"بشار اسد" در پی چیست؟

مهلت ثبت نام انتخابات ریاست جمهوری سوریه پنجشنبه گذشته به پایان رسید و بشار اسد در کنار 23 نفر دیگر کاندیدای این انتخابات شدند. قرار است انتخابات ریاست جمهوری سوریه برای سوری های مقیم خارج در 7 خرداد و در داخل سوریه در 13 خرداد برگزار شود.

دکتر داوود هرمیداس باوند استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو گفت: «در شرایطی که تلفات سنگین انسانی بسیار بالاست و شهرهای بزرگ عمدتا ویران شده اند و هنوز در پیرامون دمشق درگیری ها وجود دارد، برگزاری انتخابات در سراسر سوریه عملی نیست و برگزاری انتخابات محدود به مناطقی خواهد بود که تحت کنترل دولت سوریه است.»

وی ادامه داد: «لذا به نظر می رسد هدف از برگزاری این انتخابات این است که نشان داده شود بشار اسد در مناطقی که انتخابات برگزار می شود همچنان محبوبیت مردمی دارد.»

وی افزود: «اما از نظر جامعه بین الملل به دلیل فرایند جنگ های داخلی که مصداق جنایت علیه بشری (از سوی دو طرف و با نسبت متفاوت) است، بعید است که این انتخابات مشروعیت موردنظر را برای دولت اسد ایجاد کند.»

باوند در پاسخ به این سوال که با توجه به پیشروی های اخیر ارتش سوریه، بیان برگزاری انتخابات چه معنایی دارد؟، گفت: «اگرچه اکنون مناطقی مثل حلب تا حدودی خالی از سکنه است، اما اگر دولت موفق شود اراضی در دست مخالفین را پس بگیرد تا حدودی موضع دولت سوریه تثبیت خواهد شد.»

وی ادامه داد: «لذا حتی ممکن است مخالفین هم به این نتیجه برسند که ادامه این وضعیت به هدف موردنظر آنها (سرنگونی اسد) منجر نخواهد شد و بعید است هم که در آینده نزدیک چنین اتفاقی روی دهد؛ بنابراین ممکن است بر آنها فکری ثانوی ایجاد شود که باید چه کنند.»

وی افزود: «اما از سوی دیگر پیروزی اسد اگرچه در استمرار نظام وی موثر است اما به طور کلی مشروعیت وی به عنوان رئیس دولتی که مشروعیت کلی داشته باشد به دلیل فرایند مجموعه رخدادها با علامت سوال بزرگی روبرو است.»

باوند در پاسخ به این سوال که کاندیداتوری اسد با توجه به خط قرمز بودن این موضوع برای معارضین را چگونه ارزیابی می کنید؟، گفت: «به هر حال هر کس از ظن خود در صدد اقدام برمی آید. اسد قصد دارد به جامعه بین الملل نشان دهد که هنوز پایگاه مردمی دارد و نتایج انتخابات نشان دهنده این موضوع خواهد بود.»

وی ادامه داد: «مخالفین هم طبیعی است که در مقام مخالفت و تمایل برای تغییر وضع موجود کاندیداتوری اسد را مورد سوال قرار دهند. لذا آنها معتقدند اگر قرار است انتخاباتی هم انجام شود باید اسد در آن حضور نداشته باشد.»

این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که چقدر امکان دارد سناریویی مبنی بر کنار رفتن اسد از قدرت در یک فرایند دموکراتیک (انتخابات) طراحی شده باشد؟، گفت: «اگر انتخابات آزاد باشد و زیر نظر نمایندگانی بی طرف برگزار شود شاید بسیاری از مردم سوریه و حتی کسانی که طرفدار اسد هستند نیز با هدف پایان دادن به شرایط کنونی به اسد رای ندهند.»

وی ادامه داد: «یعنی برای آنها کشور سوریه و آینده این کشور مهمتر از یک فرد (اسد) است و حاضر نیستند کشور را فدای یک فرد بکنند و لذا اگر بدانند عدم رای به اسد می تواند به شرایط کنونی پایان دهد حتی اگر طرفدار اسد باشند چنین کاری خواهند کرد.»

این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: «اما به نظر می رسد اسد بیشتر به جایگاه و موقعیت خود فکر می کند و به همین دلیل کاندیدا شده است.»

وی ادامه داد: «لذا طرح چنین سناریویی بعید است؛ اما احتمال دارد خود طرفداران اسد به خاطر آینده سوریه و اینکه تشخیص دهند که ادامه وضع موجود منجر به تخریب بیشتر کشور می شود، بقای وطن را ترجیح دهند و به اسد رای ندهند.»

باوند افزود: «در این شرایط اسد که فرایند انتخابات را قبول کرده است از قدرت کنار خواهد رفت و آنگاه از میان طرفداران اسد شخصیت های جدیدی ظهور خواهند کرد که بتوانند مذاکرات با مخالفین را پیش ببرند.»