برترین تصاویر علمی ماه اکتبر: از جنین کرگدن تا پرتاب موشک‌های فضایی

درخشان‌ترین و چشمگیرترین تصاویر علمی ماه؛ انتخاب‌شده توسط گروه عکاسی مجله علمی نیچر منتشر شده‌اند که از لقاح آزمایشگاهی برای نجات کرگدن سفید شمالی در حال انقراض گرفته تا دنیای زیر آب و جهان موشک‌های فضایی را در برمی‌گیرند.

به گزارش ایسنا، از تلاش دانشمندان برای نجات کرگدن سفید شمالی با استفاده از لقاح مصنوعی گرفته تا جراحی از راه دور، طوفان‌های مرگبار و شگفتی‌های دنیای میکروسکوپی، ماه اکتبر سرشار از لحظاتی بود که مرزهای علم و فناوری را به نمایش گذاشت. در این گزارش، بهترین تصاویر علمی ماه را مرور می‌کنیم؛ تصاویری که داستان‌هایی از امید، کشف و خلاقیت را روایت می‌کنند.

شگفتی‌های حیات‌وحش

این تصویر جنین یک کرگدن سفید جنوبی (Ceratotherium simum simum) را نشان می‌دهد که حاصل نخستین انتقال موفق جنین کرگدن به یک مادر جانشین از طریق لقاح آزمایشگاهی (IVF) است.

عکاس  جان اِی. خوآرس (Jon A. Juárez) که شاهد این دستاورد تاریخی در مسیر نجات یک گونه بود، می‌گوید: این لحظه‌ای بود که هرگز فراموش نخواهم کرد.

عکس او یکی از برندگان امسال در مسابقه‌ عکاس حیات‌وحش سال موزه تاریخ طبیعی لندن بود؛ مسابقه‌ای که توسط موزه تاریخ طبیعی لندن طراحی و برگزار می‌شود.

کفتار قهوه‌ای 

این عکس تاثیرگذار از یک کفتار قهوه‌ای (Hyaena brunnea) که در برابر خانه‌ای نیمه‌ویران ایستاده، جایزه‌ اصلی مسابقه را برای عکاس «ویم فن دن هیفر» (Wim van den Heever) به ارمغان آورد.

عکاسی زیر آب 

در بخش عکاسی زیرآب، رالف پیس (Ralph Pace) داوران را با تصویری شگفت‌انگیز از یک کیسه‌ تخم کوسه‌ بادکنکی (Cephaloscyllium ventriosum) که به پایه‌ یک جلبک غول‌پیکر دریایی بسته شده، تحت تاثیر قرار داد.

گردهمایی قورباغه‌های درختی کوچک

عکاس «کنتین مارتینز» (Quentin Martinez) نیز مسیر آب‌گرفته‌ای را دنبال کرد که به فضای باز جنگلی منتهی می‌شد و در آنجا گردهمایی عظیمی از قورباغه‌های درختی کوچک (Dendropsophus minutus) را مشاهده کرد.

بارش‌های شدید باعث شده بود تعداد زیادی از این قورباغه‌ها برای تولیدمثل در کنار هم جمع شوند. برای جذب جفت، قورباغه‌های درختی کوچک صداهایی کوتاه و زیر از خود تولید می‌کنند.

لیدی فیش

در دریاچه‌ یوندانگ در شهر «شیامن» چین، عکاس «کینگ‌رونگ یانگ» لحظه‌ای را ثبت کرد که در آن یک ماهی لیدی‌فیش (Elops saurus) طعمه‌اش را درست از زیر منقار یک حواصیل سفید ربود.

بچه مورچه‌خوار غول‌پیکر یتیم

این بچه مورچه‌خوار غول‌پیکر یتیم (Myrmecophaga tridactyla) در یک مرکز توان‌بخشی از مراقب خود پیروی می‌کند؛ عکسی از «فرناندو فاسیول» (Fernando Faciole).

