۱۴ سال انتظار برای خانهدارشدن؛ تجمع مالکان معترض خانه‌های ناتمام مسکن مهر پردیس
این افراد در زمان ثبت‌نام خانه یعنی ۱۴ سال پیش، ۷۰ میلیون تومان پرداخت کردند، اما در ادامه گروهی از آن‌ها حدود پنج سال پیش خانه‌های نیمه‌کاره را تقریبا ۷۰۰ میلیون تومان فروختند که صاحبخانه‌های جدید هم هنوز بلاتکلیف‌اند.
بسیاری از خانواده‌ها که ۱۴ سال قبل برای دریافت مسکن مهر پردیس پول پرداخت کرده بودند، هنوز خانه‌دار نشده‌اند. این مالکان که اغلب هم توانایی مالی برای خرید خانه در پایتخت ندارند، در این سال‌ها در مناطق حاشیه‌ای و ضعیف شهر با رؤیای خانهدارشدن، اجاره‌نشینی کرده‌اند. آن‌ها در سال‌های گذشته تجمعات فراوانی داشته‌اند؛ آخرین آن هم مربوط می‌شود به چهارشنبه پانزدهم مردادماه.
به گزارش شرق، نزدیک به ۹۰ نفر از ساعت شش صبح در مقابل پروژه نیمه‌کاره تجمع کردند؛ اقدامی اعتراضی که تا ساعت ۹ شب هم ادامه داشت بدون اینکه نتیجه‌ای برای آن‌ها داشته باشد. آن‌ها در طول اعتراضات چادرهایی هم در محل برپا کرده بودند. معاون سیاسی فرمانداری پردیس در محل تجمع حضور داشت، البته فقط به عنوان ناظر، نه پاسخ‌دهنده. اعضای هیئت‌مدیره پروژه و مسئولان فنی هم به محل رفته بودند اما حضورشان بی‌فایده بود.
یکی از معترضان می‌گوید که در تمام روز، پاسخ شفافی به آن‌ها داده نشد: «منتظریم به ما بگویند چه کاری باید انجام بدهیم». نه پول‌شان را برمی‌گردانند و نه شرکت عمرانی پردیس حاضر به تهاتر است. به پیمانکاران پروژه پیشنهاد تهاتر داده شده، یعنی به‌جای پول، زمینی در همان منطقه به آن‌ها داده شود. اما پیمانکاران می‌گویند این زمین‌ها ارزشی ندارد. براساس آنچه مالکان خانه‌های نیمه‌کاره می‌گویند، هزارو ۴۱۰ واحد در قالب ساختمان‌های پنج‌طبقه، زیرساختی ندارد. گفته می‌شود ۹۰ درصد پروژه تعطیل است؛ نه آب دارد، نه برق و انشعاباتش هم وصل نیست.
آن‌ها پیش‌ازاین هم برای شنیدن پاسخ شفاف، بارها مقابل شرکت عمران و وزارت راه و شهرسازی تجمع کرده بودند. مالکان فاز هشت پردیس که از پیگیری‌ها خسته شده‌اند، به «شرق» می‌گویند همان زمان و قبل از ثبت‌نام برای این خانه‌ها فرم جیبی پر کرده‌اند تا مشخص شود در هیچ‌جا ملکی ندارند و با اینکه در اسناد، تعهد تحویل ۱۸ماهه به آن‌ها داده شده بود، بعد از مدتی تاریخ تحویل در تمام مدارک و اسناد حذف شد و همین موضوع، پیگیری‌ها برای تحویل خانه را برای‌شان پیچیده‌تر کرده است.
این افراد در زمان ثبت‌نام خانه یعنی ۱۴ سال پیش، ۷۰ میلیون تومان پرداخت کردند، اما در ادامه گروهی از آن‌ها حدود پنج سال پیش خانه‌های نیمه‌کاره را تقریبا ۷۰۰ میلیون تومان فروختند که صاحبخانه‌های جدید هم هنوز بلاتکلیف‌اند. براساس آخرین آمارهای سال ۱۴۰۱، از مجموع دو میلیون واحد مسکن مهر ساخته‌شده در کشور، ۸۰۰ هزار واحد از سوی تعاونی‌ها تکمیل و تحویل داده شده و ۴۰ هزار واحد در دست تکمیل است.
