چهارمین دانش آموز نیز جان خود را از دست داد
ابعاد فاجعه در زاهدان

حادثه زاهدان نشان می دهد که اساسا نمی توان امیدوار بود که از حوادثی از این دست درسی گرفته و تجربه ای اندوخته شود. بی تردید این حوادث به شهروندان القا می کند که فرزندانشان در مدارس امنیت جانی ندارند، پیشتر نیز امنیت اخلاقی، روحی و روانی دانش اموزان با حوادثی همچون آزار جنسی در مدرسه معین تهران زیر سوال رفته بود.

به گزارش فرارو، حوالی ظهر روز سه شنبه خبرگزاریها از آتش سوزی در مدرسه پیش دبستانی غیردولتی "اسوه حسنه" در خیابان مصطفی خمین شهر زاهدان خبر دادند، حادثه ای که در آن بیش از پنجاه دانش آموز نجات یافتند. همزمان رسانه ها از گرفتار شدن ۴ دختر دانش آموز در این آتش سوزی خبر دادند.
بلافاصله پس از انتشار این خبر اعلام شد که مدیر و معاون آموزشی این مدرسه بازداشت شدند. به گفته دادستان عمومی و انقلاب زاهدان "قصور این افراد محرز شده است."
علیرضا نخعی، مدیر کل آموزش و پرورش استان سیستان و بلوچستان نیز پس از حادثه ضمن ابراز تالم شدید از درگذشت دانش آموزان معصوم این حادثه آتشسوزی ضمن بیان اینکه در بررسیهای اولیه از سانحه کوتاهی بعضی همکاران ما مشخص شد که لازم است مراتب تاسف و عذرخواهی خویش را از خانوادههای محترم دانشآموزان اعلام نماییم گفت: "علت این حادثه از سوی آتش نشانی، آتش گرفتن بخاری نفتی اعلام شده است."
ظاهرا کف کلاسهای این مرکز پیش دبستانی موکت بوده است که در گسترش آتش سوزی بسیار اثر داشته است.
در متن استعفای ملک محمد سنجرانی مدیر آموزش و پرورش ناحیه دو زاهدان خطاب به مدیر کل آموزش و پرورش استان آمده است: "باسلام واحترام ضمن عرض تسلیت با عنایت به حادثه دلخراش آتش سوزی پیش دبستانی و دبستان غیر دولتی دخترانه اسوه حسنه در حوزه مسوولیت اینجانب که علیرغم تمامی حساسیتهای ویژه، مکاتبات متعدد، پیگیریها و نظارت مستمر منجر به این رخداد ناگوار و رنجش و تالم روحی و روانی خانوادههای داغدار این مدرسه گردید، فارغ از اینکه مقصر این حادثه کیست بنده بعنوان متولی اصلی امر آموزش و پرورش این ناحیه قصد هیچ گونه توجیهی ندارم و احساس میکنم فرزند و نوه ام را در این حادثه تلخ از دست داده ام فلذا به نشانه احساس مسوولیت اجتماعی و ابراز همدردی استعفای خودم را از مسوولیت آموزش و پرورش ناحیه ۲ زاهدان تقدیم میدارم. "

حادثه چگونه رخ داد؟
او افزود: «پس از اینکه معلمان متوجه حادثه شدند، دانشآموزان را از مدرسه خارج کرده و آتشنشانی و اورژانس را مطلع کردند، اما متأسفانه ۴ کودک دچار سوختگی گسترده شده و متأسفانه ۳ دانشآموز فوت شدند. در جلسات مختلف با مسئولان آموزش و پرورش و نوسازی مدارس، ابعاد مختلف این حادثه را پیگیر هستیم. حدود یک ماه قبل این مدرسه به فضای جدید نقل مکان کرده است، اما هنوز تأییدیه نوسازی و استحکام بنا را نگرفته بود و برای گرفتن مجوز فقط مکاتبه کرده بود. این مدرسه از سال ۹۲ پیشدبستانی بوده و امسال هم توانست ضمیمه کلاس اول بگیرد، ولی هنوز این فضای جدید تأییدیه نوسازی نداشته است.»
محمد خرم مشاور وزیر آموزش و پرورش نیز به محل حادثه سفر کرد و گزارشی درباره حادثه ارائه نمود. او در پاسخ به اینکه چرا این مدرسه طبق اعلام مسئولان، پس از جابجایی مکان فیزیکی، بدون دریافت تاییدیه از سازمان نوسازی مدارس فعالیت کرده است؟ گفت: "ساختمان قبلی مدرسه استیجاری و مهلت تخلیه آن آخر آبان ماه بوده است. چون صاحب ملک اصرار داشته ملک زودتر تخلیه شود، مدیر مدرسه ۱۳ آبان ماه برای تغییر مکان به منطقه نامه میفرستد و ۱۵ آبان مکاتبهای با سازمان نوسازی انجام میشود. یک فاصله ۴۵ روزه وجود دارد که باید پاسخ مکاتبات داده میشد، ولی تا مدرسه مجوز را نمیگرفته نباید ساختمانش را جابجا میکرد."

