نکرومه و ستاره سیاه آفریقا
کشور غنا تا پیش از استقلال، مستعمره بریتانیا بود و لندن به هیچ وجه نمی خواست چنین سرزمینی را واگذار کند چرا که معادن الماس و طلای سرشار داشت.
"روزهای تاریک در غنا" این عنوان کتاب خاطرات نکرومه بود که به دخالت آمریکا در کودتایی که بر علیه دولت او اتفاق افتاد، اشاره دارد. برخی صاحبنظران معتقدند که این گفته های نکرومه بی ارتباط با اسنادی نیست که کا.گ.ب در اختیار او گذاشته بود. در واقع سال های بعد از جنگ جهانی دوم، جهان و خصوصا قاره آفریقا شاهد نهضت های استقلال طلبانه بود؛ ضمن اینکه وجود شخصیت های سیاسی نقش مهمی در مسیر این هدف ملت ها داشت. یکی از این کشورها غنا بود که با تلاش های خستگی ناپذیر قوام نکرومه موفق به استقلال شد.
کشور غنا تا پیش از استقلال، مستعمره بریتانیا بود و لندن به هیچ وجه نمی خواست چنین سرزمینی را واگذار کند چرا که معادن الماس و طلای سرشار داشت. قوام نکرومه که خود از اهالی ساحل طلا بود در ادامه توانست مبارزات ریشه دار و گسترده ای را علیه حاکمیت انگلیس رهبری کند. در نهایت او توانست کشور غنا را به استقلال برساند و خود نکرومه به عنوان اولین نخستوزیر و رئیس جمهور غنا انتخاب شد. البته ماجرا به اینجا نیز ختم نشد و نکرومه به الگویی برای بسیاری از مبارزات استقلال طلبانه در آفریقا تبدیل شد. تلاش های پیگیر نکرومه باعث شد که در ادامه و با ملی کردن معادن و صنایع غنا، دیگر استعمارگران جایی در سیاست و اقتصاد غنا نداشتند. نکرومه کشور غنا را ستاره سیاه آفریقا می دانست تا بدانجا که معتقد بود غنا می تواند رهبری بر علیه استعمار باشد. او خیلی خوب می دانست که با صنعتی شدن غنا و البته حمایت از تولیدات داخلی، می توان از اسارت انگلیس نجات یافت. به همین خاطر تمام تلاش خود را برای جلوگیری از خام فروشی و رونق بازار خارجی به کار بست.
از سویی و با توجه به این که استعمارگران همچنان مردم آفریقا را برده و نژاد پست می دانستند، در صدد برآمدند تا دوباره آن سرزمین را مستعمره خود کنند. هم پا با این مسائل بود که سیاست های نکرومه نیز وضعیت اقتصادی غنا را روز به روز در شرایط متفاوت و بهتری قرار می داد. با اینکه دولت بریتانیا، طرح هایی برای حذف نکرومه پیاده کرد و او بارها مورد سوءقصد قرار گرفت ولی هر بار به طریقی نجات یافت. ضمن اینکه بریتانیا سعی کرد تا با تطمیع و فشار نکرومه را مطیع خود کند ولی او کسی نبود که در مقابل استعمار سرخم کند. در نهایت سال ۱۹۶۶ اتفاقی که نباید افتاد؛ نظامیان وابسته به انگلیس و با طرح ریزی سرویس های اطلاعاتی آمریکا به دنبال یک کودتای خونین، حکومت ملی نکرومه را کنار زدند. در ادامه نیز مخالفان با رهبری ژوزف آرتور انکرا سه سال به عنوان یک دولت نظامی حکومت کردند.
در نهایت نکرومه عازم کشور رومانی شد و دولت رومانی نیز به او پناهندگی سیاسی داد و چند سال بعد نیز در همان جا درگذشت. گفتنی است سقوط دولت نکرومه، نه تنها در آن مقطع تنش و جنگ های داخلی را به همراه داشت بلکه امروزه نیز می توان تبعات این مهم را مشاهده کرد. بله، این بود یادگار سواحل طلای آفریقا، مردی که خود تحصیل کرده دکترای رشته علوم اجتماعی در امریکا بود و نامش با استقلال و آزادی برای مردم سرزمینش در هم تنیده است؛ نکرومه غنا را نیز به عضویت سازمان ملل رساند. همچنین او قصد داشت با تشکیل جنبش عدم تعهد، این تجربه را برای سایر ملل نیز دست یافتی کند. نکرومه با ایجاد جنبش عدم تعهد بر آن بود که کشورهای آفریقایی و دیگر ملل را از یوغ سرمایه داری نجات دهد. این شخصیت نقش مهمی در خلق حیاتی نوین در قاره آفریقا داشت؛ کسی که جانی دوباره به وحدت آفریقا بخشید.
