نئاندرتالها و دنیسوانها، نزدیکترین خویشاوندان باستانی انسان امروزی به شمار میروند. نئاندرتالها حدود ۴۰۰ هزار سال پیش، از نیاکان مشترک ما جدا شدند و بهعنوان شاخهای مستقل از انسانهای نخستین شکل گرفتند. در مقابل، دنیسوانها گونهای مرموزتر و ناشناختهتر از انسانهای اولیه هستند که حدود ۴۳۰ هزار سال پیش از از نئاندرتالها جدا شده و مسیر تکاملی مستقلی را طی کردند.