غرش موشک‌ها

عکاس «اندرو مک‌کارتی» (Andrew McCarthy) لحظه‌ای را ثبت کرد که در آن موشک استارشیپ شرکت اسپیس‌اکس از سکوی پرتاب خود در تگزاس به فضا برخاست.

عکاسی از زبانه‌ کشیدن آتشین ۳۳ موتور رپتور که پیشران «سوپر هِوی استارشیپ» را نیرو می‌بخشد، هم از نظر فنی چالش‌برانگیز بود و هم به اندکی شانس نیاز داشت.

مک‌کارتی می‌گوید: می‌توانیم الگوهای باد را بررسی کنیم، به پرتاب‌های قبلی نگاه کنیم، اما در نهایت، هر پرتاب رفتاری اندکی متفاوت دارد، چون همه‌چیز در دل آشوب رخ می‌دهد.

در تاریخ ۱۹ اکتبر، اسپیس‌اکس ده‌هزارمین ماهواره استارلینک خود را به مدار پایین زمین پرتاب کرد. هر روز، یک یا دو ماهواره‌ اسپیس‌اکس به زمین بازمی‌گردند.

رقص برنج

این تصویر بامزه از سوسک برنج (Sitophilus oryzae) که روی یک دانه برنج ژست گرفته، مقام نخست مسابقه سالانه جهان کوچک نیکون (Nikon Small World) را به خود اختصاص داد.

عکاس برنده، ژانگ یو (Zhang You) گفت که این عکس حاصل سال‌ها تلاش او برای درک بوم‌شناسی حشرات و هنر عکاسی است. او گفت: غرق شدن در دنیای حشره‌شناسی ارزشش را دارد. باید رفتار حشرات را درک کرد و تصویربرداری را به کمال رساند.

 جایزه‌ دوم به جان روزنبوم (Jan Rosenboom) تعلق گرفت برای تصویر فرازمینی و چشمگیرش از کُره‌های جلبک وولوکس (Volvox globator) درون یک قطره آب.

جراحی از راه دور

گروهی از پزشکان در برزیل در این ماه نخستین جراحی از راه دور بین‌ایالتی را روی یک خوک انجام دادند.

در این عمل جراحی که در شهر «کامپو لارگو» بود، یک ربات، جراحی در شهر «ژوآئو پسوآ» را از فاصله‌ بیش از ۳۰۰۰ کیلومتر کنترل کرد.

این جراحی با استفاده از اتصال اینترنتی مشابه اینترنت خانگی انجام شد که آن‌قدر پایدار بود تا بتواند کنترل دقیق ابزارهای جراحی و تأخیر بسیار ناچیز را ممکن سازد. پژوهشگران امیدوارند جراحی‌های اضطراری مشابه روی انسان نیز در آینده بتواند از فاصله‌های بسیار دور انجام شود.

آب و هوای مرگبار

این تصویر لحظه‌ای را نشان می‌دهد که طوفان راگاسا (Typhoon Ragasa) با سرعت باد تا ۲۲۰ کیلومتر در ساعت در تاریخ ۲۴ سپتامبر به هنگ‌کنگ رسید.

این طوفان که در فیلیپین با نام ابرطوفان ناندو (Super Typhoon Nando) شناخته می‌شود، از فیلیپین، تایوان، جنوب چین و ویتنام عبور کرد و در مجموع جان ۳۰ نفر را گرفت. مقامات چین بیش از ۲.۱۶ میلیون نفر از ساکنان استان گوانگ‌دونگ را تخلیه کردند.

در همین زمان، بارش‌های سیل‌آسا در مکزیک موجب سیلاب‌هایی شد که بیش از ۷۶ نفر را به کام مرگ برد و ده‌ها نفر دیگر را مفقود کرد.

پژوهشگران در مکزیک گفتند که این کشور باید سیستم‌های هشدار آب‌وهوای شدید خود را بهبود دهد تا برای سیلاب‌های مکرر ناشی از تغییرات اقلیمی آماده باشد.

اژدهای شمشیری

این اسکلت فسیل‌شده‌ یک ایکتیوسور در ساحل ژوراسیک در منطقه‌ «دورست» بریتانیا کشف شد.

