ماجرای گفتگویی که برای نماینده مجلس گران تمام شد/ ظهرهوند معترض شد

ابوالفضل ظهرهوند، نماینده تهران به سه ماه و یک روز حبس تعلیقی (که این حکم سه سال به صورت تعلیقی است) و بنابر روایت فارس، به دو سال منع فعالیت رسانهای و انجام مصاحبه و انتشار مطلب در رسانهها محکوم شد.
ابوالفضل ظهرهوند، نماینده تهران به سه ماه و یک روز حبس تعلیقی (که این حکم سه سال به صورت تعلیقی است) و بنابر روایت فارس، به دو سال منع فعالیت رسانهای و انجام مصاحبه و انتشار مطلب در رسانهها محکوم شد. به نظر میرسد علت این حکم سخنان اخیر این چهره تندرو اصولگرا در یک گفتوگوی اینترنتی بوده است؛ در این گفتوگو او گویا چندین ادعا مطرح کرد؛ از جمله اینکه کودتایی از درون در حال شکلگیری است و تا پایان دولت چهاردهم کار انقلاب اسلامی ایران تمام است و البته به این موضوع نیز اشاره کرده بود که نتانیاهو میگوید که در همه سطوح نظام نفوذ کرده است.
به گزارش هم میهن، اگر این گفتوگو محور چنین دادگاه و صدور حکمی نباشد، احتمالاً همین نوع اظهارنظرها موجب شد که دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی از او شکایت کند و این شکایت با اعلام جرم دادستانی تهران همراه شود. حالا روز گذشته حکم دادگاه این نماینده مجلس با تایید «اظهارات خلاف امنیت ملی در یک مصاحبه» صادر شد. البته او شاکی از این حکم به جای توضیح درباره مصاحبه به نطق 7 دقیقهای خود در مجلس اشاره کرد. ظهرهوند، در گفتوگو با انصافنیوز در واکنش به حکم دادگاه علیه او گفت:«این حکم در تضاد با قانون اساسی است و به آن اعتراض خواهم کرد.»او به انصافنیوز گفت که این حکم بدوی است و درخواست تجدیدنظر داده است.
ظهرهوند این حکم را «در تضاد آشکار با اصل ۸۴ و ۸۶ قانون اساسی» دانست و گلایه داشت که اصلاً چرا این موضوع رسانهای شده است؟! او گفت: «نماینده مجاز است در هر موضوع سیاست داخلی یا خارجی اظهارنظر کند.» این نمایندهی مجلس با بیان اینکه دبیرخانهی شعام از او شکایت کرده، تاکید کرد که در نطق ۷ دقیقهای خود در مجلس آنچه گفته و درست میداند را تکرار خواهد کرد.او ادامه داد: «من اعتقاد دارم ناکارآمدی دولت این وضعیت را برای مردم ایجاد کرده است. علیرغم رأی مثبت هیئت منصفه به اظهارات او قاضی دادگاه این رأی را داده است.»
درباره نمایندگان مجلس علاوه بر موضوع آزادی بیان موضوع مصونیت پارلمانی برای بیان نظرات نیز مطرح است. بر اساس اصل 84 قانون اساسی آمدهاست:«هر نماینده در برابر تمام ملت مسئول است و حق دارد در همه مسائل داخلی و خارجی کشور اظهارنظر نماید.» و بر اساس اصل 86 قانون اساسی نیز «نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظر و رای خود کاملاً آزادند و نمیتوان آنها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کردهاند یا آرایی که در مقام ایفای وظایف نمایندگی خود دادهاند تعقیب یا توقیف کرد.».
پیش از این در تاریخ مجالس پس از پیروزی انقلاب موارد مشهوری در این زمینه به میان آمده که منجر به شکایت از نمایندگان مجلس و بررسی استفاده از این اصل در ایران شده است. در این بین حتماً میتوان به محکومیت به حبس حسین لقمانیان در سال ۱۳۸۱ اشاره کرد که با عفو لقمانیان از جانب رهبر و بازگشت وی به مجلس پایان یافت.
همچنین علی مطهری در نطق پایانی خود در مجلس هشتم از دخالت سپاه در انتخابات مجلس انتقاد کرد که بیانشدن احتمال شکایت سپاه از او را در پی داشت و بعدها علیه او از طرف دادستانی اعلام جرم شد. در مجلس نهم یکی از نمایندگان در نطق میاندستور ۲۸ آذر ۱۳۹۱ اظهاراتی در مورد پرونده مهدی هاشمی و آزادی وی با قید وثیقه داشت که با واکنش دادستانی تهران در رد آن مواجه شد و دادستانی اعلام کرد که مراتب را جهت رسیدگی به دادستان ویژه روحانیت اعلام کرده است.
البته معمولاً مکمل این اصل مصونیت پارلمانی، اصل تعرضناپذیری است براساس آن تعقیب نمایندگان در برابر ارتکاب اعمال خارج از حوزه نمایندگی نیازمند اجازه پارلمان است که بر اساس نظر تفسیری شماره ۴۲۳۷ مورخ 1360/11/8 شورای نگهبان: «... مطابق اصل ۸۶ قانون اساسی در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظر و رأی کاملاً آزاد میباشید... بدیهی است اگر خارج از حدود این اصل باشد، قانونی نیست و عمل به آن تخلف از قانون میباشد.» و عملاً آنچه که با وجود شکایت شعام و اعلام جرم دادستانی صورت گرفته یعنی این سخنان را در چارچوب وظایف نمایندگی ندانستهاند و بر همین اساس حکم آن اعلام شده است. البته که حکم در مسیر تجدیدنظرخواهی است و احتمال شکستن آن وجود دارد اما چند نکته درباره این اصول و عملکرد نمایندگان مطرح است.
اول، طبیعتاً وقتی سخن از آزادی بیان مطرح است؛ امید این است که هیچ کسی به دلیل ابراز نظر متهم و مجرم شناخته نشود و به عنوان رسانهای که خواهان تحقق این نوع از آزادی هستیم، مخالف متهم شدن و به دادگاه کشیده شدن هر فردی در این چارچوب هستیم. بنابراین اگر شاکی خصوصی در کار نباشد امیدواریم هیچ کسی به این دلایل(اظهارنظر خلاف امنیت ملی) پایش به دادگاه کشیده نشود و اگر حکمی هم دادهشد؛ شکسته شود.
دوم، رفتار و سخنان نمایندگان مجلس به عنوان مسئولان کشور بسیار حائز اهمیت است؛ مصونیت پارلمانی برای آن تعریف شده که انتقادات بیپروا و بیان حقایق بیدغدغه برای آنها ممکن شود اما آنچه در کشور ما و در مجلس بهویژه مجالس حداقلی اتفاق میافتد، این است که نمایندگان برخاسته از یک جریان سیاسی و فکری توجهی به جایگاه ملیشان ندارند و بر همین اساس است که چه در انتقاد و چه در تحلیل بیشتر نگاهشان به رویکرد و رویه جریان سیاسی و احتمالاً منافع آنها و تخریب رقیب است و توجه نمیکنند که وقتی به عنوان نماینده مجلس به اظهارنظر و تحلیل میپردازند، سخنانشان با حب و بغض سیاسی نباید همراه باشد و باید مبتنی بر واقعیتها و ادله متقن باشد. بر همین اساس اگر سخنان ظهرهوند هم در این چارچوب و در بیان واقعیات بوده، امید که با بیان ادله کافی حکمش شکسته شود. البته تحقق آزادی بیان و این رویه در قبال همه فارغ از نگاه سیاسی اتفاق بیفتد.