خرم همچنین با اشاره به اینکه مشکل ما در زاهدان این است که اغلب ساختمانها از بخاری نفتی استفاده میکنند و اینطور نبوده که آموزش و پرورش کوتاهی کرده و مدارس را به بخاریهای گازی مجهز نکرده باشد گفت: "امید است بتوانیم با وزارت نیرو هماهنگی کنیم تا با توجه به اینکه زمستان پیش روست بخاریهای نفتی را جمع و از برق استفاده کنیم."
مشاور و نماینده ویژه وزیر آموزش و پرورش در حادثه زاهدان با بیان اینکه آموزش و پرورش استان در ارسال بخشنامههای ایمنی کوتاهی انجام نداده است، گفت: «بازرسیها انجام و تذکرات لازم داده شده بود، اما در حال بررسی ابعاد دیگر حادثه هستیم. یک مورد دیگر این است که آموزشهای ما به بچهها عموما در رابطه با زلزله بوده و باید به دانش آموزان یاد بدهیم در مواقع بروز حوادثی، چون آتش سوزی چه کنند. به نظر میرسد بچهها به جای خروج از کلاس به زیر نیمکت و گوشه کلاس پناه برده بودند که معمولا مدل پناه بردن در هنگام زلزله است.»

یادآوری شین آباد و سندروم فراموشی
این اولین بار نیست که تعدادی از دانش آموزان در اثر آتش سوزی و عدم رعایت نکات ایمنی در مدارس قربانی میشوند. حداقل به چهار حادثه میتوان اشاره کرد که بیش از ۵۰ قربانی داشته است.
حوادثی که اکثرا در اوایل فصل سرما رخ داده است. حادثه روستای بیجار سر گیلان در بهمن ۷۶، آتش سوزی مدرسه روستای سفیلان در چهارمحال و بختیاری در آبان ۸۳، حریق مدرسه شهید رحیمی روستای درودزن در آذر ۸۵، زبانه کشیدن آتش در خوابگاه شبانهروزی در منطقه چاه رحمان سیستان و بلوچستان در آبان ۸۹ و آتش سوزی مدرسه شین آباد در آذر ۹۱ از جمله این حوادث تلخ اند.
حادثه زاهدان در همان لحظات ابتدایی بی درنگ هر کسی را به یاد حادثه تلخ و تکاندهنده مدرسه روستای شین آباد انداخت، روستایی در شهر مرزی پیرانشهر. در آن حادثه به دلیل نقص سیستم گرمایشی ۲۹ دانشآموز دختر دچار سوختگی شدند که دو نفر از آنها بر اثر شدت جراحات وارده فوت کردند. همچنین انگشتان سه تن از دانشآموزان به دلیل شدت سوختگی و عدم قبول پیوند قطع شد. حادثه شین آباد تاثیر روحی و روانی مخربی بر روی دانش آموزان حادثه دیده گذاشت. صمات سنگین آن هنوز هم ادامه دارد و پرونده شین آباد هنوز باز است.
پس از آن حادثه نیز مدیران آموزش و پرورش از انجام کارهای برای عدم تکرار حادثه مشابه شین آباد خبر دادند، انتظار میرفت آن حادثه تبدیل به درس عبرت و یا تجربه گرانقیمت برای پیشگیری حوادث مشابه شود. اما به نظر میرسد شین آباد خیلی زود فراموش شده است، همچون حوادث قبل از آن چرا که حالا شش سال پس از شین آباد حادثه مشابهی در زاهدان رخ داده است. البته این حادثه با حادثه شین آباد فرق عمده ای دارد، اگر حادثه شین آباد در روستایی دور افتاده رخ داد حادثه زاهدان در مرکز استان و در قلب یک شهر رخ داده است.