دیرینه‌شناسان گونه‌ جدید این خزنده‌ دریایی را Xiphodracon goldencapensis یا به فارسی «اژدهای شمشیریِ دورست» نام‌گذاری کردند.

نام این گونه به پوزه‌ شمشیرمانند جانور اشاره دارد و به گفته‌ دین لومکس، دیرینه‌شناس دانشگاه منچستر و یکی از نویسندگان مقاله‌ای که این فسیل را توصیف کرده، انتخاب واژه‌ «اژدها» یادآور این است که ایکتیوسورها بیش از دویست سال است که به‌عنوان «اژدهایان دریایی» شناخته می‌شوند.

این گونه حدود سه متر طول داشت و در حدود ۱۸۵ میلیون سال پیش در دوران پلینسباخین زندگی می‌کرد.

بدرود با مرکز پمپیدو

نمایش آتش‌بازی هوش مصنوعیِ کای گوو-چیانگ (Cai Guo-Qiang) بدرقه‌ای انفجاری بود برای مرکز پمپیدو در پاریس که اکنون برای پنج سال تعطیل شده تا بازسازی شود.

ژروم نوتغِس (Jérôme Neutres)، سازنده این رویداد، گفت: برای چند لحظه، ساختمان زنده به نظر می‌رسید. نفس می‌کشید و می‌درخشید.

این نمایش سه بخش داشت: ضیافت، سپیده‌دم هوش مصنوعی و آخرین کارناوال که به ترتیب گذشته، حال و آینده‌ مرکز را نشان می‌داد.

گوو-چیانگ با مدل هوش مصنوعی اختصاصی خود به نام cAI همکاری کرد تا الگوهای تصویری را طراحی کند؛ سپس از آن‌ها برای تعیین محل دقیق مواد منفجره و ترتیب انفجارها استفاده کرد.

درمانی برای کم‌شنوایی

این تصویر رنگارنگ و شبیه به پروانه، ساختارهای ایمنی‌نشانه‌گذاری‌شده‌ اندام جانستون در مگس میوه (Drosophila melanogaster) را نشان می‌دهد که ساختاری در شاخک حشره است که در درک صدا نقش دارد.

پژوهشگران دریافتند جهش در ژن CPD موجب نقص در توانایی این اندام برای حس کردن صدا می‌شود. همچنین مشخص شد انسان‌هایی که همین جهش ژنی را دارند، از کم‌شنوایی مادرزادی رنج می‌برند که در کودکی زودهنگام تشخیص داده می‌شود.

دانشمندان سپس مگس‌های دارای این جهش را با مکمل‌های اسید آمینه آرژینین و داروی سیلدنافیل درمان کردند  که مسیرهای مختل‌شده‌ ناشی از جهش ژن CPD را تحریک می‌کنند و مشاهده کردند که کم‌شنوایی مگس‌ها بهبود یافت.

زیست‌پردازنده‌های سلول‌های پوستی

این سلول‌های انسانی در حال استفاده در یک شرکت نوپا به نام FinalSpark در شهر وِوی (Vevey) در سوئیس برای رایانش زیستی (biocomputing) هستند.

پژوهشگران از سلول‌های بنیادی گرفته‌شده از سلول‌های پوست انسان استفاده می‌کنند تا سلول‌هایی شبیه به نورون تولید کنند که سپس در ظرف‌های آزمایشگاهی به شکل توده‌هایی به نام ارگانوئید رشد داده می‌شوند.

این ارگانوئیدها به الکترودها متصل می‌شوند تا بتوانند سیگنال‌های الکتریکی را ارسال و دریافت کنند و در نتیجه زیست‌پردازنده‌های کوچکی تشکیل می‌دهند که قادر به انجام محاسبات ساده هستند. به‌جای تراشه‌های سیلیکونی و جریان برق، این زیست‌پردازنده‌ها از واکنش‌های زیست شیمیایی برای اجرای وظایف ساده مانند کنترل پرواز یک پروانه‌ مجازی استفاده می‌کنند.