از راست: علی منصور، محمدعلی فروغی، مصطفی‌قلی بیات، علی‌اکبر داور و محمود جم
در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۶۸ مطلب
از راست: علی منصور، محمدعلی فروغی، مصطفی‌قلی بیات، علی‌اکبر داور و محمود جم
مجله نشنال جئوگرافیک یک قرن پیش در سال ۱۹۲۱ میلادی شماره ویژه‌ای را همراه با عکس‌های متنوع به سرزمین ایران اختصاص داده بود.
اقدامات و تلاش مضاعفی که داور در فراهم ساختن زمینه‌های تغییر سلطنت انجام داد، بزرگ‌ترین خدمتی است که وی در اثناى سال‌های حضور خود در عرصه سیاست ایران برای پهلوی انجام داد. در واقع، فراهم آمدن بستر قانونی دستیابی رضاخان به سلطنت، بدون اقدامات داور امکان‌پذیر نبود.
افزایش وابستگی اقتصادی ایران به روسیه، موجبات تشدید نفوذ سیاسی آن کشور را در ایران فراهم کرد. نمایندگان کشور‌های خارجی و به‌خصوص انگلیسی‌ها، برای تضعیف ایران از قطعه‌قطعه شدن کشور و تجزیه‌طلبی خان‌های فئودال حمایت می‌کردند. انگلیسی‌ها در جنوب ایران از بالای سر دولت شاهنشاهی، با خوانین جنوب معاهداتی منعقد می‌ساختند.
پشتیبانی رضاشاه از خوانندگی زنان که برخلاف خواسته‌های آشکار طبقه مذهبی و روحانیت بود موجب شد تا ملوک ضرابی (متولد ۱۲۸۶ کاشان)، ایران‌الدوله هلن، اخترخانم و روح‌انگیز (متولد ۱۲۸۳ شیراز) هم به جرگه خوانندگان زن اضافه شوند و بعد‌ها در دوران رادیو به چهره‌های محبوبی بدل شوند. جالب اینجاست که ملوک ضرابی تا سال ۱۳۷۳ زنده بود و در ۱۰۷ سالگی در تهران درگذشت.
بر روی سنگ قبر سردار ملی جمله‌ای با این مضمون به نقل از خودش نوشتند: «این بنده عاصی ستار، برای اجرای احکام شریعت غراء احمدی (ص) از جان و مال و اولاد و هستی خود، صرفنظر کرده تا دولت جابره تبدیل به دولت عادله و قوانین حضرت سیدالمرسلین رویه و مسلک اهل اسلام شود. ستار»
سفارت امریکا در تهران به عنوان مقر سرفرماندهی سازمان سیا در منطقه خاورمیانه دارای اهمیتی ویژه بود. اشغال سفارت که موجب قطع ارتباط سیاسی امریکا با ایران در تاریخ ۲۰ فروردین ۱۳۵۹ شد، تاثیرگذاری دیپلماسی امریکا بر معادلات قدرت در ایران را دچار وقفه کرد. این وقفه همراه با لغو قرارداد‌های هنگفت فروش اسلحه، لغو قرارداد اتمی و به ویژه پس از خروج ایران از پیمان سنتو سبب ایجاد گسستی در پرده آهنین امریکا پیرامون شوروی از فنلاند تا کره شد.
دکتر دریایی، رییس مرکز ایرانشناسی سامئول مارتین جردن در دانشگاه کالیفرنیا گفت: برای من مساله ایرانشهر اولا یک مساله تاریخی در دوره ساسانی است ثانیا یک مساله فرهنگی است. به نظر من ابعاد فرهنگی ایرانشهری یا ایرانی با ما هست و ما هر قدر هم سعی کنیم، نمی‌توانیم این را انکار کنیم. البته در طول تاریخ این ایده دستخوش تغییر و تحول می‌شود.
فتحعلی‌شاه قاجار که سال ۱۲۱۳ خورشیدی در چنین روزی از دنیا رفت، وارث و جانشین آقامحمدخان بود و بعد از خان بزرگ جای پسر نداشته‌اش را گرفت. ۶۶ سال عمر کرد و ۳۷ سال آن را شاه ایران بود. به تنبلی و پرخوری عادت داشت و به بلاهت و ضعف اراده شناخته می‌شد. با تخلص جهانبانی و خاقان، شعر هم می‌گفت و جالب اینکه می‌گویند مصرع اول بعضی از این اشعار را خودش می‌نوشت و نوشتن مصرع دوم را به یکی از رجال دربار محول می‌کرد.
ناصر صدقی پژوهشگر و عضو هیئت‌علمی گروه تاریخ دانشگاه تبریز می‌گوید: باید از رفتار‌های هیجانی خودداری کنیم. در سال ۸۸، اگر جامعه ما دچار قطب‌بندی‌های افراطی نمی‌شد و طرفین در فضای منطقی مسائل خود را مطرح می‌کردند، شاید صدمات و لطماتی که بعد‌ها پیش آمد، دچارش نمی‌شدیم. نظام سیاسی در موقعیت ایران خود الگویی خاص دارد که نمی‌توان براساس مدل‌ها و فرمول‌های ساده‌سازی‌شده آن را توضیح داد و براساس همان فرمول‌ها برخی مطالبات و خواسته‌ها را طرح ریخت.
