وزارت خارجه تصمیم گیرنده نیست/ تصمیمات در خارج از وزارت خارجه و در نهاد ریاست‌جمهوری گرفته می‌شود

فرارو- وزارت خارجه عملا در هیچ یک از امور تصمیم گیرنده نیست و دقیقا در این دوره کلیه تصمیمات در خارج از وزارت خارجه و در نهاد ریاست جمهوری و بدون ملاحظات کارشناسی وزارت خارجه اتخاذ می شود.

دکتر جواد منصوري معاون اسبق وزارت خارجه و سفير سابق ايران در چين با بیان مطلب بالا در گفتگو با فرارو دیدگاه خود درباره عملکرد وزارت خارجه را چنین بیان داشت.

• سفر آقای رئیس جمهور به برزیل یک سفر بین المللی بود و نه یک سفر دوجانبه. در سفر بین المللی رسم نیست که مقامات کشور میزبان به استقبال بیایند. البته ممکن است کشوری این کار را به صورت داوطلبانه انجام دهد و مقامی از وزارت خارجه آمده و استقبالی انجام دهد.

• یا درباره ملاقات باید گفت که برزیل میزبان قریب به 180 کشور بود و رئیس جمهور این کشور نمی تواند با همه مهمانان خود ملاقات کند. لذا باید به این مسئله دقت کرد.

• البته من در مواردی دیدم که رعایت عرف دیپلماتیک و حیثیتی صورت نمی گیرد. متاسفانه استدلال آقایان این است که ما با دیگران رفتار صمیمانه و دوستانه ای داریم و به همین دلیل مثلا با هرکسی که از ما بخواهد عکس می گیریم. در حالی که این برخورد به هیچ وجه برخورد درستی نیست.

• وزارت خارجه به جای آنکه افکار عمومی داخل را دقیقا روشن و مسائل مختلف را تبیین کند، به نوعی با توجیه و اهمال رفتار کرده و گویا خود را موظف به پاسخگویی نمی داند؛ لذا این امر یکی از اشتباهات وزارت خارجه است.

• از سوی دیگر تعدادی از دولت ها هستند که با توجه به شرایطی که وجود دارد بعضا حتی می توان گفت که با ایران غیرقانونی برخورد می کنند. فرضا آنچه که باید از حقوق کنسولی درباره ایران عمل کنند؛ انجام نمی دهند. البته ایران هم باید محکم با این قضایا برخورد کند و به طور جدی مطالبه داشته باشد و حتی اگر لازم باشد به عمل متقابل دست بزند. اما در عین حال بدلیل نگرانی از اینکه ممکن است این عمل متقابل ادامه پیدا کند معمولا در این موضوعات مماشات می شود.

• از سوی دیگر با توجه به انتظارات مردم، وزارت خارجه باید نسبت به مسائل کلی جهان تحلیل هایی برای مردم داشته باشد و آنها را کاملا روشن کند. اکنون عملا بیانیه و حتی مصاحبه های مطبوعاتی وزارت خارجه ما به گونه ای نیست که مطلبی را برای مردم روشن کند. از این رو مردم ما گلایه دارند و به نوعی معترض هستند.

• نکته ای که وزارت خارجه ما به خصوص در یک دهه گذشته و به ویژه در چند سال اخیر به شدت از آن رنج می برد این است که از یکسو وظایف وزارت خارجه در دستگاههای دیگر پخش شده است و از سوی دیگر وزارت خارجه عملا در هیچ یک از امور تصمیم گیرنده نیست و دقیقا در این دوره کلیه تصمیمات در خارج از وزارت خارجه و در نهاد ریاست جمهوری و بدون ملاحظات کارشناسی وزارت خارجه اتخاذ می شود.

• وزارت خارجه در چند سال اخیر در واقع یک مدیریت مسئول و مستقل نداشته است. در سال های اخیر تعداد زیادی بیرون از وزارت خارجه به دستگاه دیپلماسی کشور تحمیل شده اند. بنابراین طبیعتا این دستگاه دیگر کارایی سابق را نخواهد داشت. چرا که افراد مجرب، باتجربه و کارآمد را از وزارت خارجه کنار گذاشته و افراد غیرکارآمد را جذب کرده اند.