم و مشکلات پساجنگ به حدی مشهود است که گفتن و نگفتن آن چه توسط رئیس جمهور و چه توسط رسانه ها، اطلاعات جدیدی به عوامل خارجی نمی دهد.»

وی افزود: «به نظر می رسد مخاطب آقای پزشکیان جناحی است که اتفاقا در تصمیم گیری کشور هم نقش دارند اما متوجه اوضاع نیستند یا نمی خواهند متوجه شوند. شاید آقای پزشکیان سعی کرده با این سخنرانی، افکار عمومی را با خود همراه کرده و مانع از تندروی طرف های مقابل شود. به هر حال این نکته هم درست است که آقای پزشکیان، برخی ویژگی های خاص هم دارند که عمدا یا سهوا مواردی را مطرح می کنند که مرسوم نیست یک مقام مسئول در این سطح مطرح کند. اگر ایشان عمدا این کار را می کنند اتفاقا مثبت است. اما اگر سهوی است، نشان می دهد که آقای پزشکیان هنوز با حساسیت های جایگاه خود کنار نیامده اند. هر چند حدس می زنم لااقل در این مورد خاص، سخنان رئیس جمهور عمدی است.»

کشور را از نیروی متخصص محروم کرده ایم؛ دولت چه کار کند؟!

این اقتصاددان در ادامه و درباره وضعیت تعطیلی ها و تاثیر آن بر اقتصاد و سخنان سخنگوی دولت در این باره گفت: «این که خانم مهاجرانی می گویند تعطیلات را به استان ها سپرده اند، به یک دعوا و جنجال برمی گردیم که بین تندروها و دیگران درباره تعطیلی پنجشنبه ها یا شنبه ها داشتیم. اکنون که دولت تصمیم گرفته به تعطیلات بیفزاید، برخی، پیشنهاد داده اند به جای چهارشنبه ها، شنبه ها تعطیل باشد. شنبه از این جهت توصیه می شود که اغلب کشورهای طرف تجارت ما، شنبه و یکشنبه تعطیل هستند. درواقع با اضافه شدن پنجشنبه و جمعه، عملا کشورمان 4 روز از مناسبات تجارت بین الملل، عقب خواهد افتاد. فکر می کنم چون دولت متوجه شده که نمی تواند در برابر مخالفت تندروها به شکل رسمی، شنبه را تعطیل کند، تصمیم گرفته به اتکای وضعیت انرژی، این امکان را به استانها واگذار کند که شنبه را تعطیل کنند. اما شرایط اقتصادی کشور به شکلی نیست که بتوان تعطیلی ها را افزایش دهد.»

وی افزود: «سال هاست که هشدار داده ام که وضعیت اقتصاد کشور رو به بحران است. اگر تولید کننده به دنبال سود باشد در شرایط فعلی به دنبال سود است اما اگر امید داشته باشد که دوباره به منطقه سود برگردد، در دوره ای که در منطقه زیان است تلاش می کند زیان خود را به حداقل برساند. متاسفانه اکنون در شرایط زیان قرار داریم و باید دید در این شرایط این زیان ها را باید چگونه به حداقل برسانیم. من معتقدم بخشی از مشکلات کشور به انتصابات و انتخاباتی مرتبط است که انجام می شود. عملا وقتی کشور را از نیروهای متخصص و با تجربه محروم کرده ایم، بعید می دانم دولت کار چندانی ترتیب دهد. اخیرا وزیر کشور مصاحبه ای انجام داده و گفته اند برای حل مشکلات ناترازی ها و مشکلات جانبی پس از آن در وهله اول باید جلوی مهاجرت بی رویه را بگیریم که البته این حرف، درست است. حتی ایشان به مسئله سیاست های مهاجرت معکوس غیر اجباری اشاره کرده اند. اما بحث مهاجرت بسیار پیچیده تر از این ها است.»

از اول انقلاب قرار بود سیستان و بلوچستان محرومیت زدایی شود

این استاد اقتصاد در ادامه گفت: «ای کاش وزیر کشور بگویند چه باید کرد که جلوی مهاجرت گرفته شود یا شهروندان شهرهای اطراف تهران راغب نشوند به تهران مهاجرت کنند. از ابتدای انقلاب تا کنون قرار بود مهاجرت به شکل متوازن انجام شود اما اکنون، استان تهران و برخی دیگر از استان های کشور به لحاظ شرایط و امکانات به حدی با استانهای محروم فاصله دارند که برخی به معنای واقعی کلمه از سر ناچاری به تهران مهاجرت می کنند. آقایان متخصص و سیاستگذار، هنوز با طرز تفکر دهه 1970 به موضوعات نگاه می کنند. هروقت صحبت از بهبود شرایط می شود به افزایش بودجه فکر می کنند. اما مشکل ما این است که بخش عمده ای از سرمایه و بودجه را در تهران متمرکز کرده ایم و نیروهای متخصص، مسلط و با تجربه را در این استان متمرکز کرده ایم. همچنین نیروی متخصص کافی در سایر استان ها نداریم.»

وی افزود: «اگر می خواهیم جلوی مهاجرت را بگیریم یا مهاجرت معکوس ترتیب دهیم باید به فکر عمران و آبادی استان های مختلف و به ویژه استان های محروم باشیم. راه حل این شرایط نیز فقط تخصیص بودجه نیست. بلکه باید قوی ترین نیروهای مدیریتی در این استان ها به کار گمارده شوند. نه فقط در حد استاندار. هم اکنون تهران یک روز در میان با قطعی برق مواجه است اما سایر استان ها، تقریبا هر روز و گاهی روزی 2 مرتبه قطعی برق دارند. این تمایز را وقتی مردم ببینند، راغب تر می شوند که مهاجرت کنند. افراد کم برخوردار و بیکار نیز به علت این که عمده سرمایه ها در تهران است و در این شهر، کار بیشتری پیدا می شود، به سمت تهران می آیند. سالهاست این حرف ها زده می شود اما ظاهرا بلد نیستند شرایط را بهبود دهند. برای توازن استان ها اول باید نیروهای تصمیم گیرنده استان ها را تقویت کنیم و از بین افراد شاخص و متخصص دست به انتخاب بزنیم. از اول انقلاب قرار بود سیستان و بلوچستان محرومیت زدایی شود. اکنون نه تنها محرومیت زدایی نشده، بلکه هر روز، بیشتر و بیشتر از سایر استانها فاصله گرفته است. »