بحران بدهی یونان از منظر «نظریه بازی‌ها»
پایان تلخ «معمای زندانی» در انتظار یونان؟
وزیر اقتصاد یونان به نظریه بازی کاملا تسلط دارد. آیا می‌توان با تکیه بر رویکرد وزیر اقتصاد یونان، نتیجه مذاکرات کشورهای عضو اتحادیه اروپا را پیش‌بینی کرد؟ مارکوس میلر استاد اقتصاد دانشگاه وارویک انگلستان به دنبال پاسخ این سوال است.
فرارو- وزیر اقتصاد یونان به نظریه بازی کاملا تسلط دارد. آیا می‌توان با تکیه بر رویکرد وزیر اقتصاد یونان، نتیجه مذاکرات کشورهای عضو اتحادیه اروپا را پیش‌بینی کرد؟ مارکوس میلر استاد اقتصاد دانشگاه وارویک انگلستان به دنبال پاسخ این سوال است.
به گزارش فرارو به نقل از بی‌بی‌سی ورد، «نظریه بازی» مفهومی فراتر از عنوانش نیست. این نظریه در حقیقت به استفاده از بازی برای مطالعه رفتار و رویه‌های تصمیم‌گیری اشاره دارد.
به گزارش فرارو به نقل از بی‌بی‌سی ورد، «نظریه بازی» مفهومی فراتر از عنوانش نیست. این نظریه در حقیقت به استفاده از بازی برای مطالعه رفتار و رویه‌های تصمیم‌گیری اشاره دارد.
همان‌طور که گفتیم نظریه بازی به مطالعه رفتار اشخاص در روند تصمیم‌گیری می‌پردازد. در نمونه فوق هیچ یک از دو زندانی به دیگری اعتماد ندارد. از نظر منطقی، هر یک چه تصمیمی را اتخاذ خواهند کرد؟ باید به حال هر دو متهم تاسف خورد، زیرا تصمیمی که آن دو می‌گیرند زندانبان را خوشحال خواهد کرد. طبق نظریه بازی، هر دو متهم اعتراف خواهند کرد.
اکنون می‌خواهیم نظریه بازی را بر روی بحران پیش روی یونان اعمال کنیم. در چند روز آینده این کشور باید با دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا به تصمیمی واحد مبنی بر پرداخت بدهی‌های یونان برسند. آیا سرانجام این مذاکرات مانند پایان تلخ «معمای زندانی» خواهد بود؟
با تمام این اوصاف، نظریه بازی بر روی موارد این چنینی که تصمیم هر فرد به رفتار و تصمیم‌های دیگری وابسته است اعمال می‌شود. از آنجایی که در جهان هیچ قطعیتی وجود ندارد، می‌تواند گفت که فرصت‌های تصادفی هم نقشی دارند و نظریه بازی نیز به آن توجه دارد.
یانیس واروفاکیس
حالا باید دید که یانیس واروفاکیس چگونه با دیگر اعضای منطقه یورو کنار خواهد آمد؟ احتمالا یانیس واروفاکیس تصمیمات خود را در یک نمودار درختی (پایین) کشیده که یونان و منطقه یورو دو عضو کلیدی آن هستند. او بی‌شک چندین عامل بیرونی اثرگذار بر تصمیم نهایی را نیز آورده است که در واژگان تخصصی نظریه بازی به این عوامل بیرونی «طبیعت» و یا «ماهیت» گفته می‌شود.
نتیجه بازی هر یک از طرفین (یونان و منطقه یورو) در پرانتز به صورت صفر و یک مشخص شده است. حاصل (0. 1) برای یونان یک نتیجه خوب و برای منطقه یورو یک نتیجه بد است. اما حاصل (1. 1) برای هر دو طرف خوب است و (0. 0) برای هیچ یک خوب نیست.
حالا برای اینکه مشخص شود دیگر کشورهای عضو منطقه یورو چه واکنشی خواهند داشت، باید دید که هر کشور با پذیرش یا عدم پذیرش برنامه پیشنهادی یونان به چه منافعی دست خواهد یافت. اگر منطقه یورو این توافق را بپذیرد بنابراین اتحادیه مالی اروپا بدون تغییر به کار خود ادامه خواهد داد، اما این اتحادیه باید قوانین سخت‌گیرانه سیاست مالی خود در قبال یونان را نرم‌تر کند و نسبت به بدهی‌های یونان تا حدودی متضرر شود. با این کار می‌توان به حاصل نهایی منطقه یورو (4.3) داد تا حاصل کلی هر دو طرف (4.3، 1) باشد.
احتمال اول خروج یونان از منطقه یورو است که در این صورت فقط یونان از منطقه یورو خارج شده و دیگر کشورهای عضو با خوشحالی به آینده نگاه می‌کنند.
احتمال دوم این است که با خروج یونان شاهد سقوط منطقه یورو باشیم.
همان‌طور که مشخص است سناریوی اول برای یونان خیلی بد تمام خواهد شد ولی آسیب جدی به منطقه یورو وارد نخواهد کرد که حاصل نهاییِ آن در نمودار با (1. 0) مشخص شده است. احتمال دوم اما برای همه کشورهای عضو بد است و حاصل آن نیز با (0. 0) مشخص شده است.
حقیقت ماجرا این است که هیچ کس نمی‌داند دقیقا چه اتفاقی رخ خواهد داد، بنابراین عوامل بیرونی یا همان «طبیعت» در اینجا بسیار حائز اهمیت است. اگر هر دو چشم‌انداز به یک اندازه محتمل باشند، می‌توان گفت حاصل کلیِ موردِ انتظار برای هر دو طرف چندان خوب نخواهد بود.
اگر همه چیز به همین شکل پیش رود، در آخر ماه جاری میلادی شاهد توافقی بدون نکول فنی یونان خواهیم بود. اما همه چیز به این وابسته است که برنامه توافق شده چگونه پیش خواهد رفت.
