همه سناریوهای افزایش حقوق سال ۹۹

سه سناریو برای تعیین حقوق کارگران برای سال بعد مطرح است. بعضی بر اساس سبد معیشت حقوق احتمالی سال آینده را حدس میزنند، بعضی بر اساس نرخ تورم میزان افزایش حقوق را پیشبینی میکنند و بعضی با نسبت و تناسب بین حقوق کارگری و کارمندی، به دنبال پیدا کردن رقم معقول برای حقوق کارگران در سال آینده هستند.
تصویب سبد معیشت پنج میلیونی برای کارگران
هر سال کارگروه دستمزد، رقمی را به عنوان سبد معیشت در نظر میگیرد. پیش از این ارقامی در حدود شش میلیون تومان برای سبد معیشت پیشنهاد شده بود که خیلی امیدوارانه به نظر میرسید. تا اینکه در نهایت با توافق طرفین، سبد معیشت حول و حوش پنج میلیون تومان تعیین شد. البته همین رقم چهار میلیون و ۹۴۰ هزار تومانی هم نهایتا کلی چکش کاری میشود و تا نهایی شدن فاصله زیادی دارد. این رقم نسبت به سال گذشته حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان افزایش داشته است.
حقوق کارگران چه رابطهای با سبد معیشت دارد؟
مقایسه رقم سه میلیون و ۷۵۰ هزار تومانی با پایه حقوق یک میلیون و ۵۱۶ هزار تومانی نشان میدهد سال گذشته نتیجه نهایی جلسات کارگروه دستمزد، تقریبا ۴۰ درصد مبلغ سبد معیشت کارگران بود. اگر امسال هم نتیجه نهایی نسبت مشابهی با رقم سبد معیشت داشته باشد، میتوان تا حدودی پایه حقوق سال ۹۹ را پیشبینی کرد. با توجه به رقم چهار میلیون و ۹۴۰ هزار تومانی سبد معیشت، احتمال دارد پایه حقوق سال آینده رقمی حدود دو میلیون تومان باشد. این مورد در صورتی اتفاق میافتد که افزایش حقوق ۳۳ درصدی در این کارگروه تصویب شود.
بعضی رابطه بین حداقل حقوق کارگران و سبد معیشت را طور دیگری تفسیر میکنند. آنها میگویند برای عقب نماندن دریافتی کارگران از خرجها روزمره، به همان میزان که سبد معیشت بالا رفته، حداقل حقوق هم باید افزایش پیدا کند. آنها میگویند از آنجا سبد معیشت تعیین شده یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بالاتر از رقم سال قبل است، پس حداقل حقوق هم باید یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان افزایش پیدا کند و به دو میلیون و ۷۰۰ هزار تومان برسد. البته این رقم خیلی خوشبینانه است. چراکه در این صورت حقوق کارگران باید ۸۰ درصد افزایش پیدا کند که هیچجوره با نرخ تورم همخوانی ندارد و بعید است کارفرمایان زیر بار چنین افزایشی بروند.
افزایش حقوق چه رابطهای با تورم دارد؟
سال گذشته موقع تصمیمگیری برای پایه حقوق یک میلیون و ۵۱۶ هزار تومانی سال ۹۸، تورم نقطه به نقطه به ۴۲.۳ درصد رسیده بود و تورم سالانه در محدوده ۲۳.۵ درصد قرار داشت. با این وجود نهایتا افزایش حقوق ۳۶.۵ درصدی برای سال ۹۸ تصویب شد. به عبارتی باید میتوان گفت: افزایش حقوق مصوب پارسال، درصدی بین تورم نقطه به نقطه و تورم سالانه بود.
باید توجه داشته باشید که تورم نقطه به نقطه یعنی افزایش قیمت کالاها و خدمات در بهمن ماه، نسبت به بهمن سال قبل. در طرف مقابل تورم سالانه یعنی افزایش میانگین قیمت کالاها و خدمات در یک سال گذشته، نسبت به یک سال قبلتر. در زمانهایی که نرخ تورم اوج میگیرد، در ابتدا تورم نقطه به نقطه افزایش پیدا میکند و تورم سالانه آن را دنبال میکند. برای همین پارسال تورم نقطه به نقطه نسبت به سالانه بالاتر بود. امسال وضعیت برعکس است. آخرین گزارش مرکز آمار نشان میدهد تورم نقطه به نقطه بهمنماه امسال به ۲۵ درصد رسیده و تورم سالانه حدود ۳۷ درصد است. همانطور که مشاهده میشود سیر تورم رو به پایین است و برای همین تورم نقطه به نقطه رقمی پایینتر از تورم سالانه دارد.
اگر مثل پارسال افزایش حقوق کارگران رقمی بین تورم نقطه به نقطه و سالانه در نظر گرفته شود، میتوان گفت احتمالا حداقل حقوق کارگری برای سال ۹۹ رقمی بین یک میلیون و ۸۹۵ هزار تا دو میلیون و ۷۶ هزار تومان خواهد بود. در این صورت پیشبینی سناریو اول مبنی بر رابطه حقوق کارگران با سبد معیشت، با این سناریو منطبق خواهد بود. چراکه پایه حقوق دو میلیونی به معنای افزایش ۳۳ درصدی حقوق کارگران است که در بازه ۲۵ و ۳۷ که در نظر گرفته شده. این مورد احتمال تصویب پایه حقوق دو میلیونی برای سال آینده را بیشتر میکند.