این طرح در دوره ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد با هدف توسعه زیرساخت‌های مسکونی و ایجاد فرصت‌های سکونت مناسب برای مردم تدوین و مدتی بعد پروژه افتتاح شد، اما تاکنون بسیاری از این خانه‌ها ساخته نشده و مالکان منتظر تکمیل خانه‌های خود هستند. مخاطبان مسکن مهر از همان ابتدا قشر ضعیف جامعه بودند؛ اما حالا همان افراد به دلیل افزایش اجاره‌خانه، مجبور به سکونت در مناطق حاشیه‌ای شهر هستند.
در سال‌های گذشته مالکان به طور پیوسته تجمع‌های اعتراضی داشته‌اند و مسئولان هم بارها درباره چالش‌های تکمیل مسکن مهر حرف زده‌اند. به‌طوری‌که در سال ۹۳ بیش از ۲۰۰ نفر از مالکان خانه‌های پردیس، مقابل وزارت راه و شهرسازی تجمع کردند تا پاسخی دریافت کنند اما پیگیری‌های‌شان بی‌نتیجه ماند، اما پرونده باز مسکن مهر در سال ۱۴۰۱ از سوی رئیس‌جمهور وقت مطرح شد؛ چراکه وقفه هشت‌ساله‌ای در تکمیل و تحویل واحدهای مسکونی ایجاد شده بود و متقاضیان را نگران کرده بود.
در این سال‌ها پروژه ساخت گاهی با کندی پیش رفت و گاهی هم متوقف شد. امسال شهرام ملکی، معاون وزیر راه و شهرسازی، درباره بسته‌شدن پرونده مسکن مهر در شهرهای جدید به‌ویژه در پردیس گفت: «منابع مالی مورد نیاز برای تکمیل مسکن مهر از طریق صندوق ملی مسکن و ظرفیت‌هایی که در سال‌های قبل در قانون بودجه بوده، تأمین می‌شود، اما در بودجه سال ۱۴۰۳ این ظرفیت‌ها وجود نداشته است».
او این را هم اضافه کرد: «امیدواریم در ردیف‌های اعتباری بودجه سال آینده بتوانیم منابع مورد نیاز برای تکمیل و اتمام پروژه‌های مسکن مهر را وارد کنیم، چراکه برای تکمیل این پروژه‌ها بیش از ۶.۴ همت نقدینگی نیاز است». با این حال پیگیری خبرنگار «شرق» برای پاسخ‌گویی از طرف شرکت عمرانی پردیس درباره وضعیت پروژه و زمان تحویل خانه‌ها بی‌نتیجه ماند.
سکونت اجباری در حاشیه
یکی از مالکان مسکن مهر پردیس که مبتلا به یک بیماری خاص است، می‌گوید فشار مالی زیادی بابت تأمین هزینه‌های درمان و اجاره‌خانه بر او وارد شده است.
این مرد جوان، به دلیل هزینه بالای اجاره‌نشینی، حالا در منطقه‌ای زندگی می‌کند که به گفته خودش، محیط مناسبی برای کودکان نیست و در همین شرایط هم حتی برای تأمین رهن سال جدید، پول کافی ندارد: «این خانه را پنج سال قبل ۷۰۰ میلیون از یک شخص خریدم. همان زمان پیگیری‌هایی انجام دادم تا به طور دقیق بدانم این خانه را چه زمان به من تحویل خواهند داد. گفته بودند یک‌ساله آماده می‌شود که حالا پنج سال گذشته است.
حتی سال قبل وزیر راه و شهرسازی سر پروژه آمد و وضعیت خانه‌های ما را دید. مدتی بعد از آن، ساخت‌وساز خوب پیش رفت اما در سال جدید پروژه بار دیگر خوابید. تاکنون چند پیمانکار آمده و رفته‌اند تا کار را تمام کنند، اما همه آن‌ها بر سر مسائل مالی دچار مشکل می‌شوند و کار را نیمه‌کاره رها می‌کنند و می‌روند.
در سند موقت پنج‌برگی ما، شرکت عمران بر روی تاریخ تحویل خط کشیده و در این شرایط تاریخ تحویل خانه‌ها مشخص نیست. درحالی‌که همان ابتدا گفته بودند ۱۸ماهه این خانه‌ها را تحویل می‌دهند. به همین دلیل است که تا همین حالا پیگیری‌های ما به جایی نرسیده است». این مالک هم مانند بسیاری دیگر منتظر دریافت کلید واحدش است: «من و خانواده‌ام چند سال شده که منتظریم تا زودتر در خانه خودمان مستقر شویم. در این سال‌ها مستأجر بودیم و هر سال هم با افزایش کرایه و پول پیش مجبورم خانه‌های کوچک‌تر و دورافتاده‌تر اجاره کنم.
الان در جایی که ساکن هستیم، منطقه‌ای از بومهن است که تنها به دلیل اجاره پایین آن را اجاره کردیم و جای مناسبی برای خانواده‌هایی که کودک دارند، نیست. چاره‌ای هم نداریم. وقتی پول پیش کم داشته باشی، حق انتخاب چندانی هم نداری. ما ماهی ۱۵ میلیون اجاره پرداخت می‌کنیم، چون پول پیش کم داشتیم که حدود ۲۰۰ میلیون تومان است. امیدوارم امسال خانه‌ها را تحویل دهند، چون وقتی به پول پیش خانه آینده فکر می‌کنم، قلبم درد می‌گیرد».
خانواده‌ها از هم پاشیدند
یکی دیگر از مالکان، پدر خانواده است که در تمام این سال‌ها منتظر بود تا زودتر در خانه خودش مستقر شود. اما هر سال با افزایش کرایه‌ها، پیگیری‌اش برای پروژه مسکن مهر پردیس بیشتر شده و به همان اندازه هم پاسخ کمتری دریافت کرده است: «بیشتر مالکان در سال‌های ۹۱ و ۹۲ پرداختی این خانه‌ها را انجام داده‌اند اما بعد از آن به ما گفتند این زمین‌ها شاکی خصوصی داشته که همین کار ساخت را عقب انداخته است. پیمانکار شروع به کار کرد اما ما متوجه نشدیم چرا پیمانکار عوض شد. پیمانکار بعدی کار ساخت را ادامه داد تا اینکه کرونا شیوع پیدا کرد. شیوع این ویروس کار را متوقف کرد.
کرونا که فروکش کرد، ساخت‌وساز دوباره شروع شد ولی پیمانکار اعتراض داشت که شرکت عمران طبق تعهدی که داشته، پولش را که حدود ۷۰ میلیارد بود، نمی‌دهد و دوباره کار متوقف شد. بعد هم تورم شدت گرفت و پیمانکار گفت باید هزینه‌ها به‌روزرسانی شود و با این شرایط نمی‌توان کار را پیش برد. ما مالکان برای پیگیری به شرکت عمران رفتیم که همان روز شهردار و فرماندار و پلیس هم آمدند. بعد از آن کار دوباره از سر گرفته شد ولی کارشکنی‌های شرکت عمران هم شروع شد.
در نهایت این پیمانکار خلع‌ید شد که کار به شکایت رسید تا پول پیمانکار پرداخت شود». طبق گفته‌های مالکان، بسیاری از خانواده‌ها به دلیل این بدقولی در تحویل خانه حتی تا مرز جدایی پیش رفتند: «ساخت این خانه در طول این سال‌ها با هزاران چالش همراه بوده و هنوز بعد از ۱۴ سال خانه‌های ما را تحویل نداده‌اند. بیشتر مالکان که حدود هزارو ۴۱۰ واحد هستند، الان مستأجرانی از قشر پایین جامعه به حساب می‌آیند.
تعدادی از افراد طی این سال‌ها به دلیل فشارهای مالی که تحمل کردند، فوت کردند و خانه به ورثه که کودکان قد و نیم‌قد هستند، رسیده. آن‌ها هم که دست‌شان به جایی نمی‌رسد. افراد دیگری هم هستند که بیماری‌های خاص دارند و علاوه بر هزینه‌های درمان، باید پول اجاره هم پرداخت کنند. مثلا خود من اجاره‌نشین هستم و صاحبخانه با اینکه خیلی با ما راه آمده، اما من ماهی ۱۵ میلیون تومان اجاره پرداخت می‌کنم. با همه اینها شهریورماه، باید برویم و خانه را تحویل دهیم.
می‌دانم برای اجاره خانه جدید باید پول پیش و اجاره بیشتری پرداخت کنم که برای من واقعا سخت است. قرار بود این خانه‌ها را ۱۸ماهه به ما تحویل دهند و حالا ۱۴ سال از آن روز می‌گذرد. یکی از مالکان آن‌قدر در شرایط سختی است که می‌گفت «فقط بگذارند در همان فضای نیمه‌ساخته‌شده من حتی در چادر زندگی کنم»، چون توان مالی ندارد و همین باعث درگیری بین او و پیمانکار شده بود. در بین این افراد، بسیاری زندگی زناشویی‌شان با مشکل مواجه شده و از هم جدا شدند. ولی این موضوعات اصلا دیده نمی‌شود که یک بدقولی برای تحویل خانه چقدر برای خانواده‌ها مشکل‌آفرینی کرده است».
حذف تاریخ تحویل خانه‌ها از تمام اسناد
زن دیگری که شرایطی مشابه دیگران دارد، به «شرق» می‌گوید که تاریخ تحویل خانه‌ها از تمام اسناد حذف شده و مقصر شرکت عمران است. او سال ۹۱ برای دریافت خانه ثبت‌نام کرده و واریزی را انجام داده بود: «بعد از دیدار وزیر راه و شهرسازی در سال قبل، پروژه رشد خوبی داشت ولی باز هم حدود پنج ماه شده که پروژه خوابیده و همه همچنان در رؤیای
خانه‌دار شدن هستیم. همان اول همه ما فرم جیبی از دارایی‌های خود پر کردیم که مثلا ملک یا زمینی در هیچ کجای کشور نداشته باشیم. یعنی بحث کلی مسکن مهر برای خانواده‌هایی بوده که از قشر ضعیف هستند و قصدشان خانه‌دار شدن ما بوده ولی تا الان فقط فشار اقتصادی و درگیری‌های جانبی ما را بیشتر کرده‌اند و هنوز هم خانه‌ای نداریم. می‌توان گفت ۹۰ درصدمان واقعا از خانواده‌های ضعیف هستیم.
در بین ما خانواده‌هایی هستند که به دلیل این وقفه چندساله زندگی‌های‌شان از هم پاشیده است. هر چند ماه هم کارفرما و مدیران تغییر می‌کنند و ماجرا از نو شروع می‌شود؛ این هم روشی برای فریب مردم است، چون با هر تغییر مدیریت کار به وقفه می‌افتد و زمان می‌برد تا آن مسئول در جریان کل پروژه قرار گیرد که باز دوباره تغییر می‌کند. جالب آنکه در مدارک موجود تاریخ تحویل را در همه جا حذف کرده‌اند و برای همین دیگر دست ما به جایی بند نیست».
پول پیش خانه را برای مسکن مهر داده بودم
«پول پیش خانه‌ام را برای مسکن مهر دادم و در تمام این سال‌ها برای جمع‌کردن پول پیش مجدد فشار مالی تحمل کردم و هنوز هم خانه‌دار نشده‌ام». این بخشی از صحبت‌های یکی از مالکان است. او به «شرق» می‌گوید: «در این سال‌ها بارها پروژه متوقف شده و تمام این وقفه‌ها برای ما هزینه است. می‌دانم همه کسانی که منتظرند تا خانه‌های‌شان را دریافت کنند، واقعا نیازمندند.
آن‌ها در حاشیه شهر یا مناطق ضعیف خانه اجاره کرده و منتظرند خانه‌های‌شان را زودتر تحویل دهند. خودم پول پیش خانه‌ام را برای خرید مسکن مهر دادم و در طول این سال‌ها با فشار اقتصادی برای اجاره خانه پول پیش جمع کردم. چند ماه دیگر برای جابه‌جایی خانه‌ها سر سال می‌شود و عزا گرفته‌ام که چطور پول پیشم را افزایش دهم و می‌دانم خیلی از مالکان هم شرایط مشابه من را دارند».
