ترنج

در مورد

توافق هسته ای

در فرارو بیشتر بخوانید

۸۲۶ مطلب

  • یک روزنامه آمریکایی ادعا کرده دونالد ترامپ با «تهدیدی شوکه‌کننده» کشور‌های اروپایی را برای فعال‌سازی مکانیسم حل اختلاف در برجام تحت فشار قرار داده است.

  • روسیه و چین جز اتخاذ مواضع سیاسی همدلانه با ایران، احتمالا از لحاظ فنی و عملی (مانند رفع تحریم‌ها یا جلوگیری از بازگشت تحریم‌های شورای امنیت) کار خاصی نمی‌توانند بکنند. با این حال، چین و روسیه می‌توانند به حل اختلافات در کمیسیون مشترک برجام کمک کنند و از رفتن پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت جلوگیری کنند. البته این در صورتی است که اروپایی‌ها واقعا دنبال حل اختلافات باشند و به فکر امضای توافق جدید با ایران نباشند. 

  • اما آیا ایران این معادله را قبول خواهد کرد؟ فعلا به این زودی نمی‌توان به این پرسش پاسخ داد. با این حال، واضح است که ایران بار دیگر به لحظه سخت تصمیم‌گیری رسیده است. اروپایی‌ها با فعال کردن مکانیسم حل اختلاف، ممکن است در پی انداختن توپ به زمین ایران باشند. این احتمال وجود دارد که در هفته‌های آینده بگویند اگر ایران می‌خواهد برجام زنده بماند، به اجرای کامل آن بازگردد، در غیر این صورت، مکانیسم ماشه فعال خواهد شد.

  • سازوکار حل اختلاف یکی از مکانیسم‌های برجام است که به موجب آن، یکی از طرف‌های توافق هسته‌ای مشکلی را به کمیسیون مشترک برجام (متشکل از ایران، روسیه، چین، آلمان، فرانسه و بریتانیا) ارجاع می‌دهد و سپس اگر مشکل در این کمیسیون حل نشود، به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع خواهد شد

  • به نقل از دویچه وله، ماس مدعی شد اقدام ایران با آنچه در برجام بر سر آن توافق شده "ناهمخوان" است و افزود: «کار آسان‌تر نشده است. اقدام ایران (لغو تعهدات خود به برجام) می‌تواند اولین گام به سوی پایان توافق هسته‌ای باشد که ضرر بزرگی خواهد بود.»

  • سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸، تنش‌ها میان آمریکا و کره شمالی به حدی بالا گفت که ترامپ حرف از به راه انداختن جنگ علیه کره شمالی زد و حتی گفت: این کشور با آتش و خشم واشنگتن مواجه خواهد شد. با این حال، اندکی بعد ترامپ با رهبر کره شمالی دیدار کرد و وی را مردی خارق العاده توصیف کرد. در شرایط فعلی هم شاهدیم که کره شمالی ضرب الاجلی یکساله برای دولت به اصطلاح مقتدر آمریکا تعیین کرده و گفته دیگر مساله خلع سلاح هسته‌ای کره شمالی در مذاکرات دو جانبه مطرح نخواهد شد. به طور کلی، برگزاری رزمایش سه گانه ایران، روسیه…

  • آمریکایی‌ها از همین ابهامات برای دور کردن و ترساندن شرکت‌های اروپایی از دادوستد با ایران استفاده می‌کنند. آنچه بر این ابهامات می‌افزاید، سکوت اروپاست. اروپایی‌ها تا حالا فقط چند بیانیه سیاسی درباره راه اندازی اینستکس صادر کرده اند، ولی نحوه عملیاتی شدن آن را به طور دقیق مشخص نکرده‌اند.

  • کمی بیش از یک ماه دیگر، موعد برداشتن گام پنجم کاهش تعهدات فرا می‌رسد. اروپایی‌ها بدون اینکه اقدامی جدی برای تامین منافع اقتصادی ایران انجام دهند، می‌گویند ایران هرکاری می‌تواند برای نجات برجام کند، انجام دهد. از سوی دیگر، ایران نیز نمی‌تواند همزمان هم تحریم‌ها را تحمل کند و هم برجام را ادامه دهد. به خاطر همین شرایط بغرنج، کارشناسان و دیپلمات‌ها درباره احتمال فروپاشی برجام در هفته‌های آینده هشدار می‌دهند. چرا که از دیدگاه آنها، اقدامات بازگشت‌پذیر ایران در کاهش تعهدات، به تدریج کمتر می‌شوند.

  • مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه با اشاره به این که این [وضع]ارتباطی به اجرای توافق هسته‌ای ایران ندارد، درباره آینده توافق هسته‌ای، ابراز تردید کرد.

  • بنابراین، می‌توان تصور کرد که در ماه‌های آینده نبرد دیپلماتیک میان ایران و آمریکا در زمینه تحریم‌های تسلیحاتی شدت گیرد. مشکل اصلی آمریکایی‌ها این است که با ادامه روند فعلی، شورای امنیت سازمان ملل ممکن است تحریم تسلیحاتی را تمدید نکند. از همین رو آمریکا احتمالا دنبال راهی برای برهم زدن برجام است تا کار به رفع تحریم تسلیحاتی ایران نکشد. پمپئو که قبلا در محافل خصوصی گفته بود هدف کارزار «فشار حداکثری» آمریکا شوراندن مردم ایران است، فرصت را برای لغو تدریجی معافیت‌های هسته‌ای و نابودی کامل